Mekân Pazarlaması

Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama

Son yıllarda ortaya çıkan teknolojik gelişmeler pazarlama tekniklerinin de alanının geliştirmiş ve mekânlar arasında ciddi bir rekabet ortamı oluşmuştur. Çeşitli faaliyetlerin ortaya çıkmasına katkıda bulunmaları sebebiyle mekânlar, ülke ekonomilerine de değer katmaktadır. Mekânın sunduğu temel değeri destekleyen pazarlama faaliyetleri mekânların rekabet gücü elde etmelerine olanak sağlar. Mekân pazarlaması kavramı; belirli bir mekân için olumlu imaj geliştirerek, girişimcilerin, turistlerin, kurumların, etkinliklerin o mekâna çekilmesi gibi benzer amaçlarla kullanılmıştır. Amerikan Pazarlama Örgütü’nün elektronik sözlüğünde mekan pazarlaması kavramı “Pazarlamanın, hedef kitleyi etkilemek üzere itibarlı bazı olumlu yaklaşımlarla davranarak ürün ve hizmetlerin spesifik bir mekan ile ilişkilendirilecek şekilde tasarlanması” olarak tanımlanmıştır. Etkili bir mekân pazarlaması, mekânların rekabette öne geçmelerini sağlar.

Literatürde yer alan mekân pazarlama çalışmaları üç kategoride sınıflandırılmaktadır. Bunlar: Mekânın tanıtımının/reklamının yapılması, (place promotion), mekânın satılması, (place selling) ve mekanın pazarlanması (place marketing). Mekân pazarlaması kavramı ilk olarak Pazarlamanın Genişletilmiş Teorisi isimli makalede geçmektedir. Bu makalede yer alan mekân pazarlaması kavramı, kent pazarlaması, bölge pazarlaması, ülke pazarlaması yaklaşımlarını kapsamaktadır. Yapılmış farklı bir tanımlamada, mekân pazarlanması, mekânsal fonksiyonların sunumu ve yerel halkın, şirketlerin, turistlerin ve diğer ziyaretçilerin taleplerinin en uygun koşullarda dengelenmesi için uygulanan faaliyetler bütünü şeklinde ifade edilmiştir. Mekân pazarlaması kavramı, mekândaki sosyal ve ekonomik işlevlerin yararlarının maksimum seviyeye ulaşması için belirlenmiş hedeflerin gerçekleştirilmesi süreci olarak da tanımlanmaktadır. Bu yönüyle sadece mekanın tanıtımını yapmayı amaçlayan kısa süreli bir pazarlama faaliyeti değildir; mekanların sürdürülebilir kalkınmalarına yönelik uzun süreli entegre bir süreçtir. Mekân pazarlaması, mekânı bir ürün olarak kabul eder ve mekânı hedef kitlenin gözünde daha çekici hâle getirerek tanıtmayı hedeflemektedir.

Referanslar

Eti İçli, G. ve Burcu Vural, B. (2011). Kırklareli İlinin Sosyoekonomik Kalkınmasında Mekân (Şehir) Pazarlamasının Rolü. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13 (1): 140-154; Kotler, P., Haider D. H., ve Rein, I. (1993). Marketing Places: Attracting Investment, Industry, And Tourism to Cities, States, And Nations. New York: The Free Pres; Kurtarır, E. (2006). Kentsel Bir Politika Olarak Küreselleşen Kentlerin Mekân Pazarlama Stratejilerinin Değerlendirmesi (Yayınlanmış yüksek lisans tezi). İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi; Rainisto, Seppo K. (2003). Success Factors Of Place Marketing: A Study of Place Marketing Practice In Northern Europe And United States (Published Doctoral Dissertation). Finland: Helsinki University of Technology; Van der Meer, J. (1990). The Role of City Marketing in Urban Management, 30. European Congress of the Regional Science Association International, İstanbul.