Erzurum Termal Turizm Potansiyeli Raporu
Araştırma Kamu Sektörü Araştırması Proje Temelli Araştırma
(Erzurum, 2010)
-
2024
Erzurum Termal Turizm Potansiyeli Raporu, Erzurum'un jeotermal kaynaklarını ve bu kaynakların turizm sektöründeki potansiyelini detaylı bir şekilde inceleyen bir çalışmadır. Türkiye'nin jeotermal kaynaklar açısından zengin bir ülke olduğu ve Erzurum'un bu zenginliğin önemli bir parçasını oluşturduğu vurgulanmaktadır. Erzurum, hem coğrafi hem de jeolojik yapısı sayesinde termal turizm açısından büyük bir potansiyele sahiptir.
Erzurum'daki termal turizm potansiyeli, Aziziye (Ilıca), Pasinler, Köprüköy, Hamamderesi (Küçüktüy), Akdağ, Arzuti, Köse Mehmet, Çat-Hölenk, Çat-Çimenözü, Olur, Tekman-Meman, Tekman-Hamzan ve Horasan-Hızırilyas Köyü gibi çeşitli jeotermal sahalarda yoğunlaşmaktadır. Bu sahalar, farklı sıcaklık ve debi özelliklerine sahip olup, termal turizm ve sağlık turizmi açısından değerlendirilebilir niteliktedir.
Aziziye (Ilıca) Jeotermal Sahası, Erzurum'un merkez ilçesi olan Aziziye'de bulunmaktadır. Bu saha, jeolojik ve jeofizik etütlerle desteklenmiş ve üç adet jeotermal kuyu açılmıştır. Bu kuyular, Aziziye Belediyesi tarafından işletilen termal tesislerin sıcak suyunu temin etmektedir. Aziziye'deki jeotermal sular, romatizmal hastalıklar, göz hastalıkları, sinir sistemi hastalıkları, deri hastalıkları ve metabolizma bozuklukları gibi çeşitli sağlık sorunlarına iyi gelmektedir. Aziziye, termal turizm ile birlikte kış turizmi, golf turizmi ve sporcu turizmi gibi alternatif turizm faaliyetleri ile de entegre edilebilecek potansiyele sahiptir.
Pasinler Jeotermal Sahası, Erzurum'un doğusunda, Pasinler ilçesinde yer almaktadır. Bu saha, 40-43°C sıcaklık ve 325 lt/sn debide jeotermal su potansiyeline sahiptir. Pasinler'deki jeotermal sular, romatizmal hastalıklar, sinir ve kas yorgunluğu, göz hastalıkları, sindirim sistemi hastalıkları ve metabolizma bozukluklarına iyi gelmektedir. Pasinler Termal Turizm Merkezi, Turizm Teşvik Kanunu kapsamında "Turizm Merkezi" ilan edilmiştir ve bu alanda modern termal tesislerin kurulması hedeflenmektedir.
Köprüköy Jeotermal Sahası, Köprüköy ilçesinde bulunmaktadır ve 27°C sıcaklık ve otuz lt/sn debide jeotermal su potansiyeline sahiptir. Bu sahada, mineral içeriği yüksek çamurlar da bulunmaktadır ve sağlık turizmi açısından büyük bir potansiyele sahiptir. Ancak mevcut tesisler yetersizdir ve bu alanda tanıtım ve yatırım yapılması gerekmektedir.
Hamamderesi (Küçüktüy) Jeotermal Sahası, Erzurum-Pasinler karayolu üzerinde bulunmaktadır ve 51,6°C sıcaklık ve 50 lt/sn debide jeotermal su potansiyeline sahiptir. Bu saha, termal otel, Aquapark gibi tesislerin yapılmasına uygun olup, kayak turizmi ile de entegre edilebilir.
Erzurum'daki diğer önemli jeotermal sahalar arasında Akdağ, Arzuti, Köse Mehmet, Çat-Hölenk, Çat-Çimenözü, Olur, Tekman-Meman, Tekman-Hamzan ve Horasan-Hızırilyas Köyü bulunmaktadır. Bu sahalar, farklı sıcaklık ve debi özelliklerine sahip olup, termal turizm ve sağlık turizmi açısından değerlendirilebilir niteliktedir.
Erzurum'un termal turizm potansiyelini daha etkin bir şekilde kullanabilmek için çeşitli öneriler sunulmuştur. İl sınırları içinde yer alan jeotermal potansiyelin tanıtımı yapılmalı, termal turizm konusunda ulusal ve uluslararası düzeyde farkındalık yaratılmalıdır. Belediyeler ve kaymakamlıkların elinde bulunan tesisler etkin bir şekilde işletilmeli ve bu tesislerin kar edebildiği gösterilerek özel sektörün alana yatırım yapması teşvik edilmelidir. Erzurum'da modern termal tesislerin (termal otel, termal havuzlar, kaplıca, hamam, sauna, kür merkezleri, sağlık merkezleri, kür parkları vb.) yapılması gerekmektedir. Termal suların etkin bir şekilde kullanılması ve mevcut tesislerin geliştirilmesi ile Erzurum, termal turizm açısından önemli bir destinasyon haline gelebilir.
Bu rapor, T.C. Kuzeydoğu Anadolu Kalkınma Ajansı (KUDAKA) tarafından hazırlanmıştır ve Erzurum'un termal turizm potansiyelini değerlendirmek amacıyla kapsamlı bir analiz sunmaktadır.