Senirkent

YERLEŞİM MERKEZİ İlçe Yerleşimi

Senirkent ilçesi Isparta il merkezine yetmiş beş kilometre uzaklıkta olup, Eğirdir Gölü’nün Hoyran Gölü olarak adlandırılan kuzey kısmının batısındaki bir vadi içinde konumlanmaktadır. Güneyinde Atabey, güneydoğusunda Eğirdir, batısında Uluborlu, kuzeybatısında Afyonkarahisar’a bağlı Dinar ve Şuhut, kuzeydoğusunda ise Afyonkarahisar bulunmaktadır. Dağ eteğinde yer alan eğimli bir düzlük üzerinde kurulan ilçe, bu topografik özelliğiyle adını almıştır. Nitekim “Senir” kelimesi, dağ eteğindeki meyilli düzlük anlamına gelmekte olup, ilçenin kurucuları buraya “eğimli arazi üzerinde kurulmuş şehir” veya “sınır bölgesindeki şehir” anlamına gelen “Senirkent” ismini vermişlerdir. İklim özellikleri açısından Senirkent’te yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise soğuk ve yağışlı geçmektedir. İlçenin toplam yüzölçümü 600 kilometrekare, deniz seviyesinden yüksekliği ise 1010 metredir. İlçenin nüfusu 2024 yılı itibarıyla 10.659’dur.

Senirkent’in bulunduğu alanın tarihin çok eski dönemlerinden beri yerleşim yeri olarak kullanıldığı, yapılan araştırmalar ve elde edilen buluntularla anlaşılmaktadır. Ancak, bölgede su kanalı, kervansaray ve kale gibi günümüze ulaşmış tarihi yapıtlara rastlanmamıştır. İlçe sınırları içinde tespit edilen en eski yerleşim izleri Tunç Çağı'na (MÖ 3000-1200) ait olup, Yassıören Höyük (Yassıören), Güreme Höyük (Ortayazı), Aralık Höyük (Büyükkabaca), Tohumkesen Höyük (Büyükkabaca), Garip Höyük ve Gençali Höyük (Gençali) gibi höyüklerde çeşitli arkeolojik buluntulara rastlanmıştır. 1370 yılında kurulan Senirkent, 1880 yılında Uluborlu’ya bağlı bir nahiye olarak ilan edilmiş ve belediye teşkilatı faaliyete geçmiştir.16 Haziran 1952 tarihinde ise ilçe statüsü kazanmıştır. 13 Temmuz 1995 tarihinde Senirkent ilçesinde meydana gelen sel felaketi, büyük çapta mal ve can kaybına yol açmıştır. Şiddetli yağışların ardından oluşan sel sonucu 7yetmiş dört kişi hayatını kaybetmiş, 209 ev yıkılmış veya hasar görmüştür. 

İlçede halkın geçimi büyük ölçüde tarıma dayanmaktadır. Bağcılık, elma yetiştiriciliği, Napolyon cinsi kiraz üretimi, gül yetiştiriciliği, şeker pancarı ve hububat tarımı öne çıkan tarımsal faaliyetler arasındadır. Ayrıca, ilçenin Eğirdir Gölü’ne sınırı olması nedeniyle balıkçılık da önemli bir ekonomik faaliyet alanı olarak öne çıkmaktadır. Eğirdir Gölü, kuzeyde yer alan ve daha küçük olan Hoyran Gölü ile güneydeki Eğirdir Gölü olmak üzere iki kısma ayrılmakta ve bu iki bölüm Hoyran Boğazı ile birbirine bağlanmaktadır. Özellikle Hoyran Gölü kıyısında yer alan Gençali Köyü, Büyük Kabaca Kasabası, Garip Köyü, Kayaağzı Mevkii ve Akkeçili Köyü'nde balıkçılık, birçok ailenin temel geçim kaynağını oluşturmaktadır.

Senirkent bağlarında yetiştirilen Senirkent Üzümü hem lezzeti hem de geleneksel yöntemlerle üretilen üzüm pekmezi ve üzüm kurusu ile tanınmaktadır. Her yıl eylül ayında düzenlenen Senirkent Kültür, Sanat ve Üzüm Festivali, bölgenin bağcılık alanındaki önemini vurgulamaktadır. İlçede yetişen Senirkent Üzümü olarak bilinen Siyah Dimrit çeşidi üzüm, 2022 yılında Senirkent Belediyesi tarafından coğrafi işaretle tescillenmiştir. Bu üzüm çeşidi, sofralık tüketimin yanı sıra şıra ve pekmez üretiminde de değerlendirilmektedir. Senirkent mutfağı da kendine özgü lezzetleriyle dikkat çekmektedir. Banak, goruk sulu bamya, samsa tatlısı ve tahinli pide, yöreye özgü önemli yemekler arasında yer almaktadır.

