Gerze, Türkiye'nin Karadeniz bölgesinde, Sinop'a 39 kilometre uzaklıkta bulunan bir sahil kasabasıdır. İlçe, Elma ve Köse Dağları'nın eteklerinde kendi adını taşıyan limanın içindeki bir yarımada üzerine kurulmuştur. 900 metre yüksekliğe ulaşan bu dağlar, denize doğru uzanarak Gerze'nin kendine özgü manzarasını oluşturur. Gerze nüfusu 2024 yılına göre 30.100’dür. Nüfusunun 14.918’i (yüzde 49,56) erkeklerden ve 15.182’i (yüzde 50,44) kadınlardan oluşmaktadır. 

Gerze'nin tarihi M.Ö. 1400’lü yıllara, Kaşka Türkleri tarafından küçük bir köy olarak kurulmasına kadar uzanmaktadır. Çeşitli medeniyetler, Gerze’yi tarih boyunca yurt edinmiştir. İlk olarak Paflagonya kontrolüne giren Gerze, sırasıyla Hitit, Frig, Kimmer, Lidya, Pers, Büyük İskender, Roma ve Bizans’a ev sahipliği yapmıştır. Gerze, 1214'te I. İzzeddin Keykavus döneminde Selçuklu egemenliğine girmiştir. Bir süre Trabzon Rum İmparatorluğu'nun kontrolüne geçen ilçe, 1459’da II. Mehmet tarafından fethedilerek Osmanlı topraklarına katılmıştır. Osmanlı döneminde Tahrir defterlerinde adı ‘Gerze’ olarak geçen yerleşim yeri, 1864 Vilayet Nizamnamesi ile yapılan düzenlemelerin ardından bir dönem ‘Kasaba’ olarak da anılmıştır. 1896 yılında Sinop’un bucağı olan Gerze, 1920 yılında ilçe statüsünü kavuşmuştur. 1956 yılında yangın felaketi yaşayan Gerze, büyük zarar görmüştür. Yangın sonrası devlet tarafından “Yangın Evleri” olarak bilinen iki katlı, bahçeli evler inşa edilmiştir. Bu evler günümüzde Gerze'nin kültürel ve turistik mirası açısından önem taşımaktadır.

Gerze'de yazlar kısa sürerken, kışlar ılık ve yağışlı geçer. Arazisi engebeli olan ilçenin bitki örtüsünü orman ve meralar oluşturur. İlçe ekonomisi tarım, hayvancılık, tekne yapımı, balıkçılık ve halıcılığa dayanır. Özellikle balıkçılık, Gerze için önemli bir geçim kaynağıdır çünkü kıyı şeridi, Karadeniz'deki hemen hemen tüm balık türlerinin göç yolu üzerinde bulunur. Gerze'de en çok üretilen meyveler incir, dut ve kirazdır. Bunlar arasında en yüksek ekonomik değere sahip olanı ise incirdir. Ayrıca ilçede ahududu ve böğürtlen de organik olarak yetiştirilir. Doğal olarak yetiştirilen bu tarım ürünleri “Üretici Pazarı” aracılığıyla her cuma ilçe sakinlerine ve ziyaretçilerine sunulmaktadır. İlçede ahşap oyuncaklar, gemi maketleri, çini ve peşkir olarak adlandırılan pamuk ipliğinden dokunmuş havluların üretildiği atölyeler de bulunmaktadır.

Gerze doğal güzellikleri ve kültürel mirasıyla dikkat çekmektedir. Doğal güzellikler çeşitli turizm türleri için büyük bir potansiyel taşımaktadır. Bakanlar Kurulu'nun 20 Eylül 1991 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan kararıyla Gerze Kozfındık – Bozarmut Yaylası Turizm Merkezi olarak ilan edilmiştir. Gerze’de yayla turizmi, deniz-kıyı turizmi, kuş gözlemciliği ve foto-jeep safari gibi aktiviteler yapılabilmektedir. Gerze’nin Hacıselli köyü Karadeniz’de yamaç paraşütü için elverişli nadir yerlerden biridir. 400 metrelik yüksekliği ile ‘Yelkentepe’ olarak adlandırılan yer yamaç paraşütü tutkunlarına Gerze ve Sinop'un manzarası sunmaktadır. Gerze'de bulunan Sorkun Şelaleleri Tabiat Anıtı, Sorkun Deresi boyunca yaklaşık 2300 metrelik bir kanyon içinde uzanmaktadır. Bu tabiat anıtı içinde büyüklü küçüklü 15 adet şelale yer almaktadır. Ayrıca Gerze, Yakupağa Konağı gibi önemli sivil mimari örnekleriyle de dikkat çekmektedir. 

