Elmalı, Antalya’nın kuzeybatısında bulunan tarihi bir ilçesidir. Yerleşim tarihinin Neolitik döneme kadar geriye gittiği düşünülmektedir. Elmalı Ovası'nda özellikle Kalkolitik Çağına ait birçok höyük ve tümülüs bulunmaktadır. Farklı dönemlerde Hititler'le, Frigler'le ve başka medeniyetlerle ilişkisinin olduğu bilinmektedir. Bölgede Luvi dili konuşulmakta ve Hititler'den sonra sahilde ve sahile yakın bölgelerde bulunan birçok kent ile (Örneğin Arykanda, Limyra, Myra, Antiphellos, Ksanthos vb.) ilişkileri bulunmaktaydı. Özellikle Kalkolitik döneme ait bazı höyük ve tümülüsler arkeolojik araştırmalara tabi tutulmuşlardır (Örneğin Karataş - Semayük, Akçay, Gökpınar, Bozburun, Karaburun, Kızılbel, Bayındır, Bağbaşı, Hacımusalar, Dinsiz ve Yaka Çiftliği gibi). Bayındır Köyü Çağıltemellerde ise on altı tümülüse rastlanmıştır. Burada 1986 yılında yapılan kazılar neticesinde beş tümülüs (A,B,C,D,E) ortaya çıkarılmıştır.

Bayındır’daki bu Tümülüslerden birinin (C) incelenmesi neticesinde, kazı başlandıktan sonra belirli seviyeden sonra taş bloklara, sonra altında bir kil tabakasına rastlanmıştır. Kil tabakasının temizlenmesi ile ortalama insan ebatlarına yakın büyüklüğünde bir kremasyon çukuru bulunmuştur. Vefat eden önemli kişinin naaşı tümülüsün ortasındaki çukura yerleştirildikten sonra dönemine uygun ritüellerin uygulandığı, kurbanlar kesildiği, hediyeler, üzüm ve incir gibi yiyecekler verildiği, yakınlarının ziyaretinden sonra naaşının odunla yakıldığı ve nihayetinde; kremasyon çukurunun üzerinin bir kil katmanı ile kapatıldığı ve ardından taş bloklarının yerleştirildiği ve nihayetinde tümülüsün dolgu toprağının yığıldığı tahmin edilmektedir. Bayındır’da kazı neticesinde toprak kaplar, omfaloslu taslar, demir tripod, silahlar (ok, mızrak, hançer), grifon figürlü kazan kulpları, çok fallusu madeni töre objesi, ziynet eşyaları (çok ince işçiliğe sahip altın takı) bulunmuştur. D tümülüsünde 25-35 yaşında soylu bir kadın eşyaları (fibula, gümüş, fil dişi tanrıça heykelcikleri vb.) ile bulunmuştur. Fildişi ve gümüş heykelcikleri diğer bulunan tümülüs eşyaları ile birlikte Antalya Müzesi’nde sergilenmektedir. Fildişi heykelcikleri ise Elmalı’nın sembolü haline gelmiştir ve arkeologlar tarafından MÖ VII. yüzyıla tarihlendirilmektedirler. Diğer tümülüslerde de kremasyon çukuru ve çukurun yanında muhtelif eşyalar bulunmuştur. 

Elmalı’yı dolayısıyla Bayındır Köyü’nü ünlendiren Elmalı Hazinesi ya da Yüzyılın Hazinesi’dir. 18 Nisan1984 tarihinde yapılan kaçak kazı neticesinde defineciler tarafından bulunan hazinenin önemli bir kısmı yurtdışına kaçırılmış ve uzun süren müzakereler sonucunda bir kısmı Antalya Müzesi’ne iade edilmiştir. 

Kaçak kazı, Antalya ve Elmalı’da yaşayanlarca ve el yapımı bir metal detektörü ile gerçekleştirilmiştir. 1900 kadar antika gümüş sikke bulan kaçakçılar İstanbul-Münih-Londra eksenindeki tarihi eser kaçakçılığı şebekesi ile birlikte bu eserleri 3,5 milyon ABD Doları'na satmışlardır. Kaçırılan sikkelerin çeşitliliği, Atika-Delos Birliği üyelerinin birlikleri için ödedikleri aidatlar olabileceğini düşündürmüştür. Bu birlik Anadolu’yu işgal eden Pers İmparatorluğu’nu Anadolu’dan uzaklaştırmak için kurulmuştu. Bu hazinede bulunan sikkelerin önemli bir kısmı Likya Bölgesi'ne aitti ve sikkeler incelendiğinde o dönemin idari yapısıyla ilgili birçok yeni ipucu sunmuştur. Örneğin Ünlü Ksanthos beylerinden Kuprlli’nin ya da diğer beylerden olan Ekuwemi, Esbehi ve Uele’nin sikkelerine rastlanmıştır.

Yapılan hukuk mücadeleleri sonucunda 1661 sikke geri alınabilmiştir. Daha önce iade yoluyla gelen on sekiz sikke eklenince, 1999 yılında toplam 1679 sayısına erişildi. 2022 yılında ise on yedi sikke daha iade edilmiştir. Ancak tahmini olarak 150-300 kadar sikke hala kayıptır. En kıymetli sikkelerden on dört Dekadrahmiden, sadece altısı geri alınabilmiştir. Kırk üç gramlık bu Dekadrahmi’lerin Atina’da Persleri yenmeleri üzerine özel olarak basıldığı bilinmektedir. Dünyada sadece kırk iki adet bulunan bu sikkenin Elmalı Hazinesi’nde yoğun olarak bulunması nedeniyle bu hazineye Dekadrahmi Hazinesi  adı da verilmektedir. Antalya (27.10.2009 yılından beri) ve Elmalı Müzesi’nde (replikalardan oluşur) hazineye ilişkin birer sergi bulunmaktadır. Sikkelerini çoğu (1348) Anadolu kökenliyken, 287’si Yunanistan ve kırk dördü Ege kökenlidir.  Anadolu kökenli sikkelerin çoğu ise Likya (962) kökenlidir. Az sayda sikke erken Likya dönemine aittir. Sikkelerin MÖ 480-460 yılları arasında basılmış oldukları tahmin edilmektedir. 

Elmalı’nın konumu gereği ve özel yapısı gereği birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Arkeolojinin Klasik Çağı'na ait Elmalı Hazinesi ile özel bir öneme sahiptir. Persler karşısında elde ettikleri zafer nedeniyle anı parası olarak basılan Dekadrahmiler bağlamında define özel bir zenginliğe sahiptir. Ayrıca Likya Bölgesi’nde o döneme ilişkin unutulmaya yüz tutmuş beylerin bastırdıkları özel paralar da  ortaya çıkmıştır. Tüm  bu özellikleri ile bu eserler arkeoloji literatürüne yeni bilgiler kazandırmıştır. Bu hazinenin ardından Antalya Müzesi'nin yapmış olduğu Tümülüs A-E kazıları da bu bölgenin hazine öncesi devrine ait kültür katmanları konusunda yeni bilgilerin ortaya çıkmasını sağlamıştır.