Turizm Eğitimi Sertifika Programı (TESP)

Kamu Kurumu Eğitim-Öğretim Sertifika Programı Turizm Bakanlığı

(Eskişehir, Aralık 1989 – Haziran 1990)

Anadolu Üniversitesi, Devlet Bakanlığı, Turizm Bakanlığı, TRT'nin işbirliği ve uzaktan öğretim yöntemi ile işbaşında eğitim olanakları birleştirilerek gerçekleştirildi. TESP, otelcilik ve yiyecek-içecek endüstrisinde çalışacak yeni ve potansiyel işgücüne sektörün ihtiyaç duyduğu temel becerilerin kazandırılması için; Servis ve Bar Hizmetleri, Kat Hizmetleri, Mutfak Hizmetleri ve Önbüro dallarında eğitim paketlerinin hazırlanması ve bunların uygulanmasını kapsamaktaydı. Proje, Devlet Bakanlığı’nın İstihdamı Geliştirme Projesi çerçevesinde yürütüldü.

Proje iki aşamalı olarak gerçekleştirildi. Birinci aşamada, kursiyerlere kendi kendine öğrenme tekniği ile hazırlanmış basılı ders materyalleri ve televizyondan yayımlanan ders programları ile eğitim yapıldı. İkinci aşamada ise, kursiyerlerin konaklama ve yeme-içme işletmelerinde işbaşı eğitim görmeleri sağlandı.

Projede kullanılacak eğitim paketlerinin hazırlanması amacıyla Turizm Geliştirme ve Eğitim Vakfı ile temas kurularak, hazırlanacak kitaplar için kaynak taraması, kitap içeriklerinin hazırlanması ve televizyon programlarının çekilmesine ilişkin danışmanlık konularında işbirliğine gidildi. Diğer taraftan proje kapsamında Akdeniz Turizm İşletmecileri ve Otelciler Derneği (AKTİD) başta olmak üzere çeşitli meslek kuruluşları ile toplantılar yapıldı, proje hakkında bilgi verildi ve bu kurum ve kuruluşların görüşleri alındı. Bu aşamada Servis ve Bar Hizmetleri, Kat Hizmetleri, Önbüro ve Mutfak Hizmetleri dallarında kitaplar hazırlandı. Bu kitapların yanı sıra turizm bilgilerini içeren Genel Turizm Bilgisi ile bütün dallar için ortak konuları kapsayan Konaklama Tesislerinde Ortak Konular başlıklı kitaplar hazırlandı. Ayrıca uygulamalı eğitim sırasında kursiyerlerin eğitimlerini standartlaştırmak amacıyla eğiticilere yönelik eğitim programını açıklayan Eğitimi El Kitabı hazırlandı.

Turizm Eğitimi Sertifika Programı’nın ilk aşamasında Nisan – Ekim 1989 tarihleri arasında Servis ve Bar Hizmetleri ve Kat Hizmetleri; ikinci aşaması ise Aralık 1989 – Haziran 1990 tarihleri arasında Servis ve Bar Hizmetleri, Mutfak Hizmetleri ve Önbüro dallarında eğitim çalışmaları gerçekleştirildi.

Projenin kapsamı ve içeriğinin açıklanması ilgili tanıtımlar, TV1 ve TV2 ve Türkiye radyolarında yayımlandı ve gazetelerde kurs kayıt formları yer aldı. 29.04–03.05.1989 tarihleri arasında Anadolu Üniversitesi’ne posta yolu ile 4350 kişi başvuru yaptı. Ancak bunlardan 2086’sı kayıt yaptırdı. 12.06.–04.08.1989 tarihleri arasında TV2’de yayımlanan TV ders programları ve ilgili ders malzemelerinin kapsadığı konulara ilişkin sınavlar, dokuz sınav merkezinde yapıldı. Bu sınavlara Servis ve Bar dalında 1.072 ve Kat Hizmetleri dalında ise 373 kursiyer olmak üzere toplam 1.455 kişi katıldı. Yapılan değerlendirme sonrasında Servis ve Bar dalında 795 ve Kat Hizmetleri dalında ise 345 kişi uygulamalı eğitim yapmaya hak kazandı. Altı haftalık uygulamalı eğitim sürecinin tamamlanmasının ardından 08-13.10.1989 tarihleri arasında uygulamalı sınavlar Turizm Bakanlığı temsilcisi, Anadolu Üniversitesi temsilcisi olmak üzere üçer kişiden oluşan on ayrı jüri tarafından yapıldı. Sınav sonrasında Kat Hizmetleri dalında 198, Servis ve Bar dalında 594 olmak üzere toplam 792 kişi Turizm Beceri Sertifikası almaya hak kazandılar.

