-
2020
Bitlis ili gastronomi turizmi açısından önemli çekiciliklere sahiptir. Bu çekiciliklerinden biride Bitlis yöresine ait yöresel yemeklerdir. Bitlis yöresinde lahana turşusuna çorti, lahanaya da kelem denilmektedir. Çorti; salamura lahana turşusuna yörede verilen isimdir. Çorti turşusu kış için yapılmaktadır. Yörede sirke ile değil daha çok hamur mayası ile büyük küplerde yapılır. Pişirilmeden yendiği gibi yemeği ve köftesi de yapılmaktadır. Lahana turşusu, yaprak ve turşu olmak üzere iki şekilde hazırlanır; turşu, gevşek lahana yapraklarından; çorti ise sert lahana başlarından yapılır. Yaprak turşu yapılırken lahanaların üst yaprakları iyice temizlenir, yıkanır ve bıçakla iki veya dörde bölündükten sonra, içinde tuzlu su kaynayan kazana batırılıp çıkarılır ve küplerin içine basılır. Yaprak çorti ile sarma dolma yapılır.
Çorti taplaması lahana turşusu ile yapılan bir yemektir. Çortiyi (lahana) bir tencerede pişirdikten sonra bir miktar suyu alınır. Bir leğende bulgur ve döğme ufağı (kırılmış döğme) yarı yarıya karıştırılır. Bu su bulgurla, döğmenin üzerine dökülür. Daha sonra ağzı kapatılarak bir saat bekletilir. Beklemenin ardından iyice yoğrulur. Bu karışım birbirini tutması ve dağılmaması için biraz un karıştırılarak da yapılabilir. Hamur kıvamına gelince ceviz büyüklüğünde parçalar kopartılır. Sonra küçük parçacıklara ayrılan hamur avuç içinde yuvarlanır, üstünden bastırılarak yassılaştırılır. Yassı ve bombeli tanelere yörede taplamak denildiğinden, yapılan hamurlara taplama/tapleme adı verilir. Kaynayan çorti içine atılır ve taplemelerin pişmesine kadar kaynaması beklenir. Pişen köfteler suyundan süzülerek ayrılır. Kaynama sırasında sarımsak dövülerek tencereye atılır. Pişirme tamamlanınca tabaklara konan köftelerin üstüne bu sudan ilave edilir. Yemek üzerine içinde pul biber olan erimiş tereyağı dökülerek servise sunulur. Kaşıkla yenir. Yağının bol olması iyidir.
Referanslar
Belli Sühran, G. ve Belli, O. (2010). Eskiçağ’dan Günümüze Kadar Bitlis Bölgesinin Geleneksel Mutfak Kültürü ve Yemekleri. İçinde; O. I. Belli (Editör), Uluslararası Doğu Anadolu Bölgesi Geleneksel Mutfak Kültürü ve Yemekleri Sempozyumu Bildiri Kitabı. Bitlis: Bitlis Eren Üniversitesi Yayınları; Uluer, C. ve Savgın, S. (2010). Bitlis İli Yemek Kültürünün İl Turizmine Olası Katkıları. İçinde; O. I. Belli (Editör) Uluslararası Doğu Anadolu Bölgesi Geleneksel Mutfak Kültürü ve Yemekleri Sempozyumu Bildiri Kitabı. Bitlis: Bitlis Eren Üniversitesi Yayınları; Tiyenşan Eker, N. (2005). Bitlis Folkloru ve Örnekleri. Ankara: Bitlis Eğitim ve Tanıtım Vakfı Yayınları.
Ayrıntılı bilgi için bakınız
www.bitlis.gov.tr/mutfak, (Erişim tarihi: 16. 02. 2020); https://bitlis.ktb.gov.tr/TR-242450/yemekleri.html, (Erişim tarihi: 16. 02. 2020).