Ulusal Turizm Örgütleri
Kavram Kamu Yönetimi
-
2019
Ülkelerin turizm politikası oluşturmada, turizm planlaması yapmada ve tüketicilerin turizm sektöründen en iyi şekilde faydalanmasında aracı role sahip örgütlenmelerdir. Bu örgütler, turizm sektöründe faaliyet gösteren alt sektör yatırımcılarının, işletmecilerinin ve çalışanlarının bir araya gelerek oluşturdukları örgütlenmelerdir. Bu örgütlerin varlığı ve birbirleri ile koordineli şekilde çalışmaları, diğer sektör temsilcileri ve işletmeleri ile uyum ve işbirliği halinde hareket etmeleri sektörel gelişim açısından oldukça önemlidir. Her ülkenin kendi bünyesinde farklı şekillerde oluşturulan ulusal turizm örgütleri bulunmaktadır.
Bu örgütler, ülkedeki yasal düzenlemeler ve turizm sektörünün özellikleri kapsamında kurulmakta ve her biri konaklama, seyahat, ulaştırma gibi alanlarda birbirinden bağımsız olarak faaliyet göstermektedir. Bazı turizm örgütleri, ülke yönetimlerinin sektöre doğrudan müdahale edebilmesi için bakanlık düzeyinde veya alt bir kurum bünyesinde devletin bir organı olarak oluşturulurken, bazı turizm örgütleri ise devletlerden bağımsız mesleki sivil toplum örgütlenmesi şeklinde kurulmaktadır. Bu örgütlenmeler, bünyesinde bulunan üyelerin etkin temsil yoluyla çıkarlarını korumak, birbirleri arasındaki haksız rekabeti önlemek, mesleki etik davranışları teşvik etmek, yönlendirmek, eğitmek, geliştirmek, sorunlarına yönelik çözüm yolları üretmek, gerektiği durumlarda profesyonel danışmanlık hizmeti sağlamak gibi amaçlar çerçevesinde faaliyet göstermektedir.
Türkiye’de ulusal düzeyde turizm sektörüyle doğrudan ya da dolaylı olarak ilgilenen çok sayıda kuruluş bulunmaktadır. Bu tür örgütlere Türkiye’de ilk kez 1923 yılında gereksinim duyuldu. Türk Seyyahin Cemiyeti adıyla kurulan (1923) ve daha sonra Türkiye Turing ve Otomobil Kulübü adını alan kuruluş, Türkiye’nin ilk ulusal turizm örgütüdür. Uzun yıllar turizm ve kültür alanlarında bir devlet organı gibi görev yapmış olan Turing ve Otomobil Kulübü, Türkiye’de turizm alanında ilk ciddi faaliyetleri gerçekleştirdi. Bir diğer öncü örgütlenme ise Türkiye’de havacılık sanayisini kurmak, askeri sivil, sportif ve turistik havacılığın gelişmesini sağlamak amacıyla Türkiye Teyyare Cemiyeti adıyla kuruldu (1925). Sonrasında, Türk Havayolları olarak değiştirildi (1935). Kurulduğu günden bugüne kamu yararına çalışan örgütlenme Türkiye’de havacılık federasyonu yetkisine sahiptir. Türkiye’de kalkınma dönemine geçilmesi ile birlikte yalnızca turizm ile ilgilenmesi amacıyla Turizm ve Tanıtma Bakanlığı kuruldu (1963). Günümüzde Kültür ve Turizm Bakanlığı adıyla faaliyet gösteren devlet eliyle kurulan olan bu örgütlenme hem ülke turizmine yönelik her türlü esasların belirlenmesinde hem de diğer sivil toplum kuruluşlarının çalışma esaslarının belirlenmesinde yetkili kurumdur. Ülke turizmine ilişkin her türlü hususun oluşturulması, değerlendirilmesi, korunması, geliştirilmesi, pazarlanması, teşvik ve desteklenmesi için gerekli önlemlerin alınması, turizm alanında oluşturulan örgütlenmeler ile işbirliği yapılması, yönlendirilmesi ve kanunlarla verilen diğer tüm görevlerin yürütülmesi Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın çalışma kapsamı içerisine girmektedir.
Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kurulması, Türk turizmi için önemli bir dönüm noktasıdır. Bu tarihten itibaren ülkede turizm sektörünün gösterdiği gelişme eğilimine bağlı olarak pek çok sivil toplum örgütü kuruldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nı, sırasıyla Turistik Otelciler İşletmeciler ve Yatırımcılar Birliği (1971), Türkiye Seyahat Acentaları Birliği (1972), Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı (1984), Türkiye Turizm Yatırımcıları Derneği (1988), Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği (1992), Türkiye Çevre Eğitim Vakfı (1993), Türkiye Otelciler Federasyonu (1996), Profesyonel Turizm Yazarları, Gazetecileri ve Editörleri Derneği (1996) ve Turist Rehberleri Birliği (1998) izlemektedir.
Referanslar
Demir, M. (2014). Seyahat Acentacılığı ve Tur Operatörlüğü: İlkeler ve Yönetim. Ankara: Detay Yayıncılık; Gümüş, H. (2008). Türkiye’de Ulusal Turizm Örgütlerinin Yapısal Analizi ve Turizm Pazarlamasına Katkılarına Yönelik Bir Araştırma Çalışması (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi), Balıkesir: Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; İçöz, O. (2007). Genel Turizm: Turizmde Temel Kavramlar ve İlkeler. Ankara: Turhan Kitabevi; Kozak, N., Akoğlan Kozak, M. ve Kozak, M. (2020). Genel Turizm. Ankara: Detay Yayıncılık.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Kozak, N., Akoğlan Kozak, M. ve Kozak, M. (2010). Genel Turizm. Ankara: Detay Yayıncılık.