-
2025
Malatya Erik Ekşisi, Malatya iline özgü geleneksel bir çeşni olarak tanımlanmaktadır. Kendine özgü ekşimsi tadıyla bilinen bu ürün, özellikle ekşili köfte ve kiraz yaprağı köftesi gibi yerel yemeklerde temel bileşen olarak kullanılmaktadır. Malatya mutfak kültüründe köklü bir yere sahip olan bu ekşi, bölgeyle olan bağı nedeniyle yalnızca Malatya'nın coğrafi sınırları içerisinde üretilebilmektedir. Ürünün otantikliği, Malatya'nın iklimi ve toprak yapısıyla doğrudan ilişkilendirilmiştir.
Üretim sürecinde yalnızca yerel erik çeşitlerinden faydalanılmakta; Tozlu (İncaz Eriği), Üzüm Eriği, Hüvenk Eriği, Al Erik, Dutdüştü, Bardak, Gelinboğan, Hacıahmet, Hızan, Güzlük can eriği ve Mardik gibi türler kullanılmaktadır. Hasat işlemi, Nisan ayının son yarısında gerçekleşen tam çiçeklenme döneminden sonra, 15 Temmuz ile 15 Eylül tarihleri arasında yapılmaktadır. Hasat edilen erikler yıkanmakta, su ile birlikte kazanlarda kaynatılmakta ve ardından dinlendirilmektedir. Elde edilen meyve suyu süzülerek krom tepsilere yayılmakta ve güneş altında yoğunlaştırılmaktadır. Sabah ve akşam serinliğinde karıştırılan yoğunlaştırılmış sıvıya tuz ilave edilmekte, ardından kavanozlara doldurularak ambalajlanmaktadır. Katkı maddesi kullanılmaksızın üretilen ürün, serin ve güneş görmeyen ortamlarda 12 aya kadar muhafaza edilebilmektedir.
Malatya Erik Ekşisi, bölgenin gastronomik mirasında önemli bir yere sahip olup, yemekler, çorbalar, salatalar ve soslarda çeşni verici olarak kullanılmaktadır. Keskin ve zengin aroması, Malatya'nın kendine özgü erik çeşitlerinden ve üretim yöntemlerinden kaynaklanmaktadır. Bu nedenle ürünün coğrafi işaret koruması altına alınması sağlanmış; yalnızca Malatya il sınırları içinde üretilen ürünlerin bu adı taşımasına izin verilmiştir.
Referanslar
https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/bce028a7-404e-4b34-832f-f17b7abe63c1.pdf, (Erişim tarihi: 17. 08. 2025).