Alanya’nın Damlataş mevkiinde, 1967 yılında Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan müze, Alanya’nın tarihi geçmişinden dolayı kent merkezinde ve çevresinde bulunarak, ortaya çıkartılan eserlerin korunması ve sergilenmesiyle milli bilinci arttırmak ve Türkiye’yi ziyarete gelen yabancı misafirlere Anadolu kültürünü anlatmak için Milli Eğitim Bakanlığı tarafından inşa ettirildi. Alanya Müzesi, arkeoloji ve etnografik eserlerin sergilenmesi amacıyla mimari çizimleri İhsan Kıygı tarafından yapılan ve sırasıyla Yalvaç (1965), Alanya (1967), Erzurum (1968), Gaziantep (1969), Kayseri (1969), Sinop (1970) ve Edirne’de (1971) uygulanmış birbirinin aynı olan TİP Proje olarak bilinen mimari projeyle inşa edildi.

MÖ I. yüzyılda Strabon 17 ciltten oluşan büyük eseri; Antik Coğrafya Atlas’ında Dağlık Kilikya bölgesinde dik bir kayalık üzerinde kurulan Alanya’dan (Korakesium) bahsetmektedir. Alanya’nın bir liman kenti olarak birçok medeniyete; Fenikeliler, Grekler, Makedonyalılar, Romalılar, Selçuklular ve Osmanlılara ev sahipliği yaptı. Bu bağlamda kenttin sahip olduğu eser zenginliği oldukça fazladır.

Müze binası mimari olarak, dışarıdan büyük bir bahçe içerisinde bodrum katı dahil üç katlı olarak planlandı. Bodrum katı 654 metrekare depo alanı olarak kullanılmaktadır. Yapının giriş katı ise 634 metrekare olarak eserlerin sergilendiği iki ana sergi salonu, kütüphane, çocuk oyun alanı vb. mekânlardan oluşmaktadır. Yapının dışında, yine eser sergilemek üzere açık alanda bir de revaklı avlusu bulunmaktadır. Yapının birinci katı ise 165 metrekare olup yönetim ve araştırmacıların odaları için ayrıldı.

Alanya Müzesi’nin sergi salonlarından küçük olan, MS II. yüzyıla tarihlenen 52 santimetre boyunda Herakles heykeline tahsis edildi. Salonu ve müzeyi önemli kılan Herakles heykelinin bulunduğu salonun tabanı cam kaplamadır. Bunun nedeni cam tabanın altında Herakles’in Jasonthe Argonot ile yapmış olduğu deniz seferi sırasında, arkadaşı Hylas’ın su perileri tarafından kaçırılmasını konu alan bir mozaik yer almaktadır. Ayrıca salonun duvarlarında Herakles’in karısı Megara ve üç oğlunu öldürmesi nedeniyle kendisine ceza olarak verilen 12 görevin tasvirleri yer almaktadır.

Yapının büyük salonunda yüzyıllardan beri Alanya’da ikamet etmiş medeniyetlerin geride bırakmış olduğu, yontma taşlar, çakmak taşları, sikkeler, zeytinyağı taşımak üzere kullanılan amphoralar, gözyaşı şişeleri, idoller, ağırşaklar, steller, kaideler, Roma dönemi el yazmaları ve Hristiyanlık dönemine ait mezar taşları bulunmaktadır.

Yapının bahçe bölümünde ise bölgede yapılan kazılarda Roma dönemine tarihlendiği düşünülen ostotek ve sarkofaj ismiyle anılan iki tür lahit örneği ile antik dönemde zeytinyağı imalatında kullanılmış araç ve gereçler sergilenmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren müze 2011-2012 yılları arasında geçirdiği son restorasyondan beri müze her gün ziyarete açıktır.