Turizm Bakanlığı
Kamu Kurumu Turizm Bakanlığı
(Ankara, 1989 – 2003)
-
2020
Bakanlar Kurulu’nun 02.03.1989 tarihli kararı ve 355 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Turizm Bakanlığı ayrı bakanlık olarak teşkilatlandı. 02.03.1989 tarihli 355 sayılı Turizm Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’ye göre Bakanlığın kuruluş amacı, birinci maddede; “Yurdun turizme elverişli bütün imkânlarını ülke ekonomisine olumlu katkılar sağlayacak ve Türk toplumunun sağlıklı dinlenme ihtiyacını karşılayacak şekilde değerlendirmek; turizmin geliştirilmesi, pazarlanması, teşvik ve desteklenmesi için önlemler almak, turizm konularıyla ilgili kamu kurum ve kuruluşlarını yönlendirmek ve işbirliğinde bulunmak” olarak tanımlandı. Turizm Bakanlığı’nın görevleri ise ikinci maddede şöyle yer aldı: a) Turizmi milli ekonominin verimli bir sektörü haline getirmek için yurdun turizme elverişli bütün imkânlarını değerlendirmek, geliştirmek ve pazarlamak, b) yerli ve yabancı yatırım potansiyelini yönlendirmek, c) turizm yatırımları ile ilgili taşınmazları temin etmek ve kamulaştırmak, etüt, proje ve inşaatını yapmak, yaptırmak, d) turizm konuları ile ilgili kurum ve kuruluşları yönlendirmek, teşvik etmek ve işbirliğinde bulunmak, e) Türkiye’nin turistik varlıklarını her alanda tanıtıcı dokümantasyonu hazırlamak ve hazırlatmak, her türlü imkan ve araçlardan faydalanarak turizmle ilgili tanıtma hizmetlerini içerde ve dışarda yürütmek ve f) kanunlarla verilen diğer görevleri yapmak.
355 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin sekizinci maddesinde Turizm Bakanlığı’nın merkez teşkilatında dört ana hizmet birimi yer aldı. Bunlar; 1) Turizm Genel Müdürlüğü, 2) Tanıtma ve Pazarlama Genel Müdürlüğü, 3) Turizm Planlama ve Yatırımlar Dairesi Başkanlığı, 4) Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı. Bakanlığın merkez teşkilatında ana hizmet birimlerinin yanında danışma ve denetim birimleri olarak; Teftiş Kurulu Başkanlığı, Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Kurulu Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Bakanlık Müşavirleri, Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği bulunmaktadır. Turizm Bakanlığı’nın merkezdeki yardımcı birimleri de Personel Dairesi Başkanlığı, Eğitim Dairesi Başkanlığı, İdari ve Mali işler Dairesi Başkanlığı, Savunma Sekreterliği ve Özel Kalem Müdürlüğü olarak sayılmaktadır.
Turizm Bakanlığı’nın örgütlenmesinde yeni birimler olarak eğitim konusunun müstakil bir daire başkanlığı olarak temsilinin yanı sıra diğer birimlerin yerlerini koruduğu görülmektedir. Ancak, Bakanlığın teşkilat yapısı ve görevleri 355 sayılı KHK’nın kabul edilmesinden bir sene sonra 13.4.1990 tarihli ve 411 sayılı 190 ve 355 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname ile bir kez daha önemli değişikliklere uğradı. Yeni düzenleme sonucunda ana hizmet birimleri olarak Yatırımlar Genel Müdürlüğü, İşletmeler Genel Müdürlüğü, Tanıtma Genel Müdürlüğü, Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü ve Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı şeklinde oluştu. İşletme, yatırım, tanıtma ve turizm eğitimi alanları ayrı birer genel müdürlük olarak ihdas edilirken, Turizm Genel Müdürlüğü kapatıldı.
Turizm Bakanlığı, 2003 yılında Kültür ve Turizm alanlarının tekrar birleştirilerek Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın kurulmasına kadar faaliyetlerini sürdürdü. 1989 – 2003 tarihleri arasında Turizm Bakanı olarak görev yapanlar ve görev dönemleri şu şekildedir: İlhan Aküzüm (30.03.1989-23.06.1991), Abdülkadir Ateş (20.11.1991-27.07.1994), Halil Çulhaoğlu (27.07.1994-05.10.1994), Şahin Ulusoy (05.10.1994-27.03.1995), İrfan Gürpınar (27.03.1995-05.10.1995;30.10.1995-06.03.1996), Şahin Ulusoy (05.10.1994-27.03.1995), Bilal Güngör (05.10.1995-30.10.1995), Işılay Saygın (06.03.1996-28.06.1996), Mehmet Bahattin Yücel (28.06.1996-13.06.1997), İbrahim Gürdal (30.06.1997-11.01.1999), Ahmet Tan (11.01.1999-28.05.1999), Erkan Mumcu (28.05.1999-08.08.2001), Mustafa Rüştü Taşar (08.08.2001-18.11.2002) ve Güldal Akşit (18.11.2002-29.09.2003).
Referanslar
Kozak, N. (Editör) (2015). Geçmişten Bugüne Türkiye’de Turizm. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı; Resmi Gazete (Tarih: 02. 03. 1989, Sayı: 20096; Tarih: 13. 04. 1990, Sayı: 20491)