Iğdır Soykırım Anıtı ve Müzesi
Doğal ve Kültürel Miras Müze Anıt Hüzün Müzesi
(Iğdır, 1999 - )
-
2019
Iğdır ve köyleri 1915-1920 yılları arasında Ermeni katliamlarına en yoğun maruz kalan bölgelerden biri oldu. O dönemde Iğdır halkının büyük bir bölümü (80 binden fazla kişi) katledildi, sağ kalanlar ise kendi yurtlarını terk etmek zorunda bırakıldı. Bu nedenle soykırım anıtının Iğdır’da yükseltilmesi doğal bir talepten ileri gelir. Anıtın yapımına 01. 08. 1997 tarihinde başlandı ve 05. 10. 1999 tarihinde tamamladı. Anıt inşaatında Türkiye’nin farklı illerinden getirilen mermerler kullanıldı. Ancak taşların eskimesi üzerine restorasyona tabi tutuldu ve 2005 yılında yeniden ziyaretçilere ücretsiz olarak açıldı. Iğdır Soykırım Anıtı, 350 metrekare kapalı müze, iki havuz ve 36 metre yüksekliğinde beş adet kılıçtan oluşuyor. Etrafı yeşil alan ve park olarak inşa edildi. Toplam 14 bin metrekare alanı kapsıyor. Yerden yüksekliği 43,5 metredir. Dolayısıyla Türkiye’nin en yüksek anıtıdır. Müzenin giriş kapısı Selçuklu geleneklerine göre yapıldı. Anıt, üçgen arazinin odak noktasında yükseliyor. Suni bir tepenin ortasında konumlandırılan beş kılıcın da eğri uçları yukarıda birleşerek kubbe şeklini alıyor.
Yapıldığı günden itibaren kentin, en önemli turizm merkezlerinden biri haline gelen anıt, alt katındaki müzede iç içe bakan beş kılıcın bulunması dolayısıyla Kılıçlar Anıtı olarak da biliniyor. Anıt, 20 yıldır Iğdır’ın sembolü konumundadır. Kılıçların kabzalarında Türkiye Cumhuriyeti’nin ve diğer Türk devletlerinin simgeleri ve sembolleri yer alıyor. Yani, beş kılıca ait olan ve beş kabzada Göktürkler, Oğuzlar, Selçuklular, Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti’nin sembolleri bulunuyor. Üstten bakıldığında kılıç grubu Türkiye Devlet simgesi ve bayrağında yer alan beş köşeli yıldız görünümünü veriyor. Bu beş kılıcın eğri uçları yukarıda birleşerek kubbe şeklini alıyor. Bu haliyle de Selçuklu türbelerine benzeyen biçim ve silueti andırıyor. Türk-Oğuz hatıra mimarlığında sultanların, kahramanların, kumandanların ve nüfuzlu şahısların mezarı üstünde kubbeye benzer türbeler dikiliyordu. Selçuklu türbeleri geleneksel olarak yeraltı serdabe (mumyalık) katı ve yerüstü kule kısmından ibaretti. Iğdır Soykırım Anıtı da iki katlıdır. Alt kat suni tepe içerisinde olan simgesel serdabe-müze salonudur. Üst kat ise beş kılıç figürünün oluşturduğu kuledir.
Referanslar
Hotel Gold Yıldırım (2019). Iğdır Soykırım ve Anıt Müzesi, https://www.hotelgoldyildirim.com/igdir/7, (Erişim tarihi: 11.11.2019); Iğdır İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2019). Iğdır “Soykırım” Anıt-Müzesi, https://igdir.ktb.gov.tr/TR-55726/igdir-soykirim-anit-muzesi.html, (Erişim tarihi: 11.11.2019); Öz Olimpia Oteli (2019). Iğdır’ı tanıyalım: Turistik yerler. Kılıçlar, https://www.ozolimpia.com.tr/index.php/turistik-yerler/1254-kiliclar-ermeni-soykirim-aniti.html, (Erişim tarihi: 11.11.2019).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Iğdır İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2019). Iğdır “Soykırım” Anıt-Müzesi, https://igdir.ktb.gov.tr/TR-55726/igdir-soykirim-anit-muzesi.html, (Erişim tarihi: 11.11.2019).