Turizm Hakkı
Kavram Sosyoloji Sosyal Turizm
-
2020
Turizm hakkı (tourism right), Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütünün Turizm İçin Küresel Etik Kurallar adıyla 01.10.1999 tarihinde kabul ve beyan ettiği bildiride yedinci madde kapsamında şu şekilde ifade edilmektedir: “Turizm Hakkı: Dünyanın sahip olduğu değerlere direk ve kişisel erişim olanağı, güzelliklerin keşfi ve keyfi tüm insanlara açık eşit bir haktır”. Aynı maddede turizm hakkı ile alakalı olarak bireylerin boş zamanlarında ulusal ve uluslararası turizm etkinliklerine katılmalarının teşvik edilmesi ve eğer varsa önündeki engellerin kaldırılması gerektiğini ifade etmektedir. İlgili maddenin değindiği bir diğer önemli durum evrensel turizm hakkının, İnsan Hakları Evrensel Bildirgesinde garanti altına alınan çalışma saatleri ve ücretli periyodik tatiller dâhil olmak üzere boş zamanı değerlendirme ve dinlenme hakkının doğal sonucu olarak görülmesi gerektiğidir. Ayrıca sosyal turizm ve grup turizminin kamu yöneticileri tarafından desteklenmesi ve geliştirilmesinin önemini ifade ederek; aile, genç, öğrenci, yaşlı ve engelliler gibi toplumun farklı kesimleri için turizmin kolaylaştırılmasının ve teşvik edilmesinin gerekliliğine vurgu yapmaktadır.
İlgili alan yazında turizm hakkının sıklıkla sosyal turizm olgusuyla birlikte ele alındığı görülmektedir. Turizm hakkı, turizme katılım sağlanmasını temel alan sosyal turizmin somut bir ifadesi olarak kabul edilmektedir. Diğer bir ifadeyle sosyal turizm, turizm hakkının hayata geçirilmesi sürecinde küresel olarak ulaşılabilir olmasını sağlama isteği üzerine kurulmuştur. Çünkü bir faaliyetin sosyal turizm olarak kabul edilebilmesinin gerekliliklerinden biri de bireylerin içinde bulundukları yaşam şartlarının, turizm hakkının kullanılmasının kısmen ya da tamamen önüne geçmesidir. Bu nedenle turizm hakkının tüm insanlığa açık ve eşit olması temel tanım ilkesi olarak kabul görmektedir.
Aşrıca bkz.: Turizmin Demokratikleşmesi.
Referanslar
European Economic and Social Comittee (2006). Opinion of European Economic and Social Comittee on Social Tourism and Europe, Ofiicial Journal of the European Union, 2006/C, 318/12; Kizilirmak, I. ve Ertuğral, S. M. (2012). Sosyal Turizmin Gelişiminde Yerel Yönetimlerin RolüYapılan Uygulamalar, Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 1(2): 33-53; Lingxue, K. (2013). Tourism Right Connotation Analysis and Insurance Safeguard Mechanisms, Tourism Tribune/Lvyou Xuekan, 28(7): 41-47; Yongqi, Z. (2009). On the Basic Tourism Rights of Citizens and Its Legal Basis, In Tourism Forum, 2(5): 637-664.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Duygu, A., Bıçkı, D. ve Özgökçeler, S. (2013). Avrupa’da ve Türkiye’de Sosyal Turizm, Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 31: 49-73.