Hizmet Endüstrisi
Kavram Üretim Yönetimi ve Pazarlama
Sistematik ve teknik olarak 1700’lü yıllardan bu yana gelişerek incelenmekte olan hizmet kavramı, insanların birlikte yaşamalarının doğal bir sonucu olarak yaşamın her alanında farklı biçimlerde karşılaşılan ve günümüzde iletişim ve bilgi kavramlarından sonra her geçen gün önemi artan soyut yapıdaki bir faaliyet veya faydadır. Hizmet, ekonomide fiziksel özelliğe sahip malın tersine, elle tutulamayan ve saklanması mümkün olmayan, insan ihtiyaçlarının giderilmesine yönelik olarak üretilen veya organize edilen; turizm, haberleşme, taşımacılık, danışmanlık, bankacılık, eğitim gibi faaliyetleri kapsamaktadır. Bilimsel bir tanımlamayla, üretildiği yerde tüketilen bir iş veya eylem, bir performans, sosyal olay veya çaba olarak özetlenebilir. Hizmetlerin tanımlanması konusunda evrensel bir görüş birliği yoktur. Bunun en önemli sebebi hizmet olarak kabul edilen faaliyetlerin son derece heterojen olmasıdır.
Hizmet endüstrisi, çok çeşitli iş kollarını kapsayan, büyük bir yelpazeyi içinde barındıran geniş bir kavramı içermektedir. Hizmet sektörü denildiğinde, tüm işletme sektörlerinin yarısından fazlasını kapsayan bir ana sektör akla gelmektedir. Ekonominin üç temel endüstri kolundan biri olan hizmet endüstrisi bilgiye dayalı hizmetler ve geleneksel hizmetler olarak ikiye ayrılmaktadır. Bilgiye dayalı hizmetler arasında bankacılık, sigortacılık bilgi teknolojisi, danışmanlık, müteahhitlik, teknik hizmetler, reklam ve dağıtım, sağlık, eğitim gibi alt hizmet sektörleri yer alırken; geleneksel hizmetler içerisinde turizm, taşımacılık, sosyal hizmetler gibi alt sektörler bulunmaktadır. Küresel ekonomik koşulların hızla değiştiği günümüzde ise hizmetler sektörü ya da diğer adıyla hizmet endüstrisi ekonomik aktivitenin temel bileşenlerinden biri haline geldi ve özellikle gelişmiş ekonomilere bakıldığında, tarım ve sanayi sektörüne dayalı ekonominin yerine bilgiye dayalı hizmet sektörünün ağırlıkta olduğu bir ekonomik yapıya doğru yöneldi.
Referanslar
Bahar, O. ve Kozak, M. (2015). Turizm Ekonomisi (Yedinci baskı). Ankara: Detay Yayıncılık; Bryson, J. R. ve Daniels, P. W. (2007). The Handbook of Service Industries. Cheltanham: Edward Elgar Publishing; Parasız, İ. (2004). İktisadın A B C’si. Bursa: Ezgi Kitabevi Yayınları; Sayım, F. ve Aydın, V. (2011). Hizmet Sektörü Özellikleri ve Sistematik Olmayan Risklerin Sektör Menkul Kıymetleri İle Etkileşimine Dair Teorik Bir Çalışma, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 29: 245-262; STI (2000). The Service Economy: Organization for Economic Co-Operation and Developments. Paris: OECD Yayınları.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Aktepe, A. ve Ersöz, S. (2018). Hizmet-servis Sistemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.