Samsun’un Canik ilçesinde Mevlana Eğitim, Kültür ve Yaşam Kampüsü’nde yer alan Oyuncak Müzesi 2017 yılında kuruldu. Yaklaşık 800 metrekarelik bir alana sahip olan Oyuncak Müzesi binası önceleri düğün salonu olarak kullanılmaktaydı. Canik Belediyesi’nin gerçekleştirdiği proje ile hayata geçirilen oyuncak müzesinin konsept danışmanlığını Türkiye’nin ilk oyuncak müzesini kuran Sunay Akın yaptı. Müzeye gelen ziyaretçiler, oyuncakların hikayelerini müzede kullanılan karekod uygulaması sayesinde Sunay Akın’ın sesi ile dinleme imkanı bulabilmektedir.

Müzede sergilenen oyuncaklar büyük ölçüde 1900-1920 yıllarına ait olup, oyuncak üretiminde öncü ülke olan Almanya’nın Nünberg kenti civarında kurulan fabrikalarda üretilmiştir. Samsun Oyuncak Müzesi’nde sergilenen en eski eser, 1770-90 yıllarına ait Almanya’da üretilen ahşap bebek figürü iken, eserlerden en yenisi 2000 yılına ait İngiltere’de üretilen porselen Leydi Diana bebeğidir. Müzede ayrıca MÖ IV. yüzyıl Roma dönemine ait kazılarda bulunan, orijinalleri arkeoloji müzelerinde sergilenen, yedi arkeolojik oyuncağın seramik sanatçısı H. Candan Yaraş tarafından yapılan kopyalarına da yer verilmektedir. Topraktan yapılarak fırınlanmış bu oyuncaklarda insan ve hayvan figürleri kullanılmış olup, figürlerin tüm ayrıntılarının eklem yerlerine kadar özenle yapıldığı, çocukların çekerek oynaması için figürlere tekerlek ve ip takıldığı görülmektedir.

Müzede; geleneksel, fabrikasyon, yabancı, antik ve yerli olmak üzere beş kategoride 770 adet oyuncak sergilenmektedir. Müzedeki eserlerin büyük çoğunluğunu Alman ve Türk kökenli oyuncaklar oluşturmakla birlikte müzede Fransa, Japonya, Rusya, Polonya, Çin ve Amerika yapımı gibi yaklaşık 40 ülkeden oyuncaklar yer almaktadır.

Müzede bulunan 1920-30 yıllarında üretilen Ford marka t model kurmalı oyuncak araba koleksiyonun en değerli parçalarından biridir. Müzede ayrıca ortaya çıkışı XVI. yüzyıla dayanan döneminin malikanelerinin birebir minyatürü olan eşyalar ile donatılmış bebek evlerine, ilk kez 1903 yılında Almanya’da yaşayan Margarette Steiff tarafından üretilen pelüş oyuncak ayılara, 1920’li yıllarda Amerika’da üretilen uzay konulu oyuncaklara, 1926 yılında üretilen Mickey Mouse karakterinin gerçek fare görüntüsüne sahip ilk örneklerine, 1933 yılında Nazi Almanya’sında İkinci Dünya Savaşı'nın öncesinde üretilen oyuncak askerlere, 1930’lu yıllarda Almanya’nın Stuttgart kentindeki Hauser firmasında üretilen talaş ve tutkaldan yapılmış Kızılderili ve kovboy figürlerine, Barbie bebeklere, Tom ve Jerry oyuncaklarına, uçak modellerine, tren istasyonlarına, zeplinlere, dönme dolaplara da yer verilmektedir.

Oyuncak müzesinde kültürel mirasımıza ilişkin eseler de yer almaktadır. Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde 100 dükkan 105 kişi olarak geçen, geçmişi XVIII. yüzyıla dayanan Eyüp oyuncakçılarının ürünleri ve 1970-80 yılları arasında faaliyet gösteren, Türk oyuncak tarihinin öncülerinden Fatma İlhan tarafından üretilen Fatoş marka oyuncaklar müzede sergilenen eserler arasındadır. Oyuncak Müzesi’nde ayrıca Sunay Akın’ın tasarım sanatçısı Ayhan Doğan ile birlikte hazırladığı, 1950-60’lı yıllarından içerisinde ahşap oyuncaklar ve kuklaların olduğu vitrinler ile bakkal ve kitapçı da bulunan bir sokak da canlandırılmıştır. Müzede ahşap oyuncak boyama gibi isteğe bağlı workshop çalışmaları da ücrete tabi olarak gerçekleştirilebilmektedir.

25.02.2019 tarihi itibari ile Canik Oyuncak Müzesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın denetimine tabi yedi özel oyuncak müzesinden biri olmuştur.