-
2020
İngiliz arkeolog ve kaşif Charles Fellows, Notthingam’da doğdu (1799). 1832’de İtalya, Yunanistan ve Orta Doğu’da seyahat etmeye başladı. Fellows 12. 02. 1838’de İzmir’e (Smyrna) geldi, buradan yola çıkıp Anadolu’nun o zamana kadar Batı Avrupalılar tarafından hiç bilinmeyen yörelerine (Lidya, Misya, Bithynia, Frigya, Pisidia, Pamfilya, Likya, Karya) keşif gezileri yaptı ve Türkiye’nin güneybatı bölgesindeki Likya şehir kalıntılarını keşfetti. Cesur bir karaktere sahip olan Fellows yanına önemli sayıda yardımcı alarak, özellikle o zamana kadar bilinmeyen Likya bölgesini 1838, 1839 ve 1844 yıllarında üç kez araştırdı ve burada yeni antik kentler saptadı. Gezdiği yerlerden Birleşik Krallık yararına sayısız arkeolojik eser (heykel, yazıt ve yapı parçaları) taşıdı. Bunların arasında MÖ V. ve VI. yüzyıllara tarihlenen Harpiler ve Nereidler anıt mezarları da vardır. Bu eserler günümüzde British Museum’da sergilenmektedir. Bu hizmetinden ötürü de 1845 yılında Sir unvanını aldı. 08. 11. 1860 tarihinde Londra’da hayatını kaybetti.
Fellows Türkiye’de yaptığı gezi ve keşifleri için kaleme aldığı eserlerinde (A Journal Written During an Excursion in Asia Minor/Küçük Asya Yolculuğu Sırasında Yazılmış Bir Günce (1839), An Account of Discoveries in Lycia, Being a Journal Kept During a Second Excursion in Asia Minor/Likya’daki Buluşların Bir Dökümü, Küçük Asya’daki İkinci Yolculuğun Güncesi (1841), The Xanthian Marbles/Ksanthos Mermerleri (1842), Travels and Researches in Asia Minor, More Particularly in the Province of Lycia/Küçük Asya’da, Özellikle Likya’da Seyahat ve Araştırmalar (1852)) Lidya (Smyrna, Magnesia, 7 Kiliseler, Thyatira, Philedelphia, Sardes), Mysia (Pergamon, Assos, Alexandria Troas, Truva, Çanakkale), İstanbul (Constantinople), Bithynia (Nicea), Frigya (Aizonai), Pisidia (Isparta, Sagalassos), Pamphilya (Selge, Adalia, Perge, Side, Aspendos), Likya (Phaselis, Olympus, Patara, Ksanthos, Tlos, Telmessos), Karya (Stratonikeia, Mylasa, Labranda, Milet), Güney Lidya (Priene, Efes, Scala Nuova), Batı Frigya (Laodikya, Hierapolis) bölgelerine yaptığı keşif gezilerinden bahsetti. Ayrıca Thera, Tralles, Antiocheia, Aphrodisias, Alabanda, Alinda, Mausoleum (Milas’taki Gümüşkesen Anıtı), Cadyanda, Pınara, Sidyma, Myra, Arycanda hakkında da bilgiler verdi. Bu bölgelerdeki antik kentlerin kalıntılarından, bölgenin ikliminden, insanlarından, doğal görünümünden (dağlar, ovalar, vadiler, akarsular), tarihinden, yeraltı sularından, doğal kaynaklarından bahsetti. Eserlerinde günü gününe tarihler vererek neler yaptığını, nerelere seyahatler gerçekleştirdiğini yazdı. Türkiye’de yaptığı tüm gezilerine İzmir’den (Smyrna) başlayıp, gezi sonunda İzmir’e geri döndü.
Referanslar
Fellows, C. (1839). A Journal Written During an Excursion in Asia Minor. Londra: John Murray, Albemarle Street.; Fellows, C. (1841). An Account of Discoveries in Lycia, Being a Journal Kept During a Second Excursion in Asia Minor. LP.; Fellows, C. (1852). Travels and Researches in Asia Minor, More Particularly in the Province of Lycia. Murray.; Fellows, C. (2015). The Xanthian Marbles. Cambridge University Press.; https://www.britannica.com/biography/Charles-Fellows, (Erişim tarihi: 24.01.2020); http://tr.travelogues.gr/travelogue.php?view=99&creator=985593&tag=9437, (Erişim tarihi: 24.01.2020).