-
2024
Karaman Manazan Mağaraları, Yeşildere ile Taşkale Köyü arasında uzanan Yeşildere Vadisi'nde yer almaktadır. Karaman merkezine yaklaşık 40 kilometre uzaklıkta bulunan mağara kil oranı yüksek arazide bulunmaktadır. Kireçtaşından oluşan arazide yüksek bir kaya kütlesinde tamamen insan eli ile oyulmuş bir yapıdır. Büyüklüğü açısından mağara tamamen insan eli ile oyulmuş dünyadaki sayılı mağaralar arasında bulunmaktadır. Beş katlı olarak bir kaya sistemi üzerine oyularak oluşturulan mağara, bölgenin dikkat çekici kaya yerleşimleri arasındadır.
Ne zaman oyulduğu tam olarak bilinemeyen mağaranın tahminen VI. ve VII. yüzyılda Bizans Dönemi'nde oyulduğu düşünülmektedir. Toplamda beş katlı toplu meskenler şeklinde bulunan mağara farklı katlarda birçok odacıktan oluşmaktadır. Yeşildere Vadisi'ni seyir terası şeklinde izleme olanağı sağlayan bu alanda doğu ve batı yönünde eşsiz bir manzara keyfi sunmaktadır. Halk arasından yıllardan beri süre gelen adlandırmalarda mağaranın katları “Ölüler Meydanı”, “At Meydanı”, “Giriş Katı” ve “Kum Kale” şeklinde halk tarafından isimlendirilmiştir. Girişin sağlandığı kat “Giriş Katı”, tavanda bulunan sıvaların dökülerek zeminde kum şeklinde bir tabaka oluşturduğu kata “Kum Kale”, kullanım alanı oldukça geniş olan kata “At Meydanı”, 100 civarı cesede rastlanan son kata ise “Ölüler Meydanı” ismi verilmiştir. Ölüler meydanı katından çıkarılan ve bozulmadığı tespit edilen bir kadın cesedi hala Karaman Müzesinde sergilenmektedir. İçerisinde birçok kaya mezarı bulunan bu mağaranın bazı odalarında ise geometrik şekilleri içerinde bulunduran şapeller tespit edilmiştir.
Doğudan ve batıdan vadiyi kontrol edebilecek büyüklükte bulunan mağaranın bir cephesi doğal olaylar sonucu tahrip olmuştur. Birinci katta oyuntu alanlar içerisinde gizli şeklinde birçok mezar odası vardır. İlk katta doğudan batıya doğru sıralanan odalar içinde farklı dönemlere ait şapel olduğu tespit edilmiştir. Mağara katlarında farklı alanlarda bazı geometrik şekillerin izleri hala ziyaret edilen mağarada incelenebilmektedir. Beş katlı olarak oyulan mağarada katlar arasında baca şeklinde bir alandan bir geçiş sağlanmaktadır. Aynı zamanda üst katlara iniş çıkışı sağlayabilmek için ayak ve el tutunma yerleri oyulmuştur.
Referanslar
https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/karaman/gezilecekyer/manazan-magaralari, (Erişim tarihi: 15.02.2024); Yeşilçimen P., İş M ve Aylan S., (2018) Karaman’ın Sahip Olduğu Kültürel Mirasın Turizm Açısından Değerlendirilmesi, IWACT2018 International West Asia Congress of Tourism Research.