Giresun Adası
Sit Alanı Doğal Sit Alanı
-
2019
En yüksek noktası 25 metreyi aşmayan Giresun Adası’nın zeminini iki metre derinliğe kadar ulaşabilen koyu kırmızı renkli nebati toprak ile altında devam eden Kretase yaşlı bazalt ve andezit gibi volkanik kayaçlar oluşturuyor. Karadeniz ikliminin etkili olduğu sahada, Akdeniz defnesi ve yalancı akasyalar hâkim bitki örtüsünü meydana getiriyorlar. Bu ağaç türleri altında böğürtlen gibi çalı, ısırgan ve şekerciboyası gibi otsu türlere rastlamak mümkündür. Martı ve karabatakların üreme, bazı göçmen kuşların ise uğrak ve dinlenme alanı olan adada, yapı kalıntıları bulunuyor. Bunlar Giresun Adası’nın tarihi süreçte yaşam alanı olarak değerlendirildiğini ve Doğu Karadeniz’in yerleşim alanı olarak kullanılan tek adası olduğunu kanıtlıyor.
Klasik Çağ’da Aretias, Roma İmparatorluk Dönemi’nde Khalkeritis olarak adlandırılan adada yüzey araştırmaları 2009 yılında başlatıldı. İlk kazılar 2011’de yapıldı. Kazılarda ulaşılan iskeletlerin M.S. IX -XII. yüzyıllarda yaşayanlara ait olduğu tespit edildi. Yüzeyde gözlenen Sur, Kilise ve Şapel kalıntıları Orta Çağ dönemine göre yaşlandırıldı. Kazılar sonucunda elde edilen izler, kilise ve şapelin daha önceki dönemlerde inşa edilen tapınak temelleri üzerine yükseldiğini, seramik buluntular ada tarihinin klasik dönemlere kadar uzandığını gösteriyor.
Giresun Adası, altın post, Hz. Yusuf’un heykeli, Hamza taşı, amazonlar ve Kral Mithridates’in kızı ile çoban efsanelerinde mekân olarak geçiyor. Ayrıca bu ada, yöre halkı tarafından büyük ilgi gören Mayıs Yedisi (20 Mayıs) şenliklerinde tutulan dileklerin gerçekleşmesi adına farklı ritüellerin uygulandığı alandır. Flora ve fauna özellikleri, tarihi kalıntıları, mitolojik metinlerde adının geçmesi, efsanelere konu olması adanın turizm açısından önemini artırıyor. Doğal ve arkeolojik sit alanı olan, ikamet amaçlı konut bulunmayan adaya tekne ile turlar düzenleniyor.
Referanslar
Acar, E. (2015). Giresun/Khalkeritis (Aretias) Adası Nekropolü ve İskeletlerin Paleoantropolojik Analizi (Basılmamış yüksek lisans tezi). Konya: Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; Dervişoğlu, N. (2009). Giresun Adası 331 ada 1 Parsel İmar Planına Esas Etüt Raporu. Giresun: Giresun Belediyesi; Doksanaltı, E. M. ve Ekici, M. (2017). Giresun-Aretias/Khalketeris Adası Kazıları Seramik Buluntuları, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27: 389-403; İltar G. ve Temür A. (2018). Doğu Karadeniz’de Antik bir Yerleşim: Aretias/Khalkeritis Adası (Giresun Adası), Karadeniz İncelemeleri Dergisi, 12 (24): 11-30; Örenç, A. F. (2009). Geçmişten Günümüze Giresun Adası. İçinde; G. İltar (Editör), Uluslararası Giresun ve Doğu Karadeniz Sosyal Bilimler Sempozyumu (ss. 40-54). Giresun: Giresun Belediyesi.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
Sezer, İ. (2019). Mitolojik ve Efsanevi Unsurların Turistik Çekicilik Üzerine Etkilerinin Değerlendirilmesi: Giresun Adası Örneği, Turkish Studies Social Sciences, 14(5): 2463-2500.