Eski Malatya tarihî kent merkezi savunma sistemi, Malatya’nın Battalgazi ilçesinde yer almaktadır. Yaklaşık 2.850 metre uzunluğuyla tarihî kent merkezini sarmaktadır. Yapının ayakta kalan en önemli bölümü batı kapısıdır. Selahaddin Gürkan Caddesi üzerinde, Battalgazi Mezarlığı’nın karşısında bulunmaktadır. Ahmet Yesevî Caddesi, Surdibi Sokak, Vaiz Ocağı Sokak, Han Ardı Sokak, Selektör Sokak ve Selahattin Gürkan Caddesi’nin (Malatya Caddesi) birleştiği noktadadır.

Savunma sisteminin yapımına MS I. yüzyılın ikinci yarısında, Roma İmparatoru Titus zamanında, XII. Lejyon Karargâhı’nın yapımı ile başlanmıştır. İnşası yaklaşık 440 yıl sürdü. İmparator Traianus döneminde sur yapımına başlanmıştır. İmparator Constans I döneminde yapımı devam ettirilmiştir. İmparator Justinianus zamanında bitirilmiştir.

Sur duvarlarının dış yüzleri kesme taştan üretilmiştir. Kesme taştan birbirine paralel iki duvar, moloz taşlar ve harç dolgu ile birleştirilmiş ve güçlü bir koruma kalkanı oluşturulmuştur. Sistemin bazı kaynaklarda 95 burcu ve 11 kapısı olduğu, bazı kaynaklarda ise 72 burcu ve 13 kapısı olduğu yazmaktadır.

Roma-Bizans–Sasani İmparatorlukları ve Bizans İmparatorluğu – Emevî, Abbâsî Halifeliği savaşlarında önemli ölçüde zarar görmüştür. Selçuklu Devleti’nin Anadolu akınları esnasında sistemin çok zayıf olduğu anlaşılmaktadır. Bu akınlara karşı Bizans İmparatoru X. Konstantinos tarafından kentin savunma sistemi elden geçirilmiştir. Hendekler genişletilerek yıkılan surlar tamir edilmeye çalışılmıştır. Şehir, Danişmendli Gümüştekin Ahmet Gazi tarafından 1102 yılında ele geçirildikten sonra, savunma sitemi XII. yüzyılın başında tamir edilmiştir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde, XVII. yüzyıldan sonra önemini kaybeden surlar zamanla yıkılmıştır.

Ayakta kalan bölümlerin restorasyonuna 2011 yılında başlanmıştır. Sistemin, Batı Kapısı’nın da yer aldığı yaklaşık 550 metrelik kısmının restorasyonu 2016 yılında tamamlanmıştır. Tarihî kent surları ve suriçi yerleşimi içerisinde yer alan kültürel mirası korumak adına yerel yönetimlerin, 2014 yılında Türkiye UNESCO Geçici Listesi’ne dahil edilen Arslantepe Arkeolojik Siti adaylık dosyası ile ortak yeni bir teklif üretmek için sivil toplum kuruluşları ile birlikte çalıştığı bilinmektedir.