Yalova Kent Müzesi

Müze Kent Müzesi

(Yalova, 2013 - )

Yalova’nın merkezindeki Cumhuriyet Meydanı’nda yer alan Eski Hükümet Konağı’nı temsilen yeniden inşa edilen ve 2013 yılında hizmete açılan müzedir. Müzenin tarihçesi Cumhuriyet’in kuruluş yılları öncesine dayanmaktadır. Yalova, 1867’de Bursa Merkez Sancağı’na bağlıyken, 1901 yılında bağımsız İzmit Sancağı’na bağlandı. Yunan askeri birliklerince Kurtuluş Savaşı sırasında işgal edilen Yalova, verdiği büyük mücadeleyle 19.07.1921 tarihinde düşman işgalinden kurtuldu. Yalova, Atatürk’ün isteği üzerine 02.06.1929 tarihinde çıkan kanun gereğince ilçe yapılarak İstanbul’a bağlandı. XX. yüzyılın başında ihtiyaç sebebiyle yapılması istenilen ve 1908 yılında hizmete açılan Yalova Hükümet Konağı tam anlamıyla 1913 yılında kullanılmaya başlandı. Eski Yalova İskelesi karşısına inşa edilen Yalova Hükümet Konağı’nda, ilk yıllarda Yalova Belediyesi dâhil birçok resmi kuruma ait büro oluşturuldu ve kamu hizmetleri burada yürütüldü. Yalova Hükümet Konağı’nı kullanan Belediye büroları, 1913 yılından sonra yeterli yer olmaması sebebiyle tahliye edildi. Yunan işgal kuvvetlerinden Yüzbaşı Papa Gregory Dimitri’nin Yalova Hükümet Konağı’nı kentin işgali sırasında karargâh olarak kullanması da tarihe geçti.

Yalova halkının belleğinde önemli yere sahip ve tarihi değeri olan Yalova Hükümet Konağı 1968 yılında yıkıldı. Kentsel hafızanın ve Yalova tarihinin gelecek nesillere iletilmesi amacıyla Hükümet Konağı’nın Yalova Kent Müzesi olarak kullanımına ilişkin Rekonstrüksiyon Projesi kapsamında yeniden inşası için ilk İstişare Toplantısı Kent Konseyi’nin koordinasyonuyla Yalova Valiliği ve Yalova Belediyesi’nin katılımıyla 09.01.2010 tarihinde gerçekleştirildi. Yapılan tüm çalışmalar sonucunda Yalova Kent Müzesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan alınan özel müze kurma izniyle 15.05.2013 tarihinde Yalova Belediyesi tarafından hizmete açıldı.

Müze, mekânsal yerleşim açısından üç katlı olup, zemin ve giriş katta ziyaretçilerine hizmet vermektedir. Üst kat ise; sergi ve resmi kutlama alanı olarak kullanılmaktadır. Müzede, yaklaşık olarak 8.000 yıl öncesinin ilk yerleşim izlerinden Osmanlı İmparatorluğu’na ve Cumhuriyet döneminden günümüzün Yalova’sına kadar uzanan tarihi süreç; belge, bilgi ve fotoğraflarla anlatılmakta, yerel yönetim, eğitim, kültür, nüfus, coğrafi yapı, ilçeler, turizm ve sosyal yaşam, doğal afetler, spor, tarım, sanayi ve kardeş şehirler gibi çeşitli alanlara yer verilmektedir. Yalova Benim Kentimdir ve Kentin Kaderini Değiştiren Önder başlıklı panolarda Atatürk için Yalova’nın önemi ve Atatürk’ün yaptığı çalışmalara ilişkin bilgiler, çeşitli fotoğraf ve belgelerle sergilenmektedir. Müzeye bağışlanan çeşitli etnografik eserler ve belgeler hareketli stantlarda teşhir edilmektedir. Müzede Hersekzade Ahmet Paşa Camii, Kent ve Yürüyen Köşk maketi bulunmaktadır. Bunlara ek olarak kentin dokumacılık, sanayi, çiçekçilik ve termal kaplıca kültürüyle ilgili konular dekorlarla birlikte canlandırılmıştır. Alan genişliği ve pano boyutlarının mümkün kıldığı ölçüde, ele alınan konular kronolojik bir dizinle işlenmiş, duvar panolarıyla anlatılması yetersiz kalan kente ilişkin bilgilerse monitör ve kiosklarla desteklenmiştir.

Müze içerisinde LCD ekranlarda izlenebilecek yapımlar belirli temalara göre seçilmiştir. Yalova Kent Müzesi, kentlilik ve tarih bilincinin geliştirilip yaygınlaştırılması ve aidiyet hislerini kuvvetlendirerek sosyal dayanışmanın arttırılması gibi pek çok rol üstlenmekte olup, kent kültürünün gelecek nesillere aktarıldığı bir mekân olma açısından büyük öneme sahiptir. Müze, Yalova’yı ziyaret eden yerli ve yabancı turistlerin, kenti bütünlük ve süreklilik içinde tanımasına katkı vermektedir. Yalova tarihinin anlatıldığı Kent Müzesi’nde 2019 yılında toplam 29 sergi ve etkinlik gerçekleştirilmiş ve müzeyi 28.309 kişi ziyaret etmiştir. Buna ek olarak yıl içerisindeki en fazla yoğunluk 7.116 ziyaretçiyle Mayıs ayında yaşandı. Engelli erişimi bulunan Yalova Kent Müzesi, pazartesi günleri hariç, hafta sonu dâhil her gün 08:30–12:30 ve 13:30–17:30 saatleri arasında ziyarete açık olup, giriş ücretsizdir. Yalova’nın tarihi, yerleşimi ve kültürüyle ilgili geniş bir perspektif sunan Yalova Kent Müzesi, modern tasarımı ve zengin içeriğiyle daha nice misafirinin ziyaretini beklemektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Okur, C. M. (2019). https://www.milliyeom.tr/yerel-haberler/yalova/merkez/yalova-kent-muzesini-2019-yilinda-28-bin-309-ki-6116676, 06.01.2020, (Erişim tarihi: 29.02.2020); Sevencan, M., (2019). http://haberci.com.tr/tr-tr/kose-yazilari/15732/yalovanin-icinden-cikilmaz-tarihi-meseleleri, 10.03.2019, (Erişim tarihi: 01.03.2020); Yalova Valiliği, http://www.yalova.gov.tr/yalova-tarihi, (Erişim tarihi: 29.02.2020); Türkiye Kültür Portalı, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/yalova/gezilecekyer/yalova-kent-muzesi, (Erişim tarihi: 29.02.2020); Yalova Belediyesi Kent Müzesi, http://yalovakentmuzesi.gov.tr, (Erişim tarihi: 29.02.2020); Yalova Gazetesi, https://www.yalovagazetesi.com/kultur/hersek-camisi-maketi-kent-muzesinde-h6277.html, 16 .01. 2013, (Erişim tarihi: 01.03.2020).