Kruvasan, özellikle Fransız mutfağının en ikonik hamur işlerinden biri olarak kabul edilen, tereyağlı ve kat kat açılan yapısıyla tanınan bir çörektir. Adını Fransızca "croissant" kelimesinden alan ve "hilal" anlamına gelen bu hamur işi, kahvaltı sofralarının ve kafe kültürünün vazgeçilmez lezzetlerinden biridir. Günümüzde dünya çapında oldukça popüler olan kruvasan, hem geçmişi hem de özenli hazırlanışıyla ilgi uyandıran bir hamur ürünüdür.

Kruvasanın kökeni konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Popüler anlatıya göre, kruvasan ilk olarak XVII. yüzyılda Avusturya’da ortaya çıkmıştır. 1683 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun İkinci Viyana Kuşatması sırasında, Viyanalı fırıncılar sabahın erken saatlerinde Osmanlı askerlerinin kazdığı tünellerin sesini duymuş ve şehri savunmaya katkıda bulunmuşlardır. Kuşatmanın püskürtülmesinin ardından, fırıncılar zaferi kutlamak için Osmanlı bayrağındaki hilal şekline atıfta bulunan bir çörek yapmışlardır. Bu çörek, "Kipferl" olarak adlandırılmış ve zamanla Fransız mutfağına uyarlanarak günümüz kruvasanına dönüşmüştür.

Fransız kruvasanı, XIX. yüzyılda Avusturyalı fırıncı August Zang'ın Paris'te açtığı pastane sayesinde büyük popülerlik kazanmıştır. Zang’ın Viyana usulü fırıncılığı, Fransız şefler tarafından geliştirilmiş ve tereyağlı, kat kat açılan hamur tekniği eklenerek bugünkü kruvasan formu ortaya çıkmıştır.

Kruvasan, Viennoiserie adı verilen özel bir hamur işi kategorisine girer. "Viyana tarzı hamur işleri" anlamına gelen bu terim, ekmek ile pasta arasında kalan tereyağlı, mayalı ve tatlı hamur işleri için kullanılır. Pain au chocolat (çikolatalı kruvasan), brioche, danish ve palmier gibi ürünler de bu gruba dahildir. Viennoiserie ürünleri, kruvasan gibi katmanlı ve gevrek ya da brioche gibi yumuşak ve zengin içerikli olabilir.

Kruvasanın İtalya’daki versiyonu cornetto (çoğulu: cornetti) olarak bilinir. Cornetto, kruvasana benzeyen ancak daha az tereyağı içeren ve hafif tatlı bir çörektir. Genellikle vanilya kreması, reçel, çikolata veya fıstık kreması ile doldurulur. İtalyan kahvaltılarının önemli bir parçası olan cornetto, espresso veya cappuccino ile birlikte tüketilir. Kruvasana kıyasla daha yumuşak bir iç dokuya sahiptir ve İtalya’nın farklı bölgelerinde değişen tariflerle hazırlanır.

Kruvasanın yapımı oldukça zahmetli, teknik bilgi gerektiren uzun bir süreçtir. Hamurun ana bileşenleri un, maya, süt, şeker, tuz ve tereyağıdır. Geleneksel kruvasan yapımında, hamur ince katmanlar halinde açılır ve aralarına tereyağı yerleştirilerek katlama işlemi gerçekleştirilir. Bu teknik, laminasyon olarak adlandırılır ve hamurun pişerken kabarmasını, iç kısmının yumuşak ve dışının çıtır olmasını sağlar. Hamur, belirli aralıklarla soğutularak birkaç kez katlanır ve dinlendirilir. Son aşamada, üçgen şeklinde kesilen hamurlar sarılarak hilal biçimi verilir ve pişirilmeden önce mayalandırılır.

Son yıllarda kruvasan, küresel mutfaklarda farklı versiyonlarla yeniden yorumlanmaktadır. "Cronut" olarak bilinen, kruvasan hamurunun donut şeklinde kızartılmasıyla elde edilen tatlı, New York’ta büyük ilgi görmüştür. Benzer şekilde, kruvasan waffle (croffle) ve farklı dolgularla zenginleştirilmiş modern kruvasan çeşitleri de popülerlik kazanmıştır.

Kruvasan, dünya genelinde kahve ve çay eşliğinde tercih edilen bir hamur işi olup, özellikle Fransız kahvaltılarının ayrılmaz bir parçasıdır. Geleneksel bir fırında veya bir pastanede taze hazırlanmış kruvasanın çıtır dokusu ve tereyağlı aroması, onu kahvaltı ve atıştırmalıklar arasında özel bir konuma taşımaktadır.