Eski Eserler ve Müzeler Birinci Dayanışma Komisyonu

Etkinlik Toplantı

(Ankara, 1945)

15.II.1945 tarihinde Milli Eğitim Bakanlığı binasında ve dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel başkanlığında toplanan Eski Eserler ve Müzeler Danışma Komisyonu, gerçekleştirdiği ilk toplantısında eski eserlerin ve müzelerin mevcut durumları ile yapılması gereken çalışmaları görüşmüştür.

Eski Eserler ve Müzeler Umum Müdürü Hamit Koşay’ın başkanlığında görüşülen konu başlıklarında, eski eserlerle alakalı mevzuat bilgilerinin yetersiz olduğu ve yeniden gözden geçirilerek ilaveler yapılması önerisi ön plana çıkarılmış, müzeler ve anıtlar başlıkları altında koruma sorunu konusunda birtakım kararlara varılmıştır. Bu kapsamda Türkiye müzelerinin modern bir şekilde gelişmesi amacı ile müzelerin; Devlet Müzeleri, Bölge Müzeleri, Mahalli Müzeler ve Depolar olmak üzere dört kategoride ele alınmasının uygun olacağı düşünülmüştür. Buna göre, Türkiye’nin yeraltı ve yerüstünde sahip olduğu sayısız eseri ortaya çıkarmak, incelemek, düzenlemek ve literatüre kazandırma aşamasında ihtiyaç duyulacak nitelikli insana sahip olmak için üniversitelerin ilgili birimlerine öğrenci alımları artırılmalı ve alanda faaliyet gösterenlerin çalışma koşulları iyileştirilerek çalışma sahası özendirici bir hale getirilmelidir.

Müzelerin gelişmesi amacı ile, Ankara Devlet Müzesi, Topkapı Sarayı Müzesi, İstanbul Arkeoloji Müzesi, Ayasofya Müzesi, İzmir Müzesi, Adana Müzesi, Antalya Müzesi, Bergama Müzesi, Bursa Müzesi, Erzurum Müzesi, Hatay Müzesi, Kastamonu Müzesi, Konya Müzeleri, Manisa Müzesi, Gaziantep Müzesi, Afyon Müzesi, Edirne Müzesi, Efes Müzesi, Kayseri Müzesi, Niğde Müzesi, Van Müzesi, Çanakkale Müzesi, Diyarbakır Müzesi ve Maraş Müzesi’nin mevcut durumlarının incelenmesi ve eksikliklerinin giderilmesi çalışmalarının yapılması konusu görüşülmüştür. Halk kültürünü tanımak ve kültür tarihini aydınlatacak belgeleri bir araya toplamak amacı ile halk açık hava müzelerinin ilk örneğinin Ankara'da, Atatürk Orman Çiftliği yakınındaki Söğütözü’nde kurulması önerilmiştir. Danışma Komisyonu tarafından Ankara’da Askeri Müze, İstanbul’da Deniz Müzesi kurulması teklif edilmiştir. Anıtlarla ilgili işler görüşülmüş, onarım işlerini hangi meslek gruplarının nasıl ve ne şekilde gerçekleştireceği açıklanmıştır. 

İstanbul’un fethinin 500. yılını kutlama hazırlıkları kapsamında yapılması planlanan çalışmalar hakkında oldukça detaylı bir rapor hazırlanmıştır. 1945’ten itibaren başlaması gereken hazırlık çalışmaları ve 1953’te yapılacak törenler olmak üzere iki aşamalı yürütülmesi planlanan hazırlıklar, komisyon toplantısında detaylandırılmıştır. Hazırlık aşamasında bilim ve yayın faaliyetleri yapılması, imar hareketleri ile anıt ve tesislerin anma törenleri için hazırlanması planlanırken; 1953’te yapılması öngörülen tören ve kutlamaların ise çok disiplinli bir programlama ve farklı alanların işbirliğiyle zengin bir kutlama şölenine dönüştürülmesi kararlaştırılmıştır.

Yararlanılan Kaynaklar

Anonim (1945). Eski Eserler ve Müzeler Birinci Danışma Komisyonu Çalışmaları (15. II. 1945-23.II.1945). Ankara: Maarif Matbaası.