Erzurum Gar Binası

Terminal, Havalimanı ve Liman Tren Garı

(Erzurum, (Erzurum 1939 - )

Erzurum’un merkez Yakutiye ilçesinde bulunan Gar Binası’nın yapımı demiryolu hattı ile birlikte 29. 06. 1933 tarihinde Türk müteahhitlere ihale edildi, 20. 07. 1937 tarihinde temeli atıldı ve bina 20. 10. 1939 tarihinde tamamlanarak hizmete açıldı. 2003, 2008, 2010 ve 2018 yıllarında kısmi onarımlar geçirdi.

Neoklasik üslupta, doğu-batı doğrultusunda dikdörtgen bir alan üzerine iki katlı olarak inşa edilen Gar binasının kuzey ve güney cephelerinde ana giriş kapıları bulunuyor. Öne ve yukarı doğru taşıntı yapan kapı blokları, dikey hatlı üç ayrı camekân formundadır. Bu ana giriş kapıları haricinde, giriş bloklarının her iki yan kanadı ile doğu ve batı cephelerde ise daha sade tutulan tali girişleri vardır. Gar binasının cephelerinde çok sayıda iki katlı pencere sistemi uygulandı. Alt kat pencereleri dikdörtgen, üst kat pencereleri ise kare çerçeveli ve düz atkı taşlıdır. Pencere katları birbirlerinden kalın bir taş korniş ile ayrılıyor.

Gar Binası’nın iç mekânı, ortadaki kare planlı avlu etrafına yerleştirilen idari birimlerden meydana geliyor. İkinci kat ise bir koridor etrafına yerleştirilen çeşitli büyüklüklerdeki odalardan ibarettir. Bina, oldukça kaliteli düzgün kesme taş malzeme ile inşa edildi. Bina içerisinde Türkiye’nin ikinci Demiryolları Müzesi ile bina önünde kömürlü bir lokomotif sergileniyor. Müzede binanın açılış gününe dair fotoğraflar ile birlikte demiryollarına ait çeşitli belge ve araç-gereçler bulunuyor.

Yararlanılan Kaynaklar

Küçükuğurlu, M. ve Saylan, G. F. (2008). Şimendiferin Erzurum Yolculuğu, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, (38): 313-342; Onur, A. (1953). Türkiye Demir Yolları Tarihi (1860-1953). İstanbul: Kara Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Basımevi; Yurttaş, H. vd. (2008). Yolların, Suların ve Sanatın Buluştuğu Şehir Erzurum. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yayınları.

Ayrıntılı bilgi için bakınız

Gündoğdu, H., Bayhan, A. A. ve Arslan, M. (2010). Sanat Tarihi Açısından Erzurum. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Yayını.