Edirne Kent Müzesi, Edirne Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu tarafından 2003 yılında 1. Derece Sivil Mimarlık Örneği olarak tescillenen Hafız Ağa Konağı’nda yer almaktadır. Bu konak, Edirne ilinin merkezinde Babademirtaş Mahallesi’nde Selimiye Cami’nin kuzeybatısında yer almaktadır. Bina 2010 yılında Edirne Belediye Başkanlığına tahsis edilmiş, 2015 yılında Edirne Belediyesi ile Edirne İl Özel İdaresi arasında yapılan protokol neticesinde Edirne İl Özel İdaresi’ne ait olan Hafız Ağa Konağı’nın mülkiyeti Edirne Belediyesi’ne geçmiştir. Kent müzeleri, kültürel kimliğimizi dünden bugüne, bugünden de yarına taşıma görevini üstlenen eğitim işlevini de yerine getirirler. Edirne Belediye Başkanlığı da, halkımızın kentle aidiyet bağlarını güçlendirmek, kent bilincine sahip hemşeriler yaratmak adına Edirne Kent Müzesi’nin kurulmasını Trakya Kalkınma Ajansı’nın desteğiyle gerçekleştirdi. Edirne Kent müzesinde, halkın bağışladığı eserlerin yanında, Edirne arkeoloji müzesinde bulunan eserlerin de replikaları da sergilenmektedir.

Edirne Valiliği, 18 Mayıs 2015 tarihinde konağın mülkiyetini Edirne Belediyesi’ne devretmiştir. Edirne Belediyesi, Hafız Ağa Konağı’nın “Edirne Kent Müzesi” olmasına karar verdi. Edirne Belediye Meclisi, 3 Eylül 2014 tarihli toplantısında, Edirne Kent Müzesi kurulması ve yönergesi oybirliği ile kabul etti. Hafız Ağa Konağı 5 Mayıs 2017 Cuma gününden itibaren düzenlenen tören ile "Edirne Kent Müzesi" olarak hizmet vermeye başladı.

Proje ile Edirne’de bulunmayan bir kent müzesinin oluşturulması; Edirne’nin turizm altyapısının güçlendirilmesi; Edirne’nin geçmişinden gelen ve özünde bulunan tarihi zenginliğin, kültürel değerlerin, gelenek, görenek ve mirasın korunarak gelecek nesillere ve tüm toplumlara aktarılması; tarihi ve kültürel mirasın turizm alanında görünür ve tanınır hale getirilmesi, kentin cazibe merkezi haline dönüştürülmesi; Edirne Kent Müzesi olarak işlev kazandırılacak Hafız Ağa Konağı’nın onarımı, yeniden tasarlanması, korunması ile şehrin turizm ve tanıtımına katkı sağlanması hedeflendi.

Müze, Edirne’nin ilk çağlarından itibaren başlayan öyküsünü ele alır ve Osmanlı dönemi boyunca taşıdığı beş sultanla parlak günlerini hatırlatmaktadır. Ayrıca Edirne’de taht hayatı yaşamış beş padişahın silikon heykelleri de bulunmaktadır. Müze ayrıca, kentin Yaşadığı doğal afet ve felaketleri, dört ayrı işgal ve istilaların izlerini toplumsal kültürel hafızadan alıp sergi alanında ifade etmektedir. Müzede ziyaretçiler kullanılan dokunmatik ekran teknolojileri ile kentin en önemli mimari yapısı olan Selimiye Cami’sini 360 derece gezebilmekte, Kentin panolara sığmayan tarihini derin bir şekilde ekranlardan okuyabilmekte ve sözlü tarih bölümümüzde kenti Kentlinin dilinden dinleyebilmektedir. Müzede toplamda 425 adet eser bulunmaktadır.

Proje, 'Tarihi ve Kültürel Mirası Koruma Proje ve Uygulamalarını Özendirme Yarışması'nda uygulama ödülüne, Sign of the City Awards (SotCA) gayrimenkul yarışmasından En İyi Sosyo-Kültürel Yapı ödülüne, Altın Karınca Belediyecilik Ödülleri’nde Kültür ve Sanat Kategorisinde ödüle layık görüldü. Edirne Kent Müzesi gezilirken beş dil (Türkçe Bulgarca, Yunanca, İngilizce, Arapça) çeviri sesli sunum hizmeti verilmektedir.      

Selimiye Külliyesi’nin hemen batısında bulunan ve şehrin anıtsal mimari eserlerinden biri olan Hafızağa Konağı içerisinde yer almaktadır. Konağın adını aldığı kişi; Osmanlı’nın son döneminde siyasi olaylar içerisinde yer alan Hafız Ağa’dır. Osmanlı’nın son döneminde İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin gizli toplantılarına ev sahipliği yapan konak, dönemin siyasi olaylarına tanıklık etmiş önemli bir sivil mimarlık örneğini oluşturur. Daha sonra varislerince satılan konak, 2000 yılında dönemin Edirne Valisi merhum Fahri Yücel tarafından kamulaştırıldı. Daha sonraki yıllarda, Kent Tarihi Müzesi olarak kullanılması amacıyla ÇEKÜL Vakfı tarafından restore edildi. Müze 2005 yılında hizmet vermeye başladı. Müze şehrin farklı dönemlerini yansıtan fotoğraflar ve arşiv belgelerini sergilemede kullanılmaktadır. 2009 yılında ise Edirne Arkeoloji ve Etnografya Müzesi’ne devredilerek kapatıldı. Müzenin yeniden işlerlik kazanması Edirne Valiliği’nin, 18. 05. 2015 tarihinde Edirne Belediyesi’ne devriyle olmuştur. Müzenin, Trakya Kalkınma Ajansı’nın Tarihi Değerleri ile Yaşayan ve Yaşatılan Değerler: Edirne Kent Belleği Müzesi projesini kabul etmesiyle yapımı desteklendi. Müze 5. 05. 2017 tarihinden itibaren Edirne Kent Müzesi adıyla hizmet vermeye başladı.

Giriş katı ve üstünde iki kattan oluşan müzenin giriş katında kentin gelişimi, coğrafi yapısı ve iklimi, fauna ve florası, ulaşım tarihi ve ilçelerine yönelik yazılı ve görsel materyaller sergilenmektedir. Birinci katta ise tarihsel süreç içerisinde ve özellikle Osmanlı zamanında şehrin durumuna yönelik fotoğraflar ile Edirne mimari yapılarına ilişkin belgeler yer almaktadır. En üst katta ise; demografik yapı, kent ekonomisi, spor, eğitim ve basın tarihine yönelik bilgilendirici unsurlar yer almaktadır. Özellikle kültürel yapıya yönelik yazılı ve işitsel kaynaklar, kullanılan ev eşyaları ve giyim eşyalarının sergilenmesi ile müzeye etnografik zenginlik de kazandırıldı.

Edirne Kent Müzesi şehrin merkezinde ve özellikle Selimiye Camii’ne yakın konumu ile ziyaretçilerin ilgisini çekmektedir. Müzeye girişte ziyaretçilere lokasyon ayarlı müze tanıtımının yüklü olduğu telefonlar verilmektedir. Ziyaretçiler her katta, bulundukları noktaya göre ilgili bölümlere yönelik sesli ya da yazılı müze eserlerine yönelik bilgi alabilmektedirler. Yine benzer şekilde, müzede simülasyon uygulamaları ile şehrin önemli noktalarını gözlemleyebilme imkanı sunulmaktadır. Müzenin katlarında bulunan dokunmatik ekranlarda kentin tarihine tanıklık etmiş kişilerin görüşme kayıtlarına ve kentin farklı noktalarındaki görsellere ulaşılabilmektedir. Bunun yanı sıra Osmanlı’ya yüz yıla yakın başkentlik yapmış şehrin tarihinde önemli rol oynayan padişahların balmumu heykelleri de müzenin ilgi gören eserlerindendir. Müze, Edirne’nin tarihine yönelik elde edilen araç, gereç ve dokümanların ve farklı diğer eserlerin toplanması, arşivlenmesi, basılı ve dijital kent belleği oluşturulmasına yönelik önemli bir rol üstlenirken; kentin tarih öncesi dönemden başlayarak bugüne kadar olan tüm kültürel birikimini sergileyen eserlerin de korunması sağlanmaktadır.