Yapı, Kayseri kent merkezindeki Talas Caddesi üzerinde yer almaktadır. Bugün caddenin ortasındaki yolun altında kalan türbenin batı cephesindeki tek satırlık kitabesinde kimliği net olarak belirlenemeyen Cemaleddin Mahmud oğlu Sadreddin Ömer adına yaptırıldığı yazmaktadır. Yıpranan kitabenin son kısmındaki tarih okunamamaktadır. Yapının tarihine ilişkin bazı yazarlar poligonal kasnağı, piramidal külahı ve geometrik tezyinatlı karakteriyle XIII. yüzyılın sonlarını önermekle, bazıları kitabedeki yıpranan, net okunamayan bazı kelimelerin varlığından yola çıkarak XII. yüzyıl eseri olabileceğini ifade etmektedir.

Kümbet, bölgeye özgü bazalt bir taştandır ve kübik gövdesi üzerine sekizgen bir kasnakla geçilen içte kubbe dışta külahla örtülüdür. Gövdeden kasnağa geçilirken köşeler pahlıdır. Bugünkü yol kodundan yedi basamakla inilen portal, kuzey cephede, cephe aksından köşeye kaydırılmış bir biçimde bulunmaktadır. Boyuna dikdörtgen biçimli portalı dışta U şekilli geometrik karakterli geniş bir bordür çevrelemektedir. İki iri silmeyle çevrelenen sivri portal kemerinin iki köşesinde 12 kollu yıldızlar geçmesinden oluşan dairesel biçimli rozetler bulunurken onun sınırladığı alanda beş sıra mukarnas sırasından oluşan kavsara yer almaktadır. Kapıdan girilen sanduka kısmının üç duvarında farklı ölçülerde nişler vardır. Batı cephede yer alan yan yana kare biçimli iki pencerenin üzerinde ise daha sonra buraya getirilip konduğu düzensizliğinden anlaşılan kitabe taşları yer almaktadır. Güney cephede bu pencerenin bir benzeri bulunmaktadır. Kuzey cephedeki bazı veriler daha önceleri yapıya bu cepheden bitişen bir yapının olabileceği ihtimalini düşündürmektedir. Yapı süslemesi açısından sade bir görünümdedir. Tek süsleme portaldeki yüzeysel geometrik bordürdür. Alaca Kümbet plan ve dış görünüş itibariyle Kırşehir Caca Bey (1272-3), Ahlât Anonim Türbe (XIV. yüzyılın ikinci çeyreği ?) ve Niğde Gündoğdu Türbesiyle (1344 ?) yakın benzerlikler göstermektedir.