Gerze, yıl boyunca birçok etkinliğe ev sahipliği yapmaktadır. Her yıl temmuz ayında düzenlenen Gerze Festivali, ilçenin öne çıkan kültürel etkinliklerindendir. Uluslararası Kültür ve Sanat Festivali, Uluslararası Karikatür Günleri ve Hacıkadı Horozu Karikatür Yarışması da yine temmuz ayında düzenlenmektedir. Ayrıca, Uluslararası 23 Nisan Çocuk Festivali düzenlenmektedir. Yaz aylarında ilçenin kültürel dokusunu zenginleştiren köy gelenekleri yaşatılmaktadır. Bazı köylerde düzenlenen güreş ve keşkek şenlikleri, ilçe turizmine özgün ve değerli bir katkı sağlamaktadır. Gerze’ye bağlı Yenikent Köyü Çeçe Mahallesinde bulunan Çeçe Sultan Türbesi yaklaşık iki asırdır Hıdırellez Bayramı kutlanmaktadır. “Yenikent Çeçe Hıdrellez Şenlikleri” olarak adlandırılan etkinlikte ziyaretçilere yapılan keşkek ikram edilmektedir. Yakadibi Köyü Hıdrellez Etkinlikleri ve Karakucak Güreş Yarışması, Gerze’de her yıl geleneksel olarak düzenlenen kültürel etkinlikler arasındadır. Gerze merkezinde ziyaretçilerin konaklayabileceği 216 yatak kapasiteli üç otel hizmet vermektedir. Ayrıca, bakım ve onarım sürecinde 22 motel de bulunmaktadır. Bakım onarım çalışmalarının ardından Gerze'nin konaklama kapasitesi daha da artacak ve ziyaretçilere daha fazla konaklama seçenek sunulabilecektir.

Gerze, Sakin Şehir kriterlerini benimseyerek çevresel sürdürülebilirliği, yerel ekonomik büyümeyi ve sosyal refahı artırmaya odaklanan önemli girişimlerde bulunmuştur. Çevresel ve altyapı alanında, parkların güneş enerjisiyle aydınlatılması, kanalizasyon altyapısının yenilenmesi, geri dönüşüm çalışmaları, ön arıtma ile derin deniz deşarjı ve atık kabul tesislerinin kurulması gibi uygulamalar gerçekleştirilmiştir. Elektrik tellerinin yer altına alınmasıyla, doğal ve tarihi alanların görsel bütünlüğünü korurken şehrin çekiciliğini ve güvenliğini artırmıştır. Bu çevresel sürdürülebilirlik girişimleri, bölgenin sürdürülebilir kalkınma hedefini desteklemektedir. Yerel kültürel tarihi korumak ve geleneksel el sanatlarından müziğe kadar çeşitli kültürel faaliyetleri kolaylaştırmak amacıyla Kültür Evi Projesi başlatılmıştır. Sosyal uyum konusunda, Engelli Dostu Say Plajı, Gençlik Merkezi, Engelsiz Yaşam Parkları, Engelsiz Yaşam Hizmetleri, Gerze Huzurevi, Çocuk Köyü ve Yaşlılar için Ev Temizlik Hizmetleri gibi programlar bulunmaktadır. Bu girişimler, Gerze'nin sosyal altyapısını geliştirmek, sosyal uyumu teşvik etmek ve çeşitli yaş gruplarına yardım sağlamak amacıyla gerçekleştirilmiştir. Konservatuvar gibi girişimler sanat ve kültür sektöründe yetenek gelişimini desteklerken, Uluslararası Çocuk Tiyatro Festivali çocukların sanat deneyimlerini zenginleştirmektedir.

Gerze’nin Sakin Şehir adaylık sürecinde attığı adımlarla ve hayata geçirdiği projelerle 2017 yılında Uluslararası Sakin Şehir Birliğine üye olmuştur.