Karia kralı Maussollos adına yaptırılmış anıt mezar devasa boyutları ve biçimi nedeni ile antik dünyanın yedi harikası arasında sayıldı. Maussollos’a adanmış Maussolleion’un inşasından sonra bu tarzdaki anıt mezarlara mozole denildi. Günümüze kalıntıları ulaşan yapının asıl yerinde, mozole parçaların sergilendiği bir müze kuruldu. Açıkhava müzesi, kalıntılar, kabartma ve maket çizimleri ile ziyaretçileri mozole hakkında bilgilendiriyor. Anadolu'nun güneybatısında Büyük Menderes ve Dalaman Çayı arasında yer alan antik dönem bölgesi Karia olarak adlandırılır. Bölge MÖ 546 sonrasında Pers yönetimi altında Lydia satraplığına bağlandı. MÖ 395’te Hyssaldomos ve ardından Hekatomnos’un satraplık yaptığı biliniyor. Satraplar, merkezi atamayla gelen yüksek düzey Pers valileridir. Ancak Pers himayesindeki Karia satrapları daha çok yetkinin babadan hanedan üyelerine geçtiği sistemde bir kral olarak görüldü. Satrap Hekatomnos’un, kız kardeşi Aba ile evlendiği muhtemeldir ve Maussollos, Artemisia, İdrieus, Ada ve Pixodaros adlı beş çocuğu vardı. Hekatomnos’tan gelen bu soy için Hekatomnid ismi kullanıldı. Yaşadığı dönemde en etkili satrap Maussollos oldu ve MÖ 377-353 yılları arasında idarecilik yaptı. Kız kardeşi Artemisia ile evlenmiş olan Maussollos'un erken dönemde bir müddet satraplığı babası ile birlikte yürütmüş olabileceği düşünülüyor. Tüm kardeşlerin ise farklı dönemlerde satrap oldukları biliniyor.

Hekatomnid ailesi zaman zaman Karia bölgesinin dışını, Likya ve güneybatı Anadolu’yu da yönetimleri altına aldı. Kral Maussollos döneminde Atina kaynaklı imar faaliyetlerinin bir kısmı Karia ve yaşadıkları kent olan Halikarnassos’da devam etti. Halikarnassos’un yeniden imar edildiği bu süreçte kral Maussollos için anıt mezar yapımına başlandı ve Artemisia döneminde de devam etti. Anıt mezarın inşası mimarlar Pytheos ve Satyros ile her birisi eserin bir cephesinden sorumlu heykeltıraşlar Skopas (doğu), Bryaksis (kuzey), Leokhares (batı) ve Timotheos (güney) tarafından devam ettirildi ve nihayete erdirildi. Antik çağın bu görkemli mezar anıtının yaklaşık yüksekliği 49 metre olup yüksek bir kaidenin üzerinde 36 İon sütununun taşıdığı 24 basamaklı piramit bir çatısı bulunuyordu. Bu çatının tepesinde dört atın çektiği bir zafer arabası ile çeşitli heykeller bulunuyordu. Anıt mezarın dört yanında Amazonlar (kadın savaşçılar), Kentaurlar (at adamlar) ile ilgili savaş sahneleri yer alıyordu. Ayrıca sfenks, aslan, pars, köpek heykelleri ve Maussollos ile Artemisia olduğuna inanılan iki görkemli heykelin de yapıda olduğu düşünülüp yapının arkeolojik kazıları esnasında ele geçirildi. Anıt mezar kolonları ile Yunan mimarisi, piramidal çatısı ile Mısır mimarisinden esinleniyordu. Maussolleion, MS XI-XV. yüzyıllar arasında meydana gelen depremler sonucunda yıkıldı ve yapının taşları MS XV. yüzyılda Rodos adasında yaşamış Hospitalier Şövalyeleri tarafından devşirildi ardından Aziz Petrus adına yaptırılan kalenin inşasında kullanıldı. XIX. yüzyılda Maussolleion yapısında bulunan kabartma, heykel (piramitin üzerindeki dört atlının parçaları) ve mimari parçaları İngiltere’ye gönderildi/kaçırıldı