Eskişehir Ticaret ve Sanayi Müzesi

Müze Endüstri Müzesi

(Eskişehir, 2017 - )

Türkiye’nin ilk ticaret odalarından biri olan ve 1893 yılında Eskişehir Ticaret ve Ziraat Odası adıyla kurulan Eskişehir Ticaret Odası (ETO) tarafından hayata geçirildi. Bina mülkiyeti Eskişehir Ticaret Odası’na ait olan müze 09. 05. 2017 tarihinde kuruldu. Ticaret odasına üye kişilerin aile yadigârlarını odaya bağışlamaları sonucu ürünler oluşmaya başladı. Bugün toplamda 600 farklı eser müzede sergileniyor. Bağışlar, sergilenen ürünlerin yarısından fazlasını oluşturuyor. Geri kalan ürünlerin bir kısmı ETO’nun kendi arşivinden, bir kısmı da satın alınma yoluyla sağlandı. Bu müzeye girişte ziyaretçilerden ücret talep edilmiyor.

Müzenin giriş holünde, odanın ilk yönetim kuruluna ait belgeleri, odanın kuruluşundan günümüze kadar kullandığı logo ve rozetleri, yaptığı yayınlardan örnekleri, arşivden çıkarılan ve üyelerden gelen evraklar ve oda personelince kullanılmış olan ofis malzemeleri görülebiliyor. Giriş holüyle birleşik olan Frig salonunda, Balkanlar üzerinden Anadolu’ya gelip bölgeye yerleşerek güçlü bir devlet kuran Friglerin ürettikleri pişmiş topraktan eserleri, bu dönemin önemli ihraç ürünleri olan fibulaları, ünlü Frig Kralı Midas’ın silikondan yapılmış heykeli sergileniyor. Aynı zamanda Han ilçesine bağlı Yazılıkaya Köyü’nde bulunan, kayaya oyularak yapılmış 17 metre yüksekliğindeki Yazılıkaya Anıtı’nın canlandırması görülebiliyor. Zemin katta yer alan diğer sergi salonunda ise Eskişehir tarihsel mutfağının izleri yer alıyor.

Müzenin birinci katında Eskişehir’in meşhur hamam ve sıcak su kültürüne dair izlere rastlanılıyor. İç salona geçildiğinde şehrin yeraltı zenginliklerinin teşhir edildiği madenler bölümü ve özellikle şehrin sembolü olan Lületaşı bölümü görülüyor. Lületaşı ustası Ali Osman Denizköpüğü’nün silikondan yapılmış heykeli de bu bölümde yer alıyor. Aynı salonda Eskişehir’in önemli geçim kaynaklarından olan toprak sanayi ile ilgili belge, ürün ve üretimde kullanılan tuğla, kiremit ve dokuma, tekstil sanayinin izleri bulunuyor. Birinci katta bulunan diğer salonda ise üründen artı ürüne, artı üründen üretime geçişin anlatıldığı tarım ve gıda sanayi ile ilgili eserler mevcuttur. Bu salonda şehrin köklü firmalarına ait ürün, belge ve üretimde kullanılan araç gereç görülebiliyor. Böylece çerçi, sokak satıcısı, değirmenci, çiftçi saka maketleri ile unutulmaya yüz tutmuş esnaflar yeniden hatırlatılıyor.

Müzenin ikinci katında Eskişehir’in ticari ve iktisadi geçmişine ait kitaplarının bulunduğu kütüphane ve okuma salonu yer alıyor. Büyük salonda ticaret hayatının vazgeçilmezi olan ofis malzemeleri sergileniyor. Ticari hayatın vazgeçilmezi olan paraya dair sergileme alanında, Eskişehir’e ait Roma dönemi şehir sikkeleri ve ilk Osmanlı sikkesinin teşhir edildiği hologramı, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemleri kâğıt ve madeni paraları görülebiliyor. Eskişehir Bankası’nın vezne canlandırması da bu alanda yer alıyor. İkinci katta yer alan diğer salonda Eskişehir ve ilçelerinin kültürel mirasına ait eserler yer alıyor. Bu alanda Nasreddin Hoca’nın silikon heykeli ve Eskişehir’in el dokuması ürünleri, gümüş işleme ürünleri bulunuyor. Ayrıca bu katta Eskişehir’in altın ürünlerine ait görsellerin bulunduğu ve elinizle uzaktan kumanda ederek incelenebilen interaktif uygulama da mevcuttur. Müzenin avlusunda müze tarafından organize edilen etkinlikler yer alırken; 1961 yılında Eskişehir’de üretilen ilk Türk buharlı lokomotifi olan Karakurt’un rölyefi, ilk ve tek Türk otomobili olan Devrim’in rölyefi görülebilmektedir.

Yararlanılan Kaynaklar

Eskişehir Ticaret ve Sanayi Odası (2019). Eskişehir Ticaret ve Sanayi Müzesi Broşürü. Eskişehir: Eskişehir Ticaret ve Sanayi Odası Yayınları; http://www.etomuze.org/, (Erişim tarihi: 31.12.2019).

Ayrıntılı bilgi için bakınız

http://www.etomuze.org/, (Erişim tarihi: 31.12.2019).