Yavaş Şehir

Kavram Turizm Çeşitleri Üretim Yönetimi ve Pazarlama

İtalyanca citta (şehir) ve İngilizce slow (yavaş) kelimelerinden oluşan cittaslow terimi yavaş (veya sakin) şehir anlamında kullanılmaktadır. Yavaş şehirden önce, 1986 yılında İtalya’nın Roma kentindeki Plazza di Spagna’da açılan bir McDonald’s şubesine karşı tepki olarak yavaş yemek (slow food) akımı ortaya çıktı. Yavaş yemek akımının başarısı üzerine 1999 yılında bu akımın destekçilerinin katılımıyla düzenlenen bir sempozyumda Greve in Chianti Belediye Başkanı Paolo Saturnin’nin öncülüğünde konunun kentsel düzeyde ele alınması gerektiği kararına varıldı. İtalya’da bulunan Greve in Chianti, Orvieto, Positano ve Bra adlı dört küçük kasabanın belediye başkanlarının (sırasıyla Paolo Saturnin, Stefano Cimicchi, Domenico Marrone ve Francesco Guida) ve Slow Food Başkanı Carlo Petrini’nin imzaları ile yavaş şehir ağı kuruldu. Yavaş yemek hareketinden ortaya çıkan yavaş şehir hareketi günümüzde 30 ülkede 264 üyeye yayılmış bir “Kentler Birliği” projesidir.

Yavaş şehir unvanına sahip olmak isteyen bölgelerin öncelikle nüfusunun 50 bini aşmaması ve Uluslararası Cittaslow Tüzüğü’nde yer alan kriterlerin en az yüzde 50’sini sağlaması gerekmektedir. Yavaş şehir kriterleri yedi ana başlık ve 72 maddeden oluşmaktadır. Bu kriterler; sürdürülebilir çevre politikası, tarım politikası, çevreye uyumlu yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, kentsel yaşamı arttırmaya yönelik uygulamalar, turizm politikası, sosyal uyum ve ortaklıklar ile esnaf ve zanaatkârlara yönelik politikalardan oluşmaktadır. Bu kriterler ile hem şehirlerin kendilerine özgü kültürel ve mimari özelliklerinin korunması hem de şehir sakinlerinin yaşam kalitesinin artırılması hedeflenmektedir.

28. 11. 2009 tarihinde İzmir ilinin Seferihisar ilçesinin yavaş şehir unvanına sahip olması ile birlikte Türkiye yavaş şehir ile tanıştı. Seferihisar Türkiye’deki ilk yavaş şehir olmasından dolayı Türkiye’nin yavaş şehir başkenti sayılmaktadır. Mevcut olarak Türkiye’de Ahlat (Bitlis), Akyaka (Muğla), Eğridir (Isparta), Gökçeada (Çanakkale), Halfeti (Şanlıurfa), Perşembe (Ordu), Seferihisar (İzmir), Şavşat (Artvin), Taraklı (Sakarya), Uzundere (Erzurum), Vize (Kırklareli), Yalvaç (Isparta), Gerze (Sinop), Göynük (Bolu), Eğridir (Isparta), Muğla (Köyceğiz), Mudurnu (Bolu) ve son olarak Güdül (Ankara) eklenerek sayıları 18 olmuştur.

Yararlanılan Kaynaklar

Coşar, Y. (2014) Yavaş Şehir Olgusunun Kentsel Yaşam Kalitesi Üzerindeki Algılanan Etkisi, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(2): 226-240; Coşar, Y. (2019) The Perceived Influence of Slow City (Cittaslow) Status on Tourısm and Local People: A Study in Aylsham, United Kingdom, GSI Journals Serie A: Advancements in Tourism, Recreation and Sports Sciences, 1(2): 15-26; Coşar, Y. (2019) Yavaş Şehir-Sürdürülebilir Turizm Paradoksu Üzerine Eleştirel Bir Bakış, Journal of Tourism Theory and Research, 5(1): 40-49; Fullagar, S., Wilson, E. ve Markwell, K. (2012). Starting Slow: Thinking Through Slow Mobilities and Experiences. İçinde; S. Fullagar, E. Wilson ve K. Markwell (Editörler), Slow Tourism: Experiences and Mobilities (ss. 1-8). Bristol: Channel View Publications; http://www.cittaslow.org/ (Erişim tarihi: 30. 08. 2019); Özmen, A. ve Can, M. C. (2018). Cittaslow Hareketi’ne Eleştirel Bir Bakış, Planlama, 28(2): 91-101.