Sultan I. Ahmed (1590- 1617) oldukça genç yaşta tahta geçmiş ve 1603-1617 yıllarında Osmanlı saltanatında hüküm sürmüştür. İstanbul’da At Meydanı’nın Marmara Denizi’ne bakan kısmına, kendi adıyla anılan külliyesini inşa ettirerek XVII. yüzyıl Osmanlı mimarlığına damgasını vurmuştur. Sarayburnu Yarımadası’nın siluetini oluşturan bu külliye, cami, darülkurra, türbe, darülhadis medresesi, darüşşifa, çeşme, sebiller, imaret, hama, kira odaları ve arasta gibi yapılarıyla oldukça geniş bir alanı kapsamaktadır. Dindar bir sultan olarak bilinen Sultan Ahmed, külliyenin inşa faaliyetleri için Sedefkâr Mehmed Efendi’yi (ö.1562) görevlendirmiştir. Külliyenin tam anlamıyla tamamlanması vakit almış ancak, cami, hünkâr kasrı ve külliyeye gelir getirmesi amacıyla inşa edilen arasta ilk aşamada tamamlanan yapılar olmuştur. 

Farsça tanzim etmek, sıraya koymak, süslemek anlamlarını taşıyan ârasten mastarından Tükçe’ye geçtiği kabul edilen arasta kelimesi, sıraya konulmuş, düzenlenmiş demektir. Ordugâh pazarlarının düzgün bir şekilde sıralanan satış mekânlarının veya yan yana düzenlenmiş dükkânların arastaların oluşmasına kaynaklık ettiği düşünülür. Özellikle camilere yakın konumda inşa edilen arastaların amacı vakfa gelir sağlamaktır. 

Arazinin belirlendiği koşullar çerçevesinde dağınık ancak kendi içinde bir düzene göre inşa edilmiş olan Sultan Ahmed Külliyesi’nin merkezini anıtsal plan kuruluşuyla öne çıkan cami oluşturur. Caminin güneyine konumlandırılan dükkânlar ve arastayı oluşturan sokak arazinin eğimine uygun şekilde setler halinde inşa edilmiştir. Hünkâr Kasrı’nın altındaki geçitten geçilerek ulaşılan ilk terasta tonoz örtülü yedi dükkân ile bir çeşme bulunmaktadır. Esasında bu kısım külliyenin dış avlu duvarının eğimli olan alt kısmının depo ve dükkân gibi birimlerde değerlendirmesiyle oluşmuştur. Külliyeye ait belgeler, caminin bu bölümünde otuz altı adet kubbeli mekânın varlığına işaret etmekle birlikte, günümüze bu dükkânların çok az kısmı ulaşmıştır. Bu kısımdan aşağı doğru yönelindiğinde Arasta Sokağı’na ulaşılmaktadır. 

Kuzeydoğu- güneybatı doğrultusunda uzanan Arasta’nın bir bölümü, Eski Bizans Sarayı’nın üzerine oturmaktadır. Söz konusu bu alan günümüzde Mozaik Müzesi olarak düzenlenmiştir. Karşılıklı çift sıra dükkânlardan oluşan ve üst kısmın açık olmasıyla nadir bir örnek olarak değerlendirilen Sultan Ahmet Arastası, 1912 yılında İshak Paşa yangınında oldukça zarar görmüştür. Kaynaklardan iki yüz kadar dükkânın bilindiği arasta günümüzde seksen dükkân kalmıştır. 1955 yılında “Sultan Ahmed Camii etrafının acıklı hali” yazında Ahmet Refik Noyan, külliyenin özellikle bu bölümüne işaret ederek Belediye ile Vakıflar Genel Müdürlüğünden gerekli ilgiyi göstermelerini istemiştir. Uzun yıllar bakımsızlığa terk edilen dükkânlar, sebil ve çeşmeler,  kuzeybatı ve güneybatı yönündeki anıtsal kapıların mevcut izleriyle birlikte Vakıflar tarafından 1982 yılında onarıma alınmış ve sokak 1985 yılında turizme kazandırılmıştır. Arastanın zemini taş kaplamlı olup, dükkânlar almaşık örgülü beşik tonozlu ve yuvarlak kemerli mekânlar olarak sıralanmıştır. 

Sultan Ahmed Arastası, İstanbul’un en çok ziyaret edilen külliyesinin bir parçası olarak günümüzde Türk kültür ve sanatına ait el sanatları örnekleri ile hediyelik eşyaların satıldığı canlı bir alış veriş ortamıyla turizme hizmet etmektedir.