Sağlık Turizmi Destinasyonu

DESTİNASYON KAVRAM Sağlık Turizmi Destinasyonu Üretim Yönetimi ve Pazarlama

Bireylerin sağlığına kavuşmak için bu hizmeti alabilecek bölge ve ülkelere yapıkları seyahatlerden doğan turizm çeşidi olarak sağlık turizmi, medikal turizm, engelli turizmi, wellness-spa-termal turizm ve yaşlı turizmi olarak dört farklı çeşitte kabul görmektedir. Medikal turizm, plastik cerrahi, bariatrik cerrahi, ortopedi ve travmatoloji, diş tedavileri gibi çeşitli sağlık hizmetlerinin alımı için farklı bir ülke veya bölgeye yapılan seyahatleri kapsamaktadır. Dünya’da Hindistan, Tayland, Türkiye, İsrail, ABD gibi ülkeler medikal turizmde öne çıkmaktadır. Türkiye’de ise önemli sağlık turizmi destinasyonları İstanbul, İzmir ve Antalya olarak bu alanda ön plandadır. 

Wellness-spa turizmi ve termal turizm, mineralli ve şifalı olarak bilinen sıcak su kaynakları, termal ve ılıca merkezlerine yapılan turizm seyahatlerini ifade etmektedir. Türkiye'de sıklıkla tercih edilen destinasyonlar, Denizli, Yalova, Afyonkarahisar, Muğla-Köyceğiz sayılabilir. Dünyada önemli termal turizm destinasyonları, İzlanda, İtalya, Japonya örnek gösterilebilir. 

Engelli turizmi, fiziksel ya da zihinsel engele sahip bireylerin turizm hizmeti alabilmesine olanak sağlayan ve bu doğrultuda turistlerin özel gereksinimlerini karşılayan bir turizm çeşididir. Dünya’da bu altyapı ve donanıma sahip destinasyonlar incelendiğinde ABD-Orlando/Florida/Las Vegas/New York, Hollanda-Amsterdam, Birleşik Krallık-Londra, Fransa-Paris, Çin-Şangay, Singapur, Avustralya-Sidney, Japonya-Tokyo öne çıkmaktadır. Türkiye’de ise İstanbul ve Antalya ön plandadır. 

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre 65 yaş üzeri yaşlı olarak sınıflandırılmaktadır. 65 yaş üzeri bireylerin kronik rahatsızlıklarının artması ve bulundukları ülkelerde alabileceği sağlık hizmetinin mali yükünün fazla olması nedeniyle farklı ülkelerde kısmi zamanlı ya da kalıcı yerleşim yapmalarına neden olmaktadır. Ülkemizde özellikle sağlık hizmetinin rahatlıkla alınabildiği sakin tatil kasabaları yaşlı nüfusun emeklilik dönemi için tercih ettiği destinasyonlardır. Antalya-Kaş/Kalkan, Muğla- Ortaca-Dalyan-Köyceğiz, İzmir-Urla gibi bölgelerde yaşlı turizmi daha yaygındır. Dünyadan örnek vermek gerekirse, özellikle İskandinav ülkelerinde yaşlı bakım merkezi-otel-hastane-rehabilitasyon hizmetleri kombine olarak veren örnek sağlık kuruluşları bulunmaktadır. 

Destinasyonların rekabet edebilirliğinde kilit nokta farklı hedef pazarlara hitap edebilme ve farklı hedef pazarların ihtiyaçlarını karşılayabilme gücüdür. Sağlık turizmi bu açıdan ele alındığında destinasyonun rekabet gücünü, destinasyon yaşam döngüsünün sürdürülebilirliğini desteklemesi açısından bir destinasyonda önemli bir strateji olarak yürütülmelidir. 

Referanslar

Akgül, H. (2018). Karia Örnekleriyle Antik Çağ’da Ilıcalar (Yüksek lisans tezi,). Edirne: Trakya Üniversitesi zSosyal Bilimler Enstitüsü; Bölüktaş, R. P. (2020). Türkiye’nin yaşlı sağlığı turizmi için fırsatları, Çekmece İZÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8(16): 1–15; Buhalis, D. ve Michopoulou, E. (2011) Information-enabled tourism destination marketing: addressing the accessibility market, Current Issues in Tourism, 14: 2: 145 — 168; Kuzhan, K. ve Gönen, S. (2024). Türkiye’de sağlık turizmi ve pazarı üzerine bir değerlendirme, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(1); Valuable 500 (2022). 10 Most Accesible Cities. Erişim adresi: https://www.thevaluable500.com/wp-content/uploads/2022/11/1Valuable-500-Accessible-Cities-Report-2022-1.pdf (Erişim tarihi: 19.08.2025).

Konuyla ilgili diğer maddeler için bkz.: