İsmet Gazinosu
Eğlence İşletmesi Gazino
(İzmir, 1930’lar – 1950’ler)
-
2021
Karataş’ta Bahribaba Parkı’nda deniz üstünde yer alırdı. İsmet Bey Gazinosu olarak da anılan gazinonun bir diğer adı Bahribaba Belediye Sahil Park Gazinosu idi. Adını işletmecisi İsmet Bey’den alıyor. İsmet Gazinosu’nun sahibi ünlü Hasan Lokantası’nın da sahibi Hasan Çıvgınoğlu olarak da geçiyor; ancak Hasan Bey’in daha sonradan İsmet Gazinosu’nun işletmecisi olduğu söyleniyor. Son dönemlerinde İzmir Devlet Tiyatrosu’na komşu olan gazinonun yerinde bugün Konak Orduevi ve Atatürk Kültür Merkezi bulunuyor.
İzmir’de gazinoculuk kültürünün kökenlerinden birini oluşturan İsmet Gazinosu, yemekli ve yemeksiz iki bölümden oluşurdu. Gazino, o dönemlerde denize kadar uzanır, yaz aylarında suların içine masalar, sandalyeler atılırdı. Deniz kıyısındaki konumu ile içkili ve içkisiz bölümleriyle alkol kullananlara ve çocuklu ailelere sunduğu açık alanlar sayesinde orta gelirli aileler arasında da popülerdi.
İsmet Gazinosu’nda 1930’lardan itibaren yurtdışından müzisyenler ve gösteri grupları sahne alırdı. Yurtiçinden de pek çok ünlü sanatçı burada program yapardı. Bunlar arasında Münir Nurettin Selçuk, Safiye Ayla, Müzeyyen Senar, Perihan Altındağ, Hamiyet Yüceses ve Hafız Burhan olarak bilinen Burhan Sesyılmaz gibi sanatçılar yer alırdı. İsmet Gazinosu’nu diğer gazinolardan ayıran en büyük özelliği alaturkaya yer vermesiydi. O yıllarda gazetelerde Serin hava... Ucuz temiz meze... Güzel nezih eğlence... şeklinde ilanları verilirdi.
İsmet Gazinosu’nun gazetelerde yayımlanan bir ilanı şu şekildedir:
“...
Pek yakında: Meşhur bay Hafız Burhan Sesyılmaz yeni eserleriyle 8 Haziran Cumartesi günü sahnemizi şereflendirecektir.
Sayın Halkımızın: Sıcak havaların hararetini, gündüzlerin yorgunluğunu gidermek saf ve çok temiz bir deniz havası arasında saz ve şarkılar dinleyerek iyi bir vakit geçirmek için Gazinomuz her türlü fedakarlıktan geri kalmamıştır.
Sahilpark Kahve Kısmı:
Gündüz ve akşam üzerleri deniz kıyısında zümrüdin yeşillikler arasında bir kahveyi beş kuruşa içmek suretiyle oturup iyi bir hava almak ve arzu edenler kendi yemeklerini dahi yiyebilmek fırsatından bütün halkımızın istifade etmelerini ve mini mini yavrularına hava aldırmak isteyen annelerin bu eşsiz havadar yeri ihmal etmemelerini tavsiye ederiz.
1940’lı yıllarda çok ünlenen İsmet Gazinosu, deniz kenarında yıllarca hizmet verdikten ve birçok ünlü ismi ağırladıktan sonra, bir çay bahçesine dönüştü, ardından 1950’li yıllarda kıyı şeridinin ıslah sürecinde eski ününü kaybetti ve yeni imar planında gazinonun bulunduğu alan istimlak edilerek burada askeri binalar yapılacağı için kapandı.
Referanslar
Dağtaş, L. (2014). Mestan Öğretmenim, Işıklar Köyü, İsmet Gazinosu, Haber Ekspres (30 Ağustos 2014), ttps://www.haberekspres.com.tr/magazin/mestan-ogretmenim-isiklar-koyu-ismet-gazinosu-h67563.html, (Erişim tarihi: 24.08.2020); Ertaç, G. (2013). İzmir’in Kültür Hazinesi, Karataş. Yeni Asır (5 Şubat 2013), https://www.yeniasir.com.tr/sarmasik/2013/02/05/izmirin-kultur-hazinesi-karatas, (Erişim tarihi: 24.08.2020); Gölgesiz Gedikler, H. (2006). 1950-1960 Yılları Arasında İzmir’de Gündelik Yaşam (Yayımlanmamış doktora tezi). İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü; Yılmaz, A. (2018). Forgetting the Shore: Effects of Land Reclamations, Meltem İzmir Akdeniz Akademisi Dergisi, 4: 46-67.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Dağtaş, L. (2004). İzmir Gazinoları 1800’lerden 1970’lere. İzmir: İzmir Kent Kitaplığı.