İlçeye ulaşım karayolu ile sağlanmaktadır. Isparta'dan Senirkent'e iki farklı yol üzerinden ulaşılabilir. Bunlardan ilki, İstanbul yolu üzerinden Keçiborlu ve Uluborlu’yu takip eden güzergâhtır; diğeri ise Konya yolundan Barla üzerinden ulaşan yoldur. Ayrıca, Senirkent ile Isparta arasında karşılıklı otobüs seferleri düzenlenmekte olup, İzmir, İstanbul ve Ankara'ya da direkt otobüs seferleri bulunmaktadır. İlçede, belediye belgeli, dokuz odalı ve yirmi yatak kapasiteli bir otel hizmet vermektedir. Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi, ilçede aktif olarak faaliyet göstermekte olup, kooperatife üye kadınlar tarafından üretilen yöresel yemeklerin satışını yapmaktadır. Kooperatif, yöresel lezzetlerin üretildiği ve sunulduğu bir mekân olarak önemli bir rol oynamaktadır. İlçe merkezinde ayrıca, Santral Mesireliğinde yer alan restoran başta olmak üzere, çeşitli yiyecek ve içecek hizmeti sunan restoranlar bulunmaktadır.

Senirkent’in faunası, zengin bir yaban hayatı çeşitliliğine sahip olup av turizmi açısından önemli bir potansiyele sahiptir. İlçenin Gelincik Dağı bölgesi, dağcılık sporları açısından elverişli olup kaya tırmanışı ve alpinizm gibi çeşitli etkinlikler için uygun koşullar sunmaktadır. Senirkent’te doğada vakit geçirmek isteyenler için çeşitli mesire alanları bulunmaktadır. Hoyran Gölü kıyısında yer alan Kayaağzı Mesireliği ve kumsalı, ilçe merkezine yidki bir kilometre uzaklıktadır. Göl çevresi; doğa yürüyüşü, yüzme, ip inişi, dağcılık, avcılık, bisiklet, binicilik, foto safari, kürek, sörf ve olta balıkçılığı gibi birçok aktiviteye uygun parkurlar sunmaktadır. Ayrıca, Kayaağzı Mesireliği içerisinde yer alan ve göçmen kuşların sıkça uğradığı bu doğal alan, kuş gözlemcileri ve doğa tutkunları için benzersiz bir deneyim sunmaktadır. Göl kıyısında bulunan kuş gözlem kulesi, ziyaretçilere farklı kuş türlerini doğal yaşam alanlarında gözlemleme fırsatı vermektedir. Ayazmana Mesireliği, Yassıören Kasabası sınırları içinde yer almakta olup ilçe merkezine altı kilometre mesafededir. Santral Mesireliği ise ilçenin kuzeyinde, Kapı Dağı’nın eteğinde yer almaktadır. Ayrıca ilçe kültür turizmi açısından da keşfedilmeye değer mekânlar barındırmaktadır. Akkeçili köyünde, Yörük kültürünü ve yaşamını tanıtan bir müze yer almaktadır. Senirkent Köylere Hizmet Götürme Birliği'nin başvurusu ile hayata geçirilen Akkeçili Yörük Evi Projesi kapsamında, atıl durumda bulunan eski okul binası, Yörük kültürünü ve yaşamını sergileyen bir müzeye dönüştürülmüştür. Hıdır Çelebi (Pazar) Camii, Şeyhler Camii ve Veli Baba Külliyesi, Senirkent ilçesinde bulunan önemli tarihi ve kültürel yapılar arasındadır. 

Referanslar

https://baka.gov.tr/assets/upload/dosyalar/isparta-senirkent-mevcut-durum-analizi.pdf, (Erişim tarihi:23.02.2025); https://ci.turkpatent.gov.tr/cografi-isaretler/detay/1623, (Erişim tarihi:23.02.2025); https://isparta.ktb.gov.tr/TR-165537/senirkent.html, (Erişim tarihi:22.02.2025); https://senirkent.bel.tr/, (Erişim tarihi:21.02.2025); T.C. Isparta Valiliği (2025) Senirkent, http://www.isparta.gov.tr/senirkent, (Erişim tarihi:22.02.2025); T.C. Senirkent Kaymakamlığı (2025) http://www.senirkent.gov.tr/, (Erişim tarihi:21.02.2025).