Ekoturizm Planlaması

Kavram

Bir bölge/yöre ekoturizme açılmadan önce dikkat edilmesi gereken bazı unsurlar bulunmaktadır. Bu unsurlardan ilki çevrenin korunması ve yönetimidir. Çevrenin korunması ve yönetimi için öncelikle yüksek öneme sahip doğal ve kültürel değerlerin belirlenmesi ve yönetim planlamasının yapılması gerekmektedir. Yönetim planlaması aşamasında, destinasyonda yönetim planlaması ilkelerinin belirlenmesi gerekmektedir. Ekoturizm planlamasının ikinci önemli unsuru ise ekoturizm endüstrisinin geliştirilmesidir. Bu aşamasında, ekoturizm ürününün geliştirilmesi ve pazarlanması gerekmektedir. Ekoturizm planlamasında ürün geliştirilirken öncelikle ürünün bölge ile uyumuna bakılması gerekmektedir. Ekoturistlerin beklentilerini karşılayacak düzeyde ürün çeşitlendirilmesi yapılmalıdır. Ürün çeşitlendirirken ürünün kalitesinin arttırılmasına önem vermek gerekmektedir. Ürünün pazarda ne olduğunun açıkça anlaşılabilmesi için ürünün iyi tanımlanması önemli diğer bir unsurdur. Geliştirilen ekoturizm ürününe uygun yönetim ve eğitim faaliyetlerinin yapılması, ekoturizm ürünleri için sertifikasyon programlarının uygulanması, doğaya dayalı turistik etkinliklerde güvenlik standartlarının oluşturulması ürün geliştirme sürecinde yapılabilecek faaliyetlerdendir. Geliştirilen ekoturizm ürününün pazarlanması aşamasında ilk önce ürünün özellikleri, üstün ve ayırt edici yönlerinin belirlenmesi gerekmektedir. Sonrasında geliştirilen ürünlere yönelik pazar araştırmaları yapılmalıdır.

Alt yapının geliştirilmesi ekoturizm planlamasındaki önemli diğer unsurlardan biridir. Bölgenin doğal ve kültürel özelliklerini göz önüne alarak altyapının geliştirilmesi gerekmektedir. Bu altyapı unsurlarının içerisinde yollar, su kaynakları, tuvalet ve kanalizasyon sistemi, dinlenme noktaları, ziyaretçi merkezleri vb. sayılabilir. Ekoturizm planlamasında bir diğer unsur ise toplumsal gelişmedir. Ekoturizm ile bir bölge gelişme gösterirken bu bölge halkı bundan gelir elde etmelidir. Gelişen ekoturizmden ekonomik olarak kazanç sağlayan halk doğal ve sosyo-kültürel kaynakların değerini bilecek ve bu değerleri koruyacaktır. Yerel halkın ekoturizm gelişimine ve değerlerin korunmasında katılımının sağlanması önemli unsurlardandır. Doğal alanların turizm için kullanılırken nasıl korunması gerektiği ile ilgili planlama yapılmalıdır. İyi bir ekoturizm planlamasının birçok faydaları vardır. Bunlar, istihdam olanaklarının artması, doğal çevrenin korunması, yerel halkta çevre ve kültür bilincinin oluşması vb. şeklindedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Boo, E. (1990). Ecotourism: The Potentials and Pitfalls: Country Case Studies. WWF; Buckley, R. (1994). A Framework for Ecotourism, Annals of Tourism Research, 21 (3): 661-665; Fennell, D. A. (2007). Ecotourism. Routledge; Honey, M. (2008). Ecotourism and Sustainable Development: Who Owns Paradise?, Island Press; Weaver, D. B. (Editör) (2001). The Encyclopedia of Ecotourism. Oxon: CABI.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Demir, C. ve Çevirgen, A. (2006). Ekoturizm Yönetimi. Ankara: Nobel Yayınları.