Trabzon Hıdırnebi Yaylası Ekoturizm Alanı

DOĞAL VE KÜLTÜREL MİRAS Ekoturizm Alanı

Trabzon'un Akçaabat ilçesi sınırları içerisinde yer alan Hıdırnebi Yaylası, 1400-1450 metre yükseltiler arasında kurulmuştur. Yayla yerleşimi Kemaliye Köyü sınırları içerisinde yer almakta olup, Akçaabat ilçesine 23 kilometre, Trabzon şehir merkezine ise 35 kilometre mesafede yer almaktadır. Yaylaya, Söğütlü Deresi Vadisi boyunca Akçaabat-Düzköy karayolunu takiben sekiz kilometreden sonra, ayrılan tamamı asfalt, dik ve virajlı olan 15 kilometrelik bir yol ile ulaşılmaktadır.

Geniş bir orman alanının tahrip edilmiş olduğu sahada kurulan Hıdırnebi Yaylası, 1998 yılında turizm faaliyetlerine kazandırılarak Doğu Karadeniz Bölümü’nde bu alanda öncülük eden ilk yayla olma özelliğine sahiptir. Yörede turizmi çeşitlendirmek ve daha geniş kitlelere yaymak amacıyla Turizm Bakanlığı ve Bakanlar Kurulu’nun 90/70 sayılı kararıyla Akçaabat-Karadağ Turizm Merkezi içerisinde yer almaktadır. Yaylada 1999 yılında Trabzon İl Özel İdaresi tarafından ildeki turizm faaliyetlerini çeşitlendirmek ve yayla turizmini geliştirmek amacıyla Hıdırnebi Yayla Kent I adıyla faaliyete geçirilen bir tesis vardır. Yayla kentte restoran ve kafeterya gibi tesislerin yanı sıra, toplam 160 yatak kapasiteli 26 bungalov da ziyaretçilere hizmet vermektedir. İşletmesi daha sonraları özel şahıslara bırakılan bu tesis ile birlikte turizm faaliyetleri yılın tamamına yayılmıştır. Bu yaylada kurulan tatil köyü, yayla turizmini geliştirmek ve yaylaların bu amaçla nasıl değerlendirilebileceğini göstermek açısından önemli bir örnek olup, Zigana Tatil Köyü’yle birlikte, ilde turizm amacıyla kurulmuş iki yayla tatil köyünden biridir. Yaylanın tarihi bakımdan önemli bir özelliği bulunmaktadır. Bölgenin 1916-1918 yılları arasında Ruslar tarafından işgali sırasında yöre halkının direniş gösterdiği ve önemli mücadelelerin verildiği bir saha olma özelliğine sahiptir. Bu olay her yıl 18-20 Temmuz tarihleri arasında yaylada Karadağ Şenlikleri olarak kutlanmakta iken, günümüzde bu şenlikler Akçaabat Belediyesi tarafından Kültür ve Sanat Festivali olarak düzenlenmektedir.

Hıdırnebi Yaylası'nda ki geleneksel yayla evleri genellikle yakın çevreden temin edilen taş ve ahşap malzeme kullanılarak inşa edilmiştir. Hayvancılık faaliyetlerinin yapılmasından kaynaklı olarak çoğunlukla iki katlı olan bu evlerin alt katları hayvan barınağı olarak kullanılmaktadır ve taş malzeme kullanılarak inşa edilmiştir. Bu evlerin üst katları ise ahşap malzemeden oluşmaktadır. Son yıllarda ise ekonomik durumun iyileşmesi ve ulaşım imkanlarının artması sonucunda yakın zamanda yapılan binaların modern konutlardan oluştuğu görülmekte ve bu binalarda betonarme malzeme kullanılmaktadır. Hıdırnebi yaylasının uzun yıllardan beri rekreatif amaçlar ile ziyaretçiler tarafından günübirlik kullanımının varlığı bu yayla yerleşmesinin ortaya çıkmasında oldukça önemli bir paya sahip olmuştur. Turistik faaliyetler havaların ısınmaya başladığı mayıs ayı itibariyle başlayıp, yayla dönemi olan haziran-eylül ayları boyunca yoğun şekilde sürdürülmektedir. Geçmiş dönemlerde yakın çevreden (Trabzon, Akçaabat, Giresun, Rize ve Ordu) günübirlik ziyaretçilerin ilgisi olan Hıdırnebi Yaylası son yıllarda Arap turistlerin ilgisini çeken önemli destinasyonlardan biri durumundadır. Turizm faaliyetlerinde önemli bir arz olan konaklama ise Hıdırnebi Yayla Kent I tesisinin 2018 yılında ortaya çıkan hukuki anlaşmazlıklar sonucu kapatılması ile sekteye uğramıştır. Buna karşın 2024 yılında yerel girişimcilerin çabası sonucunda Hıdırnebi Yaylası'nda yaklaşık 100 dönümlük bir arazi Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan 49 yıllığına kiralanarak burada beş yıldızlı bir otel yapım faaliyetleri sürdürülmektedir

Hıdırnebi Yaylası’nın doğal ve kültürel değerlerini koruyarak sürdürülebilir turizm potansiyelini artırmayı hedefleyen Hıdırnebi Yaylası Ekoturizm Alanı projesi kapsamında bölgenin ekoturizm destinasyonu olarak gelişmesini sağlamak amaç edinilmiştir. 1950'li yıllarda Orman Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilen altı kilometrelik yol, proje kapsamında revize edilerek doğa yürüyüşü parkuruna dönüştürülmüştür. Bu parkur boyunca seyir terasları, ahşap barınaklar, bitki toplama bahçeleri, çeşmeler ve bilgilendirme panoları gibi yapılar yer almaktadır.

Referanslar

Ekşioğlu, Ö. F. (2020). Yeşil Yol Projelerinin Trabzon Yaylaları Üzerine Etkileri. (Yüksek Lisans Tezi). Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi. Ulusal Tez Merkezi veri tabanından erişildi (Erişim No 624076); Zaman, M. 2001. Yayla Turizm Merkezlerine Bir Örnek: Hıdırnebi Yayla Kent 1, Doğu Coğrafya Dergisi, 6, 215-236; Zaman, M. 2010, Doğu Karadeniz Kıyı Dağları’nda Dağ ve Yayla Turizmi. Erzurum: Atatürk Üniv. Yay. No: 977, Edebiyat Fak. Yay. No: 134, Araştırma Serisi No: 110, Erzurum. https://www.tourismjournal.com.tr/turizm/hidirnebi-yaylasi-nda-2-turizm-hareketi-baslatiliyor-1382059, (Erişim tarihi 05.05.2025).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Zaman, M. 2001. Yayla Turizm Merkezlerine Bir Örnek: Hıdırnebi Yayla Kent 1, Doğu Coğrafya Dergisi, 6: 215-236; Zaman, M. 2010, Doğu Karadeniz Kıyı Dağları’nda Dağ ve Yayla Turizmi. Atatürk Üniv. Yay. No: 977, Edebiyat fak. Yay. No: 134, Araştırma Serisi No: 110.

Konuyla ilgili diğer maddeler için bkz.: