Iğdır

Yerleşim Merkezi

Doğu Anadolu Bölgesi’nin Erzurum-Kars bölümünde yer alan Iğdır’ın kuzey ve kuzeydoğusunda Aras Nehri ve nehir boyunca Ermenistan sınırı yer alıyor. İlin doğu sınırında Nahçivan, güneydoğu sınırında İran, batı ve kuzeybatısında Kars, güneyinde Ağrı ili bulunuyor. Iğdır, Türkiye’de üç ülke ile sınır kapısı olan tek ildir. Iğdır ili, bir merkez ilçe olmak üzere Aralık, Karakoyunlu, Tuzluca ilçeleri ile birlikte dört ilçe, üç belde ve 156 köy yerleşiminden oluşuyor.

Yüzölçümü 3.539 kilometrekare olan Iğdır, dünya coğrafyasında eşine nadir rastlanan mikro klima özelliğine sahiptir. Dünyanın rakımı yüksek sayılı dağlarından biri olan ve Türkiye’nin en yüksek rakıma sahip olan Ağrı Dağı (5.165 metre rakım) ile Doğu Anadolu platosunda ortalama rakımı olan 800-900 metre arasında değişen yükseltilere sahip olduğu için zeytin haricinde her türlü meyve ve sebze ile turunçgillerin bolca yetiştiği bereketli Sürmeli Çukuru’nu bünyesinde barındırıyor.

Yarı kurak iklim şartlarının hâkim olduğu ilde, step bitki örtüsünün geniş alanlara yayılması, ovanın geniş alanlarının tarıma elverişli hale gelmesine sebep oluyor. İlde orman varlığı, yok denecek kadar azdır. Halk, geçimini tarım ve küçükbaş hayvancılık ile sağlıyor. Mikro klima özelliğinden dolayı pamuk, turunçgiller ve diğer tarım ürünleri yetiştiriliyor. Iğdır, bu özelliğinden dolayı Doğu Anadolu’nun Çukurovası olarak adlandırılıyor. İlin en meşhur yiyeceği kayısıdır.

Iğdır ili, ismini Oğuz Kağan’ın en küçük oğlu olan Deniz Alphan’ın en büyük oğlu Iğdır Bey’den alır. Osmanlıların Birinci Dünya Savaşından yenik ayrılması sonucu Ermeni işgaline giren Iğdır, Kazım Karabekir’in komuta ettiği ordu ile Ermenileri yenerek 14. 11. 1920 tarihinde işgalden kurtuldu. Iğdır’da ilk belediye teşkilatı 1923 yılında kuruldu. 1934 yılında ilçe merkezi, 3. 06. 1992 tarih ve 21247 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 3806 sayılı Kanunla da il oldu.

Iğdır turizm potansiyeli açısından zengin bir ildir. Iğdır’daki doğal su kaynakları, kuş gözlem istasyonu, tuz mağaraları doğal turizm çekcilikleridir. Prehistorik döneme ait yerleşim yerleri, kaya odaları ve anıt eserleri ile halkın kültürel faaliyetleri, yayla şenlikleri, Kayısı Festivali gibi etkinlikler beşeri turizm kaynaklı çekiciliklerdir.

Iğdır ili; Ermenistan, Nahçıvan ve İran illeri ile sınırlarının bulunması sayesinde bir ulaşım kavşağı halindedir. İlin turizm arz kaynakları zengin olmasına rağmen turizm faaliyetleri istenen düzeyde gelişim göstermedi. Iğdır Türkiye’nin en yüksek dağı olan Ağrı Dağı’na yakınlığı ile de turizm potansiyeline sahiptir. Ayrıca Doğu Beyazıt’ta bulunan İshak Paşa Sarayı’na 40 kilometrelik mesafededir.

Iğdır’ın Tuzluca ilçesinde bulunan tuz mağaraları, Nahçivan’da bulunan tuz yatakları gibi astım ve bazı solunum hastalıklarının tedavi edilmesinde kullanılabileceği için; gerekli düzenleme ve altyapı çalışmalarının yapılarak bu mağaraların sağlık turizmine kazandırılması önerilmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Iğdır İl Özel İdaresi (2019). Iğdır Coğrafik Konum, http://www.igdirozelidare.gov.tr/cografik-konum, (Erişim tarihi: 18.10.2019); Iğdır Valiliği Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü (2019). Iğdır İli Hakkında Genel Bilgiler, https://igdir.csb.gov.tr/sharp304-l-sharp304-m-sharp304-z-hakkinda-i-1029, (Erişim tarihi: 15.10.2019); Şimşek, O. ve Alim, M. (2009). Iğdır İlinin Turizm Potansiyeli, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (3): 1-26; Türkiye Kültür Portalı (2019). Iğdır Genel Bilgiler, https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/igdir/genelbilgiler, (Erişim tarihi: 18.10.2019).