Ekoturizm Yönetimi
Kavram Yönetim ve Organizasyon Kamu Yönetimi
-
2020
Turizmin tüm paydaşlarının (toplumlar, çevre, tüketiciler, yönetim vb.) çıkarları arasında denge gözeten turizm anlayışına ekoturizm; turizm faaliyetlerinin de ekolojik değerler gözetilerek planlanması, örgütlenmesi, yürütülmesi, eşgüdümlenmesi ve denetlenmesi sürecine ekoturizm yönetimi denilmektedir. Ekoturizm yönetimi, turizm faaliyetlerini ekolojik olanlar ve olmayanlar olarak ayırdıktan sonra ekolojik olanların yönetimi olarak değerlendirilmemelidir. Ekoturizm yönetimi bütün turizm faaliyetlerinde ekolojik değerlere atıf yapan bir yönetim yaklaşımı ve anlayışıdır. Ekoturizm anlayışından uzak bir yönetim, ekolojik turizm faaliyetlerini dahi ekolojik değerlerden uzak bir şekilde yürütebilir. Ekolojik yönetim anlayışını benimseyen idareler ise, kitlesel turizm faaliyetlerini dahi çevreye duyarlı bir yaklaşımla düzenleyebilirler.
Ekoturizm yönetimi işletme, kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları, uluslararası örgütler, yerel halk, tüketiciler ve medya arasında uyumlu bir işbirliği gerektirir. Aksi halde kitle turizminin sömürücü etkisine henüz maruz kalmamış kaynakların da kısa sürede zarar görmesine neden olabilir.
Ana özellikleri ağaçlandırma, yeniden yapım ve rehabilitasyon olan ekoturizm yönetiminin temel gereklilikleri; ekoturizm kadrosunda personele mesleki eğitim sağlanması; ekoturistleri motive etmek; turist akışlarının düzenlenmesi ve geri dönüşüm faaliyetlerini teşvik etmektir.
Ekoturizm yönetimi işletme, kamu kurumları veya uluslararası örgütler gibi çeşitli düzeylerde ele alınabilir. Aynı şekilde işletme içerisinde işletmenin üretim, pazarlama gibi farklı işlevleri açısından da ele alınabilir. Hangi düzeyde ele alınırsa alınsın ekoturizm yönetimi, turizm faaliyetlerinin planlanması, örgütlenmesi, yürütülmesi, eşgüdümlenmesi ve denetlenmesi sürecinde tüm paydaşların çıkarları arasında adil bir denge aranması yaklaşımıdır. Yerel halk, doğal kaynaklar, tarihi ve kültürel kaynaklar gibi unsurlar da paydaşlar arasında olmasına rağmen yönetimsel gücü olmadığından veya zayıf olduğundan dolayı genellikle bunlar aleyhine yönetimsel kararlar alınabilir. İşte ekoturizm yönetimi yönetimsel gücü zayıf olan paydaşların da çıkarlarını koruyan bir yönetim yaklaşımıdır. Ekoturizm faaliyetlerinde yerel halkın, turizm faaliyetine aktif olarak katılması ve bu faaliyetleri desteklemesi gerekmektedir. Yerel halkın destekleyici aktif katılımının sağlanması onların çıkarlarının korunması yanında eğitim ve motivasyon açısından desteklenmesini de zorunlu kılmaktadır.
Yararlanılan Kaynaklar
Donohoe, H. M. (2011). Defining Culturally Sensitive Ecotourism: A Delphi Consensus, Current Issues In Tourism, 14(1): 27-45; İsayeva, S. ve Kasalak, M. A. (2016). Sürdürülebilir Turizm Yönetimi Kapsamında Yer Alan Örnek Ekoturizm Uygulamaları, Çatalhöyük Uluslararası Turizm ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(1); Kuter, N. ve Ünal, H. E. (2009). Sürdürülebilirlik Kapsamında Ekoturizmin Çevresel, EkonomikSosyo-Kültürel Etkileri, Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 9(2): 146-156; Petroman, I. M. (2014). Ecotourism management in Banat’s protected areas, Scientific Papers Animal Science and Biotechnologies, 47(2): 330-333; Ramos-García, J., Ibarra-Michel, J. P. ve Velarde-Valdez, M. (2017). Community-Based Ecotourism Management: The Case of a Cooperative in Mazatlán, Sinaloa, Mexico, Czech Journal of Tourism, 6(2): 155-170; Seba, J. (2011). Ecotourism and sustainable tourism: New perspectives and Studies. Apple Academic Press; Zeppel, H. (2006). Indigenous Ecotourism: Sustainable Development and Management (Cilt-3). CABI.