Meyhane, içki içilen, satılan, mezelerin sunulduğu ve bazen müzik ve dansın da eşlik ettiği mekanlara verilen isimdir. Meykede, harâbât, humhane, taverneia gibi isimleri ile de bilinir. Tarihsel açıdan nasıl başladığı kesin olarak bilinmemektedir ancak antik Roma’da popülaritesinin yüksek olduğu bilinmektedir.

Şehir mekanlarından biri olan meyhaneler, kapalı mekân grubuna dahil olup şehir hayatının bir parçasıdır. Meyhaneler genelde halk içinde orta ve daha alt kesimi için bir anlam ifade etmektedir. Bu kesimler için alkol tüketip, dertleşip, günlük iş hayatının kederlerini kısa süreliğine unutmalarını sağlayan yerlerdir. Meyhanelerin birden fazla türü vardır. Bunların arasında, balıkçı meyhaneleri, kaptan meyhaneleri, esnaf meyhaneleri, iskele meyhaneleri, gedikli meyhaneler, klasik meyhaneler, kebir meyhaneler, koltuk meyhaneler, çalgılı meyhaneler, küplü meyhaneler, nöbetçi meyhaneler vb. gibi örnekleri vardır. Bunların tanınırlığı ise toplumun belirgin yaş aralığındaki kişiler tarafından bilinmektedir.

Osmanlı döneminde meyhaneler, Müslümanların azınlıkta olduğu, gayrimüslimlerin ise çoğunlukta olduğu eğlence mekânlarıydı. Bu dönemlerde müslümanların meyhane açması yasak olduğundan genelde gayrimüslimlerin oldukları yerlerde açılırdı. İstanbul’da Galata ve çevresi bu kesimin yoğun yaşadığı yerler olduğundan meyhanelerin de çoğunluğu burada bulunmaktaydı. Meyhanelerin kapılarında deve yumurtası, gemi, büyük bir fener ya da Süleyman Mührü gibi birtakım sembol veya işaretler bulunmaktaydı. Böylelikle hangi mekanların meyhane olduğu kolayca anlaşılabiliyordu. Osmanlı’da meyhaneler birçok padişah tarafından, toplumu yozlaştırıp, yapısını bozduğu gerekçesiyle kapatılıp yasaklanmış olsa da içkili bu mekânlardan yüksek vergi alındığı için sonralarında yeniden açılmalarına izin verilmekteydi. Tanzimat sonrası yaşanan değişiklikler meyhaneleri de etkiledi. Özellikle sini ve tabureler kullanılan bu mekanlarda artık oturma düzeni olarak masa ve sandalyeye geçildi. Yine buna bağlı olarak da çalgılı, müzikli eğlenceler kuvvetlenmiş, toplumun eğlence kültürüne çalgılı meyhaneler olarak yerleşti. Bu kültür artık toplumun üst kesimlerine de hitap etmeye başladı.

Özellikle Cumhuriyet döneminin radikal değişimleri ile birlikte, Geleneksel Türk müziğinin içerisinde zamanla pek çok değişim yaşandı. Bunlar arasında, repertuvar, çalgılarda değişim, makamlarda değişim/çeşitliliğin azalması, seslendirme/düzen değişimi vb. gibi değişiklikler vardır. Ancak bu değişikliklerin günden güne rağbet görmesi ile birlikte artık kolay anlaşılır ve akılda kalabilir eserler bestelendi. Böylelikle de bu tür eserlerden düzenlenmiş fasıl musikisi doğmuştur. XIX. yüzyılın ikinci yarısına gelindiğinde meyhanelerdeki şarap içkisi artık yerini yavaş yavaş rakı içkisine bıraktı. Sohbetin yoğun olduğu bu mekanlarda müzik vazgeçilmez oldu. Ancak müzik icra edilirken müziğe duyulan saygı gereği genellikle sohbete ara verildi. XIX. yüzyıl yazarlarından bilinmektedir ki, çalgılı meyhanelerin çoğunda profesyonel çalgıcılar yerine amatör, paraya ihtiyacı olan akşamcılar müzik yaptılar. Bu durum günümüzde de devam etmektedir. Meyhanede çalışan ve çalgısına güvenen akşamcılar hoş görülüp, genellikle el üstünde tutulmaktadır. Geçmişten günümüze bakıldığında, çalgılı meyhaneler tıpkı mezeler gibi toplumlara ait çok kültürlü kulak zevklerini yansıtmaktadır. Türk, Rum, Yahudi, Roman ve onların kökenleri tarafından fark edilmeksizin, Türkü, Zeybek, Gazel gibi pek çok müzik çeşidi dinlenilmiştir. Çalgılar da zamanla zurnadan çığırtmaya, bağlamadan lavtaya, Geleneksel Türk Çalgılarından kemana kadar pek çok değişiklik gösterdi. Bu değişim ve dönüşümlerin ardından Çalgılı Meyhaneler toplumumuzun vazgeçilmez bir parçası haline geldi.