-
2020
Büyük İskender`in fethederek geçtiği kentlerden biri olan Tabae antik kenti Kale ilçesi sınırları içinde yer almaktadır Latince’de Tabae kaya anlamına gelmektedir. Birçok bilim insanı Tabae adının kentin üstünde kurulu olduğu yüksek kayadan geldiğini öne sürmektedir.
Binlerce yıl yerleşime açık olan kentin farklı noktalarında farklı uygarlıklara ait eserler bulunmaktadır. Kentin adı MÖ II. yüzyıl ortalarından MS III. yüzyıl ortalarına kadar şehir sikkelerinde, Roma dönemi ve Antik Çağ’da ise yazılı kaynaklarda görülmektedir. Kentte galeriler, tüneller, mezarlar, kaya yaşam alanları ve birçok mağara bulunmaktadır. Bunlara örnek olarak; Karya dönemine ait mermer taş üzerindeki yazıtlar, Büyük İskender`den sonra kurulan kent devletine ait gümüş ve bronz sikkeler, Roma Hamamı, Bizans dönemine ait kalıntılar, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait yapıtlar verilmektedir. Kâtip Çelebi Cihannüma (1632) adlı eserinde Kale’den bahsederek, her hafta düzenli olarak yapılan kadılık ve kurulan pazardan bahsetmiştir. Evliya Çelebi ise kente 1970’li yıllarda uğramış ve Seyahatname adlı eserinde, iç kalesinde 50 ev, bir cami, dış kalede beş mahalle, beş cami, 300 ev, bir han, bir hamam, üç mektep, üç sebil, iki tekke ve altı zaviyesinin bulunduğundan bahsetmiştir. 1830 yılında ise antik kentte 364 hane bulunduğu belirtmiştir.
Tabae antik kentindeki kazı ve restorasyon çalışmaları devam etmektedir. Antik kentte kazılardan sonra ortaya çıkan bulgular, MÖ 700’lerden XX. yüzyılın üçüncü çeyreğine kadar insanların yaşadığı bir yerleşim yeri olduğunu göstermektedir. Ayrıca Osmanlı mimarisinin en güzel örneklerinden biri olan Cevher Paşa Camii, Klasik Roma mimarisi örneklerinden biri olan Roma Sarnıcı, yalnız Minare olarak bilinen Selçuklu döneminden kalma cami, kayaya oyulmuş tek odalı evler ve Eski Kale Köprüsü de antik kentin önemli kalıntıları arasındadır. Bu yüzden kent Anadolu’da ayrıcalıklı bir yere sahiptir. Günümüzde ise antik kentte Osmanlı dönemine ait cami, çeşme ve hamam kalıntıları bulunmaktadır. Kentte 1965 yılına kadar yaşamın devam ettiği ancak bu tarihten sonra heyelanla birlikte kentin terk edilmeye başlandığı bilinmektedir. Antik kent günümüzde ziyarete açıktır.
Referanslar
Pamukkale Üniversitesi Kale Meslek Yüksekokulu (2019). Tabea. https://www.pau.edu.tr/kalemyo/tr/sayfa/tabea-2, (Erişim tarihi: 06.02.2020); Denizli Büyükşehir Belediyesi (2019). Denizli Kültür Envanteri. https://geka.gov.tr/Dosyalar/o_1adq43r8sgcf5iu1dpv18t6pau8.pdf, (Erişim tarihi: 15.02.2020); Güney Ege Kalkınma Ajansı (2019). Bir Denizli Seyahati, http://www.dso.org.tr/pdf/turkce-bir-denizli-seyahati.pdf, (Erişim tarihi: 10.02.2020); Türkiye Kültür Portalı, Tabea Antik Kenti, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/denizli/gezilecekyer/tabea-antik-kenti, (Erişim tarihi:11.02.2020).