İstanbul Sinema Müzesi

Tarih Müzesi

(Beyoğlu, İstanbul, 2021- )

İstanbul’un Beyoğlu semtinde İstiklal caddesi üzerinde bulunan İstanbul Sinema Müzesi, yıllarca Yeşilçam filmlerine ev sahipliği yapmış Atlas Sinema binasının müzeye dönüştürülmesiyle ortaya çıkmıştır. Bina, Osmanlı döneminde, 1870’de ticaret insanı Agop Köçeyan tarafından inşa ettirilmiştir. 1918-1922 yıllarında İngiliz işgal kuvvetlerince mahkeme binası olarak kullanılmış, ardından PTT Genel Müdürlüğü’ne dönüştürülmüştür. Cumhuriyet döneminde, 1932’de kapsamlı bir onarım sürecinden geçerek eğlence ve sanat merkezi olarak kullanılan yapıya 1948’de Atlas Sineması açılmıştır. 1951’de binanın birinci katı tiyatro salonuna çevrilmiş ve ilk oyun Muhsin Ertuğrul yönetimindeki ‘Fareler ve İnsanlar’ olmuştur. Uzun yıllar Beyoğlu’nun en büyük ve en çok tercih edilen sineması olarak kullanılan bina, 2019 yılında restorasyona girmiştir. Bu süreçte yapının müzeye çevrilmesi fikri ortaya çıkmış ve İstanbul Sinema Müzesi olarak ziyaret edilen bir çekim merkezi haline gelmiştir.

Müze sınıflandırması olarak hem tematik hem de tarih müzesi olarak değerlendirilen müze, tek bir biletle gezilebilmektedir ve interaktif dijital müze, sinema tarihi müzesi ve sanat galerisi olmak üzere üç kattan oluşmaktadır. İlk iki kat daimi sergi alanı olarak düzenlenmiş ve üçüncü kat geçici sergileme alanı olarak organize edilmiştir. İnteraktif dijital müze alanında arttırılmış gerçeklik odası, yeşil perde uygulaması ve türk sinemasının hafıza havuzu gibi uygulamalarla ziyaretçi müze eserleri ve anlatımlarıyla birebir etkileşime geçebilmektedir. Ziyaretçi, Hacivat-Karagöz masasında kendi hikayesini anlatabilmekte, yeşil perde uygulaması ile ünlü film sahnelerine dahil olarak fotoğraf çektirebilmekte ve hafıza havuzunda türk sinemasıyla ilgili görsel ve bilgilere kendisi seçim yaparak ulaşabilmektedir. Sinema tarihi müze alanında ise Atatürk’ün 10.yıl nutkunun çekildiği kamera görülebilmektedir. Ödül köşesinde Nuri Bilge Ceylan, Semih Kaplanoğlu, Tuncel Kurtiz, Ahmet Uluçay gibi sinemanın önemli isimlerinin uluslararası festivallerinden aldıkları ödüller incelenebilmektedir. 650 metrekarelik sanat galerisi alanında ‘‘Fans of the Galaxy: Star Wars Fan Sergisi’’ 1 Ekim 2023-4 Şubat 2024 tarihleri arasında sergilenmiş, 15 Nisan 2023 – 30 Temmuz 2023 tarihleri arasında ünlü fotoğraf sanatçısı Steve McCurry sergisi düzenlenmiş, ABD’li yönetmen ve senarist Stanley Kubrick'e ait belge, obje, senaryo, kamera, lens ve orijinal kostümleri ziyaret edilmiştir. Sanat Galerisinde 20 Nisan 2024 - 30 Haziran 2024 tarihleri arasında türk ressam ve devlet sanatçısı Devrim Erbil ile 60 yıllık sanat hayatına eşlik etmiş 34 sanatçının eserleri de sergilenecektir.

Dijital arşivinde 8 bin 406 film, 31 bin 106 oyuncu, yönetmen, yapımcı senarist bulunan müze, 2024 yılında "Avrupa Yılın Müzesi Ödülleri"ne aday gösterilmiştir.

Yararlanılan Kaynaklar

AKM İstanbul, İstanbul Sinema Müzesi (Atlas Sineması), https://akmistanbul.gov.tr/tr/istanbul-sinema-muzesi-atlas-sinemasi, (Erişim tarihi: 18.04.2024); Atlas1948, https://atlas1948.com/atlas-1948, (Erişim tarihi: 18.04.2024);
İSM (İstanbul Sinema Müzesi), Sanat Galerisi, https://www.istanbulsinemamuzesi.com/muze/sanat-galerisi, (Erişim tarihi: 18.04.2014);
NTV Haber, İstanbul Sinema Müzesi Avrupa Yılın Müzesi Ödülleri'ne aday gösterildi, https://www.ntv.com.tr/turkiye/istanbul-sinema-muzesi-avrupa-yilin-muzesi-odullerine-aday-gosterildi,bz0veqo3Z02njI2VJmaEEw, (Erişim tarihi: 18.04.2024); MMKD (Müzecilik Meslek Kuruluşu Derneği), İstanbul Sinema Müzesi, http://www.mmkd.org.tr/istanbul-sinema-muzesi/, (Erişim tarihi: 18.04.2024).