Şerafeddin Ejder Kervansarayı
Kervansaray ve Han Kervansaray Han Konaklama Tesisi Doğal ve Kültürel Miras Kervansaray Han Kervansaray Han
-
2020
Iğdır merkezinin 31 kilometre güneyinde, bugünkü Güngörmez, Kızılkule, Kervansaray ve Asma köylerinin yol kavşağında düzlük bir arazi üzerinde bulunmaktadır. XIII. yüzyılda, Sürmeli Emiri Şerafeddin Ejder tarafından yaptırıldı. Kervansarayı inşa eden ustaların isimleri bilinmemekle beraber, bina üzerinde bulunan işaretlerden, 16 değişik taş ustasının çalıştığı anlaşılmaktadır. Anadolu Selçuklu döneminde inşa edilmiş olan Ejder Kervansarayı, mimari yapısıyla hayranlık uyandırmaktadır. Herhangi bir kitabe bulunmamakla birlikte, avlusu yoktur ve taç kapısı cephede diğer kervansaraylar ve hanlar gibi dışarı çıkıntı oluşturmamaktadır.
Kervansaray’da gri renk, düzgün, kesme küfeki taşı kullanıldı. İçte ve dışta kaplama olarak kullanılan taşların aralarında moloz harçlı dolgu uygulanmıştır. Kervansaray duvarlarında mazgal gibi hiçbir açıklığa yer verilmeyip, ahır kısmından içerde, girişin sağ ve solundaki odalarda olduğu, geniş orta nefin tonoz örtüsü üzerinde açılmış menfezlerinden ışık almaktadır. Gerek giriş mekânında, gerekse ahır bölümünde nefleri ayakta tutan kemer başlangıçlarında, mukarnasla başlayan konsollar bulunmaktadır. Süslemeler, özellikle taç kapıda yoğunlaşmaktadır. Taç kapının iki yanı, dıştan içe doğru giderek incelen üç silme ile sınırlandırılmaktadır. Bu silmelerin dışını geniş bir geometrik bezeme kuşağı çevrelemektedir. Ortasında sekiz ve 12 kollu yıldızların çevresinde bulunan ve kapalı formlar oluşturmaktadır. Giriş holünden ahır bölümüne geçiren kapının ölçüleri ile dış kapı ölçüleri aynı olduğu halde, giriş kapısını çevreleyen üçlü silme, daha sade ve dışta olduğu gibi, sivri kemerle sonlanmaktadır. Kervan yolları üzerinde yolcu, tüccar ile misafirlerin konaklama ve diğer ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla inşa edilen asırlık han ve kervansaraylar, tarihin izlerini taşımaktadır. İnşa şekli, motifleri, taşları, kapıları ve odalarıyla dikkati çeken kervansaray, yerli ve yabancı ziyaretçileri cezbetmektedir.
Referanslar
Gündoğdu, H. (2007). Iğdır/Şerafeddin Ejder Kervansarayı. Anadolu Selçuklu Dönemi Kervansarayları. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, 3101. Sanat Eserleri Dizisi, 466: 401-415; https://igdir.ktb.gov.tr/TR-55722/kervansaraylar--hanlar.html, (Erişim tarihi: 15.08.2020).