16.04.2003 tarihinde ve 4848 sayılı yasa gereğince Kültür Bakanlığı ve Turizm Bakanlığı’nın birleşmesi sonucu kuruldu. Misyonu, “Manisa ilinin doğal, kültürel ve tarihi değerlerini ortaya çıkarmak, korumak, geliştirmek, gelecek nesillere aktarmak ve toplumsal bilincin oluşmasında bilgiye erişimi kolaylaştırmak; turizmi çeşitlendirmek, pazarlamak, teşvik etmek, denetlemek; dinamik kültür ve turizm politikaları ile Manisa ilinin Türkiye ve dünya turizminden alacağı payı arttırmak, Manisa kültürünü dünyaya tanıtmaktır.” Vizyonu, “Kültür değerlerini yaşatan ve tanıtan, Manisa’yı turizm alanında lider konuma taşıyan bir kurum olmaktır.”

Müdürlüğe bağlı müze müdürlüğü, il halk kütüphane müdürlüğü, ilçe halk kütüphaneleri müdürlükleri, çocuk kütüphaneleri, tanıtım merkezi ve kültür merkezi bulunmaktadır. Müdürlüğün kültür envanterleri arasında Manisa Müzesi, Akhisar Müzesi, Manisa Tanıtım Merkezi, somut olmayan kültürel miras öğelerinden düğünler (Manisa düğün gelenekleri), kıyafetler (Manisa yöresi geleneksel kadın ve erkek giysileri), halk müziği (Manisa yöresi türküleri, kadın ve erkek oyunları), halk oyunları, yöresel mutfak (Manisa kebabı, Salihli odun köfte, Turgutlu tava köfte, taban simidi, ekmek dolması vb.), yöresel değerler (halıcılık, kilim dokumacılığı, keçecilik, at arabacılığı, güveç yapımı vb.) yerel etkinlikler (Uluslararası Manisa Mesir Festivali, Geleneksel Deve Güreşi Şenlikleri, Bağbozumu Festivalleri vb.) yer almaktadır. Müdürlük tarafından tanımlanmış turizm aktiviteleri kültür turizmi, inanç turizmi, eko turizm, sağlık turizmi ve spor turizmidir. Ayrıca Müdürlük, başlıca turizm çekicilik merkezleri arasında Manisa ilindeki kaplıcaları (Kurşunlu, Urganlı, Emir, Çamur, Saraycık) ve örenyerlerini (Sardes Antik Kenti, Akhisar Tepemezarlığı Örenyeri, Alaşehir St.Jean Kilisesi Örenyeri, Aigai Antik Kenti Örenyeri, Manisa Mevlevihanesi) tanımlamaktadır.

Müdürlüğün öne çıkan faaliyetleri arasında eserlerin restorasyon çalışmaları, kaçak acenta tespiti ve acenta denetimi, Manisa Büyükşehir Belediyesi ve İlçe Belediyeler ile Manisa Celal Bayar Üniversitesi ile ortak proje faaliyetleri yer almaktadır.