Daskyleion Antik Kenti Kazı Çalışmaları

Arkeolojik Kazı

Balıkesir’in Bandırma ilçesi Ergili Mahallesi yakınlarında bulunan Daskyleion Antik Kenti, erken dönem yerleşim izlerinin görüldüğü, doğal zenginliğe sahip bir tarihi kenttir. Kuruluş süreciyle ilgili olarak farklı görüşler bildiriliyor. Kimi antik bulgulara dayanarak, kentin M.Ö. XII. yüzyılda da kurulduğu görüşünün yaygınlaşmasına karşılık, belirli yüzey araştırmalarında Kalkolitik Dönem’e ait buluntular elde edildi. Tarihsel dönemlerde farklı süreçler geçirmesinin ardından, göl kıyısında kurulu bu antik merkeze MÖ VII. yüzyılda Lydia Kralı “Daskylos’un yeri” anlamına gelen Daskyleion adı verildi. Kent kuzeybatıda Kuş Gölü, batıda ve güneyde ise Kara Dere arasında yer alıyor. Yerleşimin “Daskyleion” adını almasının ardından, gölün de “Daskyilitis Limne” olarak anılmaya başladığı biliniyor.

Daskyleion Antik Kenti, Bandırma ilçesinin 30 kilometre güneyinde ve Kuş Gölü’nün güney doğusundaki Ergili Mahallesi’nin iki km. batısında yer alan Hisartepe üzerinde konumlanıyor. Konumu gereği, tarihsel dönemlerde Daskyleion ve Kuş Cenneti (Paradeisos), doğal yapı ve kültürel karakteristikler yönünden bütünleşik bir kapsamda değerlendiriliyor. Böylelikle Daskyleion Antik Kenti, sahip olduğu doğa unsurları ve önemli jeopolitik konumunun etkisiyle, Kuş Gölü’nün (Daskylitis) güneyinde kuruldu. Antik yazarlara ait elde edilen tüm metinlerde Daskyleion ve Paradeisos’un eşsiz değerlerinden övgü ile bahsedildiği görülüyor.

Büyük İskender ve öncesi dönemlerde çeşitli devletler (Trakya, Boğazlar, Marmara Denizi, Propontis ve Küçük Frigya bölgelerinin kontrolünü ve siyasi ve ekonomik yönetimine sahip olmayı öncelikli kabul eden), Anadolu’daki jeopolitik konumunun öneminin etkisiyle Daskyleion’da her dönem etkin olan bir kale ve yerleşimin varlığını korudu. Bu nedenle Daskyleion, sırayla Frig, Lydia, Akhaemenid, Makedonya ve Hatta Bizanslılar tarafından güçlü kale niteliği korunan bir merkez olarak özenle imar edildi, ekonomisi üst düzeyde tutuldu ve ünlü idarecilerin yönetimine bırakıldı.

Kentin lokalizasyonu Kurt Bittel tarafından 1952 yılında yapıldı; böylelikle, antik metinlere bağlı belirlenen coğrafi bilgilerin değerlendirilmesiyle Daskyleion’un bugünkü adı olan Hisartepe belirlendi. Bu saptama sonrasında, bu merkezde ilk olarak Ekrem Akurgal tarafından 1954 yılında arkeolojik kazı çalışmaları yürütülmeye başlandı. 1960 yılında ara verilen kazı çalışmaları, 1988 yılında Prof. Dr. Tomris Bakır tarafından yeniden başlatıldı. Daskyleion’da yaşayan ve yukarıda bahsedilen devletlere ait kalıntılar, yapılan yoğun arkeolojik kazı çalışmalarında gün ışığına çıkarıldı.

Yararlanılan Kaynaklar

Bakır, T. (2003). Daskyleion (Tyaiy Drayahya) Hellespontine Phrygia Bölgesi Akhaemenid Satraplığı, Anadolu, 25: 1-26; https://aktuelarkeoloji.com.tr/kategori/guncel-kazilar/daskleion-da-bir-lydia-tumulusu, (Erişim tarihi: 27.12.2019); https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/balikesir/gezilecekyer/daskyleion-antik-kenti, (Erişim tarihi: 27.12.2019).