Programın ikinci aşamasının uygulaması TRT televizyonlarından 15-30.11.1989 tarihleri arasında tanıtım filmleri ile başlatıldı. Kurslara katılmak isteyenlerin il turizm müdürlükleri ile Açıköğretim Fakültesi’nin illerdeki bürolarına başvuru formları teslim etmeleri istendi. Bu aşamada 23 bin başvuru yapıldı, yapılan incelemede bunlar arasından 11.500 kişinin kayıt yaptırmasına karar verildi. 16-17.12.1989 tarihlerinde 11 il merkezindeki kayıt bürolarına 11.500 kişiden 4480 kişi kayıt yaptırdı. Yeniden yapılan bir çağrı ile kayıt yaptıranların sayısı 6.520 kişiye çıktı. Turizm eğitimi ile TV ders programları, 18.12.1989 –09.03.1990 tarihleri arasında sekiz hafta süre ile yayımlandı. Kursiyerler 11.03.1990 tarihinde teorik sınava çağrıldılar. On üç il merkezindeki sınavlara 5.230 kursiyer katıldı. Sınavlar sonrasında 2.100 kişinin uygulamalı eğitime katılmasına karar verildi. Ancak uygulamalı eğitim için yaşanan kontenjan sıkıntıları dolayısıyla 1.500 kişi uygulamalı eğitime katılabildi. 1-7.05.1990 tarihlerinde, kursiyerlerin uygulamalı eğitim gördükleri tesislerde sınava alındılar. Sınavlarda Servis ve Bar Hizmetleri dalında 600, Kat Hizmetleri dalında 305, Önbüro dalında 118 ve Mutfak Hizmetleri dalında 192 olmak üzere toplam 1.285 kişi başarılı bulundu. 1-5.06.1990 tarihlerinde Turizm Bakanlığı, üniversite ve sektör temsilcilerinden oluşturulan 15 sınav jürisi ile kursiyerler uygulamalı eğitim gördükleri tesislerde sınava tabi tutuldu. Sınavlar sonrasında toplam 1.018 kişi Turizm Beceri Sertifikası aldı.

Turizm Eğitimi Sertifika Programı’nın iki dönem halinde yürütülen teorik ve uygulamalı eğitimlerinde toplam 1.810 öğrenci Turizm Beceri Sertifikası almaya hak kazandı.

Proje kapsamında şu kitaplar hazırlandı ve yayımlandı: 1) Aker, A.Serter, N. (Hazl.) (1989). Konaklama Tesislerinde Çalışanlar İçin Genel Turizm Bilgisi. Anadolu Üniversitesi Yaygın Eğitim Merkezi, 2) Mussmann, K. D., Pahalı, C. ve Akyürek, F. (Hazl.) (1989). Konaklama Tesislerinde Mutfak Hizmetleri. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yaygın Eğitim Merkezi, 3) Özsoy, B. B.Güçhan, N. (Hazl.) (1989). Konaklama Tesislerinde Çalışanlar İçin Ortak Konular. Anadolu Üniversitesi Yaygın Eğitim Merkezi, 4) Şeniş, B. F. (Hazl.) (1989). Konaklama Tesislerinde Çalışanlar için Kat Hizmetleri (M. A. Acar ve S. Avşar, Dan.). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yaygın Eğitim Merkezi, 5) Ünlü, İ. ve Kutkan, S. Hazl. (1989). Konaklama Tesislerinde Önbüro. Anadolu Üniversitesi Yaygın Eğitim Merkezi, 6) Yılmaz, E. ve Gökdağ, D. Hazl. (1989). Konaklama Tesislerinde Çalışanlar İçin Servis ve Bar Hizmetleri. Anadolu Üniversitesi Yaygın Eğitim Merkezi.

Referanslar

Bir, A. A., Bozok, S., Ünlü, İ.Şahin, A. (1992). Turizm Eğitiminde Uzaktan Eğitim Teknolojisi Uygulaması ve Değerlemesi, İçinde; Turizm Eğitimi: Konferans – Workshop (ss. 273-289). Ankara: Turizm Bakanlığı Turizm Eğitimi Genel Müdürlüğü; http://eds.a.ebscohosom/eds/results?vid=0&sid=4057572b-16fd-487e-9746-38e3eeb5b972%40sessionmgr4007&bquery=Anadolu%2B%25c3%259cniversitesi%2BYayg%25c4%25b1n%2BE%25c4%259fitim%2BMerkezi.&bdata=JmNsaTA9RlQxJmNsdjA9WSZsYW5nPXRyJnR5cGU9MCZzZWFyY2hNb2RlPVN0YW5kYXJkJnNpdGU9ZWRzLWxpdmU%3d, (Erişim tarihi: 28. 08. 2020).