Ören

Yerleşim Merkezi Deniz Destinasyonu

Milas merkezin güneyinde 45 kilometre uzaklıkta olup, Gökova Körfezi’nin kuzey bölgesinde yer almaktadır. Muğla merkeze uzaklığı 61 kilometre, Bodrum’a ise 68 kilometre civarındadır. Ören’e en yakın havalimanı olan Milas-Bodrum Havalimanı 59 kilometre, Dalaman Havalimanı ise 115 kilometre uzaklıktadır. Bölgenin ekonomisi tarım ve turizme dayanmaktadır. Nitekim 1993-1995 yıllarında Hüsamlar Ocağındaki 95 milyon tonluk linyit kömür rezervinden faydalanmak üzere kurulan Kemerköy Termik Santrali bölge turizminin gelişmesindeki en büyük handikaptır.

Ören beldesinde Akdeniz bölgesi iklim şartları egemendir. Yıllık ortalama sıcaklık 20°C civarındadır. Yaz aylarında ortalama 32-34°C’ye ulaşan sıcaklık, kış aylarında gündüz 10°C’nin altına pek düşmemektedir. Sezonda deniz suyu sıcaklığı 22°C civarındadır. Sırtını dağlara yaslamış olan beldenin önünde Koca Çayı’n taşıdığı alüvyonlardan oluşmuş görkemli bir ova uzanmaktadır. Ova son derece verimlidir ve kuşbakışı bakıldığında rengârenk dokunmuş bir ipek halıya benzetilmektedir. Bölgede yer alan ve 640 metre yüksekliğe sahip Kocadağ, Ören'in güzelliklerini ve Gökova Körfezi’ni kuşbakışı izlemek için ideal bir seyir tepesi konumundadır.

Bölge turizm potansiyeli açısından birçok aktiviteye imkân sağlamaktadır. Başta yüzme ve su sporları olmak üzere, tarihi zenginlikleri, doğa aktiviteleri ile önemli fırsatlar sunmaktadır. Ayrıca, yamaç paraşütü için de son derece uygundur. Bölgeye yamaç paraşütü için gün geçtikçe daha fazla sporcu gelmektedir. Öyle ki Ören ve Alatepe mahallelerinde Alatepe yamaç paraşütü pistleri kullanılarak nisan ayı içerinde ÖRDOST Yamaç Paraşütü Festivali yapılmaktadır. Bölge nüfusu 3.000 civarında olup köyleri ile birlikte 9.000 kişiyi bulmaktadır. Yaz aylarında ise turizm faaliyetleri ile bu küçük beldenin nüfusu 30 bini geçebilmektedir. Bölgede genellikle küçük ölçekli otel ve pansiyon türünde konaklama işletmeleri yaygındır. Bununla birlikte, 2015 yılında modern anlamda hizmete açılan Gökova Ören Marina bölgenin turizm potansiyelini arttırdı. Özellikle marinanın açılması ile birlikte bölge yat turizmi açısından önemli bir destinasyon konumuna geldi. Ayrıca bölgede yer alan Çökertme, Türkevleri gibi köyler turizm açısından gelişmekte olan destinasyonlar olup son yıllarda buralarda çekilen film ve diziler ile popülerliği daha da artmaktadır. Bölge’de ikincil konut türü oldukça fazla olup, çevre köylere doğru site şeklinde yapılaşma görülmektedir. Bölgeye başta yerli turistler gelmekte olup, özellikle son yıllarda marinanın açılması ve yamaç paraşütü kapsamında gelişmeler ile birlikte yabancı turist sayısı da artış göstermektedir.

Ören beldesinde yer alan Keramos (Ceramos) antik kenti (Gökova Körfezi’de antik çağdaki ismini yaşatacak şekilde zaman zaman Kerme Körfezi olarak anılmaktadır) önemli tarihi kaynakların başında gelmektedir. Keramos’un arkaik çağdan başlayarak o zaman Akdeniz’den etkili Helenleşme sürecinin dışında kalmamış olduğunu, Helenleşme sürecinin MÖ VII-VI. yüzyıllarda başlamış olabileceği, ele geçen Yunan tipi Arkaik yontularda görülmektedir. Bugünkü yerleşim yeri, Antik Keramos Kentinin kalıntıları üzerine kuruldu. Dolayısıyla antik kente ait dikkat çekici kalıntılar yerleşim yerleriyle iç içedir. Ceramos, Yunanca’da seramik veya kiremit anlamına gelmektedir. Ceramos, Antik çağda seramik sanatının ilk örneklerinin yapıldığı kent olması açısından önemlidir. Yörede bulunan yazıtlara göre, ilk yerleşimin MÖ V. yüzyılda olduğu tahmin edilmektedir. Antik kentte; kent surları, Zeus Khrysaoreus Tapınağı, Meşekayası Dağı yamacında Kurşunlu Yapı olarak bilinen Roma dönemine ait tapınak, anıtsal çeşme binası Nymphaion, Bizans dönemine ait “şapel”, Roma Hamam Binası, su kemerleri, kaya mezarları günümüze ulaşan tarihi ve kültürel değeri olan önemli kalıntılardır. Keramos’un geçmişi üzerine bilimsel araştırmalar ve arkeolojik kazılar devam etmektedir.

Bölgenin eski ismi olan Ceramos zamanla değişerek Gereme olmuştur. Evliya Çelebi XVII. yüzyıldaki ziyaretinde Gereme’yi Mamur, Abadan, Safir Bağlık Bahçelik bir köy olarak tanımlamıştır. beldenin adı bir dönem Kemerdere olarak da anılmıştır. Kemerdere adı, Kocaçay vadisinde bulunan antik su kemerlerinden gelmektedir. Beldenin bugünkü adı olan Ören ise harabe anlamına gelmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Gürdal, M. (2014). Türkiye Turizm Coğrafyası “Profesyonel Turist Rehberi ve Gezi Kılavuzu”. Ankara: Nobel; Kızıl, A. ve Yaman, A. (2017). A Group of Transport Amphorae from the Territorium of Ceramus: Typological Observations, Anatolia Antiqua, XXV: 17-32; Milas Kaymakamlığı (2020). Milas’ın Tarihçesi, http://www.milas.gov.tr/milasin-tarihcesi, (Erişim tarihi: 20.12.2020); Milas Ticaret ve Sanayi Odası (2020). https://mitso.org.tr/gulluk/, (Erişim tarihi: 22.12.2020).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Kızıl, A. (2002). Uygarlıkların Başkenti MYLASA ve Çevresi. Milas: Kubilay Ofset.