COVID-19 Sonrası Havayolu Ulaşımı
Havayolu İşletmeciliği Kavram Sağlık Yönetimi
-
2020
COVID-19, Çin’in Wuhan kentinde belirsiz bir nedenle ortaya çıkan Aralık 2019’dan önce bilinmeyen, insanlarda solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan bir koronavirüs türünün neden olduğu bulaşıcı hastalıktır. 11.03.2020 tarihinde, Dünya Sağlık Örgütü 114 ülkeye yayılmış olan hastalığın salgın olduğunu ilan etti. Bu açıklama sonucunda ülkeler vatandaşlarını korumak amacıyla seyahat yasakları uyguladılar. Türkiye’de, 17.03.2020 itibariyle kademeli olarak getirilen seyahat yasaklarının sonuncusu 27.03.2020 tarihinde saat 23:59’dan itibaren geçerli olmak üzere tüm ülkelere uygulandı.
Seyahat yasakları sürerken, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) COVID-19 süresince havacılık faaliyetlerinin yürütülmesinde uygulanması gereken prosedürleri içeren bülteni; Dünya Sağlık Örgütü, Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Müdürlüğü, International Civil Aviation Organisation (ICAO) ve International Air Transport Association (IATA) önerileri ve yönetmelikleri doğrultusunda 24.03.2020 tarihinde yayımladı. SHGM Uçuş Operasyonları Daire Başkanlığı tarafından halk sağlığını korumak, bulaşma riskini en aza indirmek, havacılık personelinin sağlık güvenliğini artırmak için bir dizi kural, öneri ve tavsiyelerin yer aldığı bu bültende; i-Koronavirüs salgınına karşı uçaklarda ve havalimanlarında uygulanması önerilen sağlık tedbirleri, ii-Uçuş ekibi, kabin ekibi ile havalimanı görevlileri Covid-19 salgını korunma tedbirleri, iii-Kargo uçuşu gerçekleştiren havayolu işletmelerinin yoğun yerli vaka görülen ülke uçuşları için alması gereken önlemler, vi-Havayolu işletmelerinin yoğun yerli vaka görülen ülke uçuşları için alması gereken önlemler, v-Koronavirüs salgınının yayılmaması için uçaklarda alınması gereken önlemler, vi-COVID-19 olduğu tespit edilen yolcuları taşımış uçuşlardaki uçuş görevlilerine yönelik takip önerileri vii-Havalimanlarında güvenlik ve pasaport kontrolünde alınacak önlemlere yer verildi. Bu kapsamda havalimanlarında ülkeye giriş yapan yolcuların sağlık durumları termal kameralarla analiz edildi, yüksek ateş tespit edilen yolcular sağlık kontrolüne sokuldu, COVID-19 şüpheli yolcuların ülkeye girişi yasaklandı ve geri gönderildiler.
Hava taşımacılığında kargonun çok önemli bir kısmı yolcu uçaklarının alt bölmelerinde taşınmaktadır. Yolcu uçuşlarının iptali nedeniyle yolcu uçaklarında taşınan kargo hacminde önemli bir azalma meydana geldi. Yolcu talebindeki büyük düşüşün neden olduğu boşluğu dolduran artan kargo talepleri nedeniyle havayollarının, yolcu uçaklarının yolcu kabini kısmını kargo uçağı olarak kullanma ihtiyacı doğdu. Bu amaçla SHGM, Uçuş Operasyon Daire Başkanlığı tarafından 14.07.2020 tarihinde yayımlanan genelge ile yolcu uçaklarının yolcu kabininde kargo taşınması düzenlendi. Ayrıca hava aracında taşınan tehlikeli madde statüsündeki el dezenfektanlarının taşınması da 17.05.2020 tarihli COVID-19 Önlemleri (Tehlikeli Maddeler) konulu genelge ile düzenlendi. Bu genelgeye göre: İşletmeler, tehlikeli madde içeren dezenfektanların kazara dökülmelerine karşı alınacak önlemlerden ve yangın riskine karşı uygun şekilde saklandığından ve emniyet altına alındığından emin olmalıdır. Dezenfektanların bulundurulduğu kapların hacmi azami 0,5 litre olmalı ve hava aracında bulunan toplam dezenfektan miktarı 10 litreyi aşmamalıdır.
11.06.2020 tarihli notamla Türk havaalanlarına ve havaalanlarından gerçekleşecek tüm uçuşlara uyulması zorunlu koşullar getirildi. Yolcular havaalanlarında maske takmak zorunda kaldılar. Yolcular yolcu bilgi formu doldurmak zorundadırlar. Gelen tüm yolcular muayene edilecek ve semptom gösterenler test edilecektir. Testi pozitif çıkanlar tedavi edilecektir. Uçuş başlatılacak ülkeler için verilecek uçuş izinleri sağlık bakanlığı ile koordine edilecektir. Havayolları tüm uçuşlarda SHGM tarafından yayımlanan havayolu ve havaalanı pandemi rehberindeki kurallara uyacaktır.
Referanslar
http://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/mevzuat/sektorel/genelgeler/2020/UOD-2020-2G-REV-04.pdf, (Erişim tarihi 11.10.2020); http://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/mevzuat/sektorel/genelgeler/2020/UOD-2020-1G(REV-01).pdf, (Erişim tarihi 10.10.2020); http://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/Covid-19/11-06-2020-NOTAM-COVID-19.pdf, (Erişim tarihi 9.10.2020).
Ayrıntılı bilgi için bakınız
http://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/mevzuat/sektorel/genelgeler/2020/UOD-HSD-2020-1G-REV04.pdf, (Erişim tarihi 10.10.2020).