Yuvalama (Aydın)

GASTRONOMİ Türk Mutfağı Yemek

Bu yemek, geçmişten bu yana Antep yuvalaması (ya da yuvarlaması) gibi, düğün öncesinde kadınların birlikte oturup imece usulü yani el birliği ile hazırladığı ve çok emek gerektiren bir düğün ikram yemeğidir. Et bazlı hazırlanan karışım, çok az una bulanıp elde yuvarlanarak, kızartılmaya hazır şekilde son haline getirildiği için bu ismi almıştır. Antep yuvalamasından farkı pirinç ya da nohut kullanılmaz ancak benzer şekilde sarmısaklı süzme yoğurt ile servis edilir. Günümüzde evlerde, restoranlarda bulabileceğiniz bu yemek, aynı zamanda Ege bölgesinde çeşitli kadın kooperatifleri tarafından hazırlanıp, kurutulmuş şekilde kullanıma hazır haliyle de satılmaktadır. 

Aydın yöresi yuvarlama tarifi için gerekli malzemeler şunlardır: 

Yuva(r)lamalar için; az yağlı dana kıyma (250 gram), orta boy soğan (iki adet), yumurta (bir adet), kırmızı toz biber, karabiber (bir çay kaşığı), tuz (bir tatlı kaşığı), aldığı karar un.

Sos için; Bir yemek kaşığı tereyağı, zeytinyağı (yarım çay bardağı)

Servis için; bir orta kâse süzme yoğurt, iki diş sarımsak ve bir çay kaşığı tuz.
Soğanı rendeleyip harca kıyma yumurta, tuz ve karabiber eklenir. Aldığı kadar unu azar azar ekleyerek yoğrulur, daha sonra bu harçtan minik parçalar koparıp aldığınız parçalar, unladığınız avcunuzda mekik şekilde yuvarlanır. Fazla unlu olmamasına dikkat edilmelidir. Hatta tercihen bir elekte elenip fazla unlarından arındırılan bu parçalar bir temiz bir bez üstünde biraz dinlendirdikten sonra kızgın yağda orta ateşte üstleri kızarana dek orta derecede kızartılır. Çünkü daha sonra bu kızartılan yuvalamaların hazırlanan sosa katılıp tekrar pişirileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle kızartılan yuvalamalar yağları süzülerek bir kenara alınır.

Yemeğin sosu için, orta boy derinliği olan bir tencereye bir kaşık tereyağı ve tercihe göre biraz zeytinyağına bir yemek kaşığı domates salçası ve kırmızı toz biber eklenip kavrulur. Tencerenin 2/3 oranında suyu ilave edip karıştırıp kaynamasını bekleyelim. Sos kaynamaya başladığında hazırlanan yuvalamalar, bir çay kaşığı tuz, ve karabiber sosa ilave edilir. Bu noktada yuvalamaların birbirine yapışmasını engellemek için yavaş yavaş eklenmesi ve sık sık kontrol edilerek sosun derecesi kontrol edilmelidir. Çünkü un bazlı bu malzemeler yemeğin suyunu çok çabuk çekmesine neden olacaktır. Ne çok sulu ne de dibi tutacak kadar az sulu olmamalıdır. Bu nedenle yemek tam pişine dek istenirse arada sıcak su eklenebilir. 

Yaklaşık 30-40 dakika içinde pişen yemek servis tabağına alınır ve ilk sıcaklığını bıraktığında, üzerine önceden hazırlanmış olan süzme yoğurtla hazırlanmış olan sarmısaklı yoğurttan az miktarda dökülerek servis edilir. 

Konuyla ilgili diğer maddeler için bkz.: