1664 yılında Tokat’ta dünyaya gelen Mehmed Emin Tokadî'nin hayatına dair bilgiler genellikle İbnü’l-Cezerî’nin "Mukaddime" adlı eserinden alınmaktadır. Babası terzi Hasan Efendi, Nakşibendiyye pîri Aziz Mahmûd-ı Urmevî'nin müridiydi. Ancak daha sonraki yıllarda Şeyh Urmevî, idam edilince, Hasan Efendi ailesiyle birlikte Tokat’a göç etmek zorunda kaldı. Gençliğini Tokat’ta geçiren Mehmed Emin, 1698 yılında İstanbul’a giderek Zeyrek’teki Pîrî Paşa Medresesi’ne yerleşti. İstanbul’a ilk geldiğinde ilim tahsili yaparken, hat sanatını da öğrendi. Sonrasında şeyhi ona hacca gitmesini tavsiye etti ve Mehmed Emin Tokadî, İstanbul’dan deniz yoluyla Kahire’ye, oradan da Hicaz’a gitti. Tokadî Hazretleri'nin hayatının önemli bir bölümü bu yolculukta geçmiştir. Üç yıl Mekke’de kaldıktan sonra 1717 yılında İstanbul’a geri döndü. Önce Eyüp Sultan Hazretleri'nin, ardından da Peygamber Efendimizin türbedarlığını yapma onuruna erişti.

Mehmed Emin Tokadî, tasavvuf ve İslam ilimleri üzerine yazdığı risaleleri ile tanınmaktadır. Eserleri arasında "İrşâdü’s-Sâlikîn", "Risâle fî Sülûki’t-Tarîkati’n-Naḳşibendiyye" ve "Siyânet-i Dervîşân" bulunmaktadır. Bu eserlerde, Nakşibendi tarikatının ilkelerini ve tasavvufi uygulamalarını detaylı bir şekilde ele almıştır. Risaleleri, dönemin tarikat anlayışına farklı bir bakış açısı sunmakta ve tartışmalı konular hakkında özgün görüşler ortaya koymaktadır. Eserlerinden bazıları Süleymaniye Kütüphanesi’nde bulunmaktadır.

1745 yılında vefat edene kadar İstanbul’da yaşamıştır. Kabri, Unkapanı'na inen cadde ile Zeyrek Yokuşu’nun kesiştiği tepe üzerindeki Soğukkuyu Piri Paşa Camisi'nin kabristanındadır. Kabir çevresindeki hazire, manevi atmosferiyle dikkat çekmektedir ve kabri, İstanbul’daki manevi ziyaretgahlar arasında önemli bir yere sahiptir. Günümüzde sıkça ziyaret edilmektedir. İslam ilimlerine önemli katkılarda bulunan Mehmed Emin Tokadî Hazretleri, hayatı boyunca birçok talebe yetiştirmiştir. Osmanlı döneminin en önemli mutasavvıflarından biri olarak, tasavvuf dünyasında olduğu kadar İstanbul’un manevi mirasına değer veren herkes için derin izler bırakmış bir kişi olarak tanınmaktadır.