Rekreasyonel Liderlik

Kavram Yönetim ve Organizasyon Rekreasyon

Sanayi devrimi ve teknolojik gelişmeler sonucu artan boş zamanın, kişisel ve toplumsal mutluluk yaratacak şekilde kullanılması rekreasyonel liderliği ayrı bir liderlik alanı haline getirmiştir. Rekreasyonel liderlik, rekreasyon deneyimi süresince liderler tarafından bireylere ve gruplara amaçları tanımlama, başarmaları için yardım etme ve kişilerarası etkileşimi sağlama süreci olarak tanımlanmaktadır. Rekreasyonel lider ise, bireylerin sağlıklarını ve kas kontrollerini iyileştiren, arkadaşlık kurma ve işbirliği gibi sosyalleşme yönlerini güçlendiren, yapmaktan zevk aldıkları ilgilerini genişleten, yeteneklerini geliştiren, onları güçlü bir karaktere dönüştüren, yaşamdan zevk almalarını kolaylaştıran aktörler şeklinde tanımlanmaktadır.

Rekreasyonel liderler, katılımcıların aktiviteleri gerçekleştirip tamamlamaları yanında, çoğu zaman yapılan rekreasyonun katılımcıların hayatında bir değişim yaratmasını da beklemektedir. Kişilerin kendi başlarına ya da grupları ile birlikte aynı rekreasyon faaliyetini gerçekleştirebilmeleri ve sürdürmeleri, rekreasyon liderinin başarısı olarak kabul edilmektedir. Rekreasyonel liderler toplumda, rekreasyon deneyiminin kolaylaştırılmasını ve hayatın diğer alanlarında bu deneyimlerin uygulanabilme bilgisini, hissiyatını ve becerisini yerleştirmeye ve içselleştirmeye çalışmaktadırlar.

Bu liderlerin, kabul gören dürüst, adil, fiziksel enerjisi yüksek, dost canlısı, özgüveni yüksek, strese karşı tolerans gösterebilen, zeki, hoşgörülü, empati kurabilen, ikna yeteneğine sahip ve iletişim becerisi gelişmiş olma vb. genel liderlik özelliklerine sahip olmaları yanında, açık alanda hayatta kalma ve medikal teknik bilgi, dürüstlük, ileriyi görme ve teşvik etme, teknik uzmanlık, güvenlik ve karar alma yeteneklerine de sahip olmaları beklenmektedir. Rekreasyonel liderlerin çeşitli rekreasyon aktivite programlarını oluştururken planlama, organize etme, koordine etme, yönlendirme ve kontrol etme gibi yönetsel fonksiyonları da göz önünde tutmaları önemlidir.

Rekreasyon aktiviteleri bugünlerde, bireylerin kendi başlarına yaptıkları faaliyetlerden çok, organize bir şekilde farklı kurum ve kuruluşlar tarafından sağlanan bir hizmet ürünü haline gelmiştir. Bu nedenle rekreasyonel liderlik, çeşitli aktivite amaçlarına (spor, rafftin, trekking, yoga, karate, at binme, atıcılık vb.) bağlı olduğu kadar, örgütler içindeki konuma ve grupla ilişkilere göre de ortaya çıkmakta ve aldığı pozisyona göre sınıflandırılmaktadır. Örneğin, kişilere doğrudan hizmet veren liderler, danışmanlık yapan liderler, yönetsel liderler, açık alan aktivite liderleri ve kapalı alan aktivite liderleri gibi. Bu bağlamda, turist rehberliği ve şehir parkları yöneticiliği açık alan rekreasyon liderliği; spor salonları ve fitness merkezleri gibi kapalı bir alandaki salon, oda, sahne gibi bir çevrede yapılan rekreasyon faaliyetleri ise kapalı alan liderliği olarak adlandırılmaktadır. Spor faaliyetleri kapsamında yer alan aktivite amaçlı liderlik sınıflamasında ise antrenörlük ve koçluk olarak bilinen geleneksel tipolojiler yer almaktadır.

Referanslar

Akoğlan Kozak, M. ve Çakır O. (2012). A Conceptual Study On Recreational Leadership. 6th World Conference for Graduate Research in Tourism, Hospitality and Leisure, Fethiye, Türkiye. 24-29 Nisan 2012; Gray, E.D. (1984). Managing Our Way to a Preffered Future, Parks and Recreation, 19 (5): 47-49; Karaküçük, S. (2008). Rekreasyon Boş Zaman Değerlendirme. Ankara: Gazi Kitapevi; Powell, T.W. (1973). Recreational Leadership for Church and Community. New York: The Methodist Book Concern; Russell, R. V. (2001). Leadership in Recreation. New York: McGraw-Hill Humanities; Tekin, A. (t.y.). Rekreasyonda Lider Tipleri, http://www.rekreasyon.org/rek/rekreasyonda_lider_tipleri.html, (Erişim tarihi: 20.08.2012).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Akoğlan Kozak, M., Çakır, O. ve Gül Yılmaz, E. (2017). Rekreasyonel Liderlik ve Rehberlik. Ankara: Detay Yayıncılık.