Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı Turizm Müdürlüğü
SİVİL TOPLUM KURULUŞU Aktivite Merkezli STK
(1959 – 1980)
-
2025
Türkiye Milli Talebe Federasyonu’na (TMTF) bağlı olarak 1957 yılında faaliyetlerine başlayan Turizm Müdürlüğü’nde görev yapan Oktay Alpin ve ekibi 1959 yılının Kasım ayından itibaren ise Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı (TMGT) bünyesine geçerek TMGT bünyesinde Turizm Müdürlüğü’nü kurdular. TMGT Turizm Müdürlüğü’nün ilk yöneticisi Oktay Alpin’dir ve Alpin 1959 – 1964 yılları arasında Turizm Müdürü olarak görev almıştır. Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı’nın 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi sonrasında kapatılmasına kadar Turizm Müdürü olarak görev alanlar şu şekildedir: Muzaffer Kılıç, Muammer Başoğlu, Ümit Gürtuna, Özer Sarcan, Ümit Şen, Kasım Zoto, Zeki Önel ve Deniz Tüfekçi.
Turizm Müdürlüğü’nün görevleri 1959 yılının Aralık ayında yayımlanan “TMGT Turizm Müdürlüğü Aralık 1959-Mart 1990 Çalışma Programı” metninde şu şekilde açıklanmıştır: “TGMT Turizm Müdürlüğü’nün, Türkiye’nin gençlik turizminin inkişafı yolunda faaliyet yapması, gençlik turizminin ön plana alınmasına çalışması ile büyük bir boşluğu dolduracağı şüphesizdir. Yurdumuzu ve Türk gençliğini yabancı memleketlerde tanıtmak, kültürel münasebette bulunduğumuz dünya gençliği ile yakından temas tesis etmek gayesiyle dış geziler tertiplenmesi, dış turizme ehemmiyet vermesi her bakımdan faydalı olacaktır.”
Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı Turizm Müdürlüğü’nün yürüttüğü işler Türkiye Milli Talebe Federasyonu Turizm Müdürlüğü’nün yürüttüğü işler ile aynıdır: Amatör-genç-rehber ve eleman yetiştirme kursları, dinlenme ve çalışma kampları açmak, yurtiçinde ve dışındaki dinlenme ve çalışma kamplarına öğrenci göndermek, hostel işletmeciliği, tren, uçak ve otobüs bileti satışı, yurtdışından gelen grupları gezdirme gibi turizm alanıyla ilgili işleri yerine getirmiştir. Bazı tarihlerde bir günde onlarca otobüs ile ülke içi turların düzenlenmesi yürütülen işler arasındadır.
Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı’nın başlattığı ilklerden biri de Türkiye Gençlik Hostelleri Derneği’nin kurulmasıdır. Dernek, 5 Mart 1963’te resmen kurulmuştur. Uluslararası Gençlik Hostelleri Federasyonu 20-21 Nisan 1963’te TMGT’ye müşahit üye olarak kabul etmiştir. Ayrıca dernek İstanbul’un turizm sorunlarının çözülmesi ve gereken kararların alınması için kurulan İstanbul Vilayeti Turizm Danışma Kurulu’na çağrılmış ve gençlik hostelciliği ve gençlik kampları konularında söz sahibi kabul edilmiştir. Florya’da bulunan Beyaz Köşk ise Türkiye’de Gençlik Hostelleri Derneği tarafından ilk hostel olarak kiralanmış ve işletmeye açılmıştır. TMGT, 1960 ve 1970’lerde yurtdışından gelen öğrenciler için ucuz konaklama tesisleri oluşturmak amacıyla yaz aylarında Balıkesir Öğrenci Yurdu, Sivas Öğrenci Yurdu ve Eskişehir öğrenci Yurdu’nu kiralayıp hostel olarak işletmiştir.
Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı Turizm Müdürlüğü’nde 1959 – 1980 yılları arasında görev alanların çoğunlukla Galatasaray, Alman Lisesi, Avusturya Lisesi, Tarhan Lisesi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul Erkek Lisesi ve İtalyan Lisesi öğrencilerinden oluşuyordu.
Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı Turizm Müdürlüğü’nde görevler üstlenenler arasında ilerleyen dönemlerde seyahat acentacılığı alanında faaliyet gösterenlerin sayısı 20 dolayındadır.
Referanslar
Tosun, E. (2019). Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı (1951-1968). (Yüksek Lisans Tezi). İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Turizm Dergisi, Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı Turizm Müdürlüğü Yayını (1), Nisan 1960; Türkiye Milli Gençlik Teşkilatı Turizm Müdürlüğü Aralık 1959 – Mart 1960 Çalışma Programı, İstanbul, 1959; Turizm Tarihi Konuşmaları-III: Türkiye Milli Gençlik Teşkilatının (TMGT) Turizm Faaliyetleri ve Türk Turizm Sektörüne Etkileri, (Sözlü tarih görüşmesi: Armada Otel, Sultanahmet, İstanbul, 21 Nisan 2018).