İtalya’nın en yaygın pizza çeşitlerinden biri olan Pizza Margherita; domates, dilimlenmiş mozzarella peyniri, tuz, sızma zeytinyağı, “0” tipi buğday unu, bira mayası ve doğal içme suyu kullanılarak hazırlanan, domates sosu ve mozzarella peyniriyle kaplı, fırınlanmış yassı ekmek temelli bir üründür. Napoli pizzasının bir alt türü olarak kabul edilen bu pizza, kentin en köklü ve popüler geleneksel çeşitlerinden biridir. Napoli’ye özgü “Marinara” pizzası 1734 yılında ortaya çıkarken, “Margherita” pizzası 1796–1810 yılları arasında geliştirilen klasik tariflerden biri olarak İtalyan mutfak kültüründe yerini almıştır.

Pizza Margherita’nın adı ve simgesel anlamı ise, 1889 yılında Birleşik İtalya’nın ikinci kralı Umberto I’in eşi Kraliçe Margherita’nın Napoli ziyaretiyle ilişkilendirilmektedir. Fransız mutfağından sıkılan kraliçe için dönemin tanınmış pizzacısı Raffaele Esposito saraya davet edilmiş ve üç farklı pizza hazırlamıştır: Domuz yağı, caciocavallo peyniri ve fesleğenli bir pizza; küçük balıklı bir pizza; ve son olarak domates, mozzarella ve fesleğen içeren bir pizza. O dönemde “pizza alla mozzarella” olarak bilinen bu son tarif, kraliçenin beğenisini kazanmasının ardından “Pizza Margherita” adıyla anılmaya başlanmıştır. Söz konusu üç malzemenin (domates, mozzarella ve fesleğen) sırasıyla kırmızı, beyaz ve yeşil renkleriyle İtalyan bayrağını simgelemesi ise bu pizzanın ulusal bir sembole dönüşmesini sağlamıştır. Bugün Napoli’deki Pizzeria Brandi, Kraliyet Sarayı Sofra Sorumlusu Galli Camillo tarafından imzalandığı öne sürülen Haziran 1889 tarihli teşekkür mektubunu sergilemekte; dış cephesindeki tabela ise buranın “Pizza Margherita’nın doğduğu yer” olduğunu belirtmektedir.

Günümüzde ise Pizza Margherita, aristokrat sofralarından çıkarak İtalya’nın sokak lezzetlerinden biri hâline gelmiş ve Napoli sokaklarında “libretto” (opera kitapçığı) formunda dört kat katlanarak çatal bıçak kullanılmadan tüketilen pratik bir sokak yemeğine dönüşmüştür. Bu sunum biçimi, Margherita’nın zamana uyum sağlayarak hem kültürel hem de sosyal açıdan daha geniş bir kitleye ulaşmasını sağlamıştır. Böylece kökeni kraliyete dayanan bu pizza türü, günümüzde hem ulusal bir sembol hem de halkın günlük yaşamına entegre olmuş önemli bir gastronomik miras örneği olarak varlığını sürdürmektedir.