-
2020
Türkiye’de denizcilik kültürüne dair eldeki birikimi, geçmişten yarınlara aktarmak üzere bir müze çatısı altında sergilenmek amacıyla, İzmir Kıyı Emniyeti Müdürlüğü tarafından kuruldu.. 03. 2014 itibariyle hizmet vermeye başlayan müze için yapı olarak bir bina yerine, İstanbul Şehir Hatlarında yolcu taşımacılığında uzun yıllar hizmet vermiş bir gemi seçildi.
1987 yapımı gemi, Türkiye Denizcilik İşletmeleri tarafından 2010 yılına kadar İstanbul’da iki yaka arasındaki yolcu taşımacılığında kullanıldı. Rumeli Kavağı ismindeki bu gemi daha sonra Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü’nce kurumun eski ekipmanlarını sergilemek üzere İzmir’e getirildi. Akabinde ismi Zübeyde Hanım olarak değiştirilen gemi, müze olarak hizmet vermeye başladı.
İzmir’e gelen yerli ve yabancı turistlerin Kordon’dan Konak’a doğru yürürken karşılaşabilecekleri bu gemide, denizciliğe dair 1869’dan günümüze dek kullanılan birçok araç gereç sergilenmektedir. Gemin giriş katındaki yüksek eşikli kapıdan içeri girildiğinde camekanlar içinde tarihin ilk deniz fenerinde kullanılan mercek sistemi, kıyı feneri döndürme düzeneği, fener merceği, makine telgrafı ve Amiral Fitzroy’un fırtına barometresi ilk olarak göze çarpan objeler arasındadır. Bunların yanında müzede yer alan dümen dolabı, borda feneri, sandık içinde kalorimetre cihazı, işaret fişekleri, varagele halatı için savlo fırlama roketleri, madeni hartuç (fişek/mermi) kutusu, kamçılı varagele makarası, kalın halat makası, keski, bıçak, kavela, çekiç gibi el aletleri ve pirinç megafon denizciliğe dair araç gereçlerdendir. Denizci düğümleri, açık denizlerde yön tayini için kullanılan pusulalar ilgi çeken diğer objeler arasındadır. Üst güvertede ise kurtarma ve yangın söndürme gemilerinin maketleri sergilenmektedir.“Yüzen ilk denizcilik kütüphanesi” özelliği taşıyan müzede, birçok tarihi belge ve obje ziyaretçilerle buluşmayı beklemektedir. Eğitim salonu ve atölyeleri ile denizciliği, tarihi doku içerisinde öğrenme fırsatı da ilgilenenlere sunulmaktadır.
Referanslar
Hürriyet Haber (2018). Zübeyde Hanım Gemisi’ni Karşıyaka Belediyesi İstiyor, https://www.hurriyet.com.tr/yerel-haberler/izmir/zubeyde-hanim-gemisini-karsiyaka-belediyesi-i-41041447, (Erişim tarihi: 16.02.2019); Ömer Bozkurt. (2015). İzmir’de Deniz Kültürü Birikimleri, Denizcilik Dergisi, Sayı, 73: 88-91; TRT Haber. (2019). Zübeyde Hanım’ın adını taşıyan gemi İzmir’de ziyarete açıldı, https://www.trthaber.com/haber/yasam/zubeyde-hanimin-adini-tasiyan-gemi-izmirde-ziyarete-acildi-415285.html, (Erişim tarihi: 16.02.2019).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Ömer Bozkurt. (2015). İzmir’de Deniz Kültürü Birikimleri, Denizcilik Dergisi, Sayı, 73: 88-91.