Apirota Marmaris

Plan ve Proje Proje Kırsal Destinasyon Rekreasyon

Marmaris, 2022

Dünyada hızla büyüyen turizm sektörünün bir yandan doğal çevrenin tahrip olmasına neden olduğu ve bir yandan turizmin yazın denizden–güneşten, kışın ise kardan faydalanarak yapıldığı anlayışının geride kaldığı bir dönemdeyiz. Özellikle hem toplum hem de çevre üzerindeki olumsuz etkilerini giderek azaltan, yerel ekonomiye katkı sağlayan, doğal ve kültürel mirasın korunmasına, bölge halkının ve ziyaretçilerin yaşam kalitelerinin artmasına destek olan “Sürdürülebilir turizm,” günümüzde yerini aldığından beri eko turizm, alternatif turizm, doğa ve kültür turizm, sağlık turizmi, kırsal turizm vb. turizm sektörü de çeşitlenmiş, deniz- güneş- kar üçlüsünden öte bir hal almıştır.

Alternatif turizm, çevre bilincinin önem kazanmasıyla sürdürülebilirlik anlayışına dayalı kırsal temalı turizm çeşitlerinin yaygınlaşmasını sağlamıştır. Bu durum Api-turizmin uygulanabilirliğini de ortaya çıkarmıştır. Kelime kökeni Api, “Apis mellifera”dan türetilmiş Latince “bal arısı” anlamına gelmektedir. Günden güne yaygınlaşan ve diğer turizmlere alternatif olan Api-turizm “arı rotaları,” “bal turları” ya da “apitur,” “apirota” seyahat rotaları gibi adlarla anılarak, kırsal alanda doğal ve kültürel mirasa önemli fırsatlar sunmaktadır. Sürdürülebilir ve alternatif turizm kapsamı içinde Api-turizm, turizm ve arıcılık faaliyetlerini baz alarak, arının, biyo-çeşitliliğin korunmasının önemini kavramak, bal hasadı yapmak, yerel gastronomi ürünlerinin gelişmesine katkı sağlamak, arıcıların turizm pazarındaki genişlemesini katkıda bulunmak gibi nedenlerle ortaya çıkan, sürdürülebilir arıcılık, niş, tarihi miras ve sağlık turizminide içine alan bir turizm türüdür. Api-turizm kapsamında gerçekleştirilen faaliyetlerden bazıları bal ürünlerinin yer aldığı satış alanları, arıcılık müzesi, apiterapi salonları, bal atölyeleri, workshoplar, eğitici etkinlikler şeklindedir. Api-turizimi gerçekleştiren ülkelerin sayısı her geçen gün artmaktadır. 2016 yılında Slovenya, Api-turizminde lider konumuna yerleşmiştir.

Türkiye’de ise Muğla'nın Marmaris ilçesinde hayata geçirilen “Apirota Marmaris” projesi önemli bir Api-turizm örneğidir. Marmaris Ticaret Odası (MTO), Marmaris Kaymakamlığı, Marmaris Belediyesi ve Marmaris İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü işbirliğinde, Güney Ege Kalkınma Ajansı (GEKA) tarafından hibelendirilen proje, kent ve çevresinde gerçekleşen arıcılığın turizmle entegre edilmesi ve alternatif turizm alanlarında aktivite çeşitliliğinin artırılmasına destek olmak için geliştirilmiştir. Proje, Eylül 2022 tarihinde güncellenmiş, Marmaris’in yöresel lezzetlerinin deneyimlenebilmesi ve Marmaris Çam Balı'nın üretim aşamalarının ziyaretçilere anlatılması da proje kapsamı içine alınmıştır. Ayrıca yöre halkının ürettiği yerel ürünlerin satışa sunulması, yakın çevrede ikamet eden kadınların da çalışmaya dahil edilmesi ile turizme katkı sağlayacağı ortaya konmuştur. Doğa ve kültürel çeşitliliği amaç edinen projede Karacasöğüt, Sedir Adası, Çamlı, Kale, Nimara Mağrası, Amos, Piramit Mezar , Phoneix, Şelale, Bal evi önemli destinasyonlardır. Alternatif olarak Marmaris’in İçmeler Köyü ile Hisarönü Körfezi arasındaki kırsal bölgede apirota güzergahı olarak İçmeler/Köy kahvesi ziyareti, Osmaniye/Balevi müzesi ziyareti, Bayır/Anıt çınar ağacı ziyareti, Turgut Köyü/ Şelale-/Piramit Mezar ziyareti, Orhaniye/ bal tadımı, Orhaniye/Kızkumu plajı yüzme molası, Hisarönü /yüzme molası ve Dönüş/ İçmeler bulunmaktadır.

Yararlanılan Kaynaklar

Ayaz Dönmez, N. Fahri Helvacıoğlu (2023).Apiturizmin Geliştirilmesi Kapsamında Apirota Oluşturulmasına Yönelik Bir Araştırma: Marmaris Örneği, Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergis, 20 (1): 41-56; Bölgesel Arıcılık Ağı Analiz Raporu, (2017) Ankara: Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, https://apiroutemarmaris.com, Erişim tarihi: 25.09.2023; https://www.haberturk.com/mugla-haberleri/31816983-marmariste-apirota-marmaris-projesi-hayata-gecirildi, Erişim tarihi: 25.09.2023; Suna, B. (2018). Api Turizm’in Türkiye’deki Yeri ve Önemi, Uludağ Arıcılık Dergisi, 18(1): 